wolno II

I

czasownik

  • jest tak, że ktoś pozwala albo zgadza się, aby była wykonywana czynność, o której mowa
  • Używane jako składnik różnego rodzaju zwrotów o funkcji grzecznościowej, np.  niech mi będzie wolno powitać... ,  czy wolno spytać , lub metatekstowej, np.  wolno przypuszczać, że... .

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Zasady współżycia społecznego

    zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

  • synonimy:  można
    • teoretycznie, więcej wolno
    • wolno dotykać, palić, pić, polować, pytać, rozmawiać, sprzedawać, strzelać, wchodzić
  • Jakkolwiek nauczeni byliśmy, że nie wolno podsłuchiwać. Ale jak pan wie, wojna oduczyła nas wielu rzeczy, których nas uczono.

    źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

    - Czy wolno wiedzieć z czego będziecie żyli jak się pobierzecie?

    źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Małe kochanie, wielka miłość, 1997

    Nie bez powodu mieszkańcom wioski wolno było polować tylko raz w roku, i nie bez kozery czarownik obciążał najlepszych wojowników kamiennymi kołami.

    źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

    W całym budynku nie wolno palić, w restauracjach używać otwartego ognia.

    źródło: NKJP: Wojciech Markiewicz: Nie patrz, nie myśl, uciekaj, Polityka, 2001-10-06

    Ani Troll, ani Witek nie kupiliby yamahy, bo to obciach, ale Sumowi jako najstarszemu wyjadaczowi w grupie było wolno.

    źródło: NKJP: Max Cegielski: Apokalipso, 2004

  • część mowy: czasownik

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    wolno

    Czas przeszły

    było wolno

    Tryb rozkazujący

    niech będzie wolno

    Tryb warunkowy

    Czas teraźniejszy

    wolno by

    Czas przeszły

    byłoby wolno

    bezokolicznik: być wolno

  • Ø + wolno +
    BEZOKOLICZNIK
  • W bezpośrednim nawiązaniu do postaci *volьno (r.n.) 'zgodne z czyjąś wolą; to, co odpowiada pewnym regułom, co dozwolone'; zob.  wolny ,  woleć 

CHRONOLOGIZACJA:
1 połowa XV w., SStp
FRAZEOLOGIZMY:
Data ostatniej modyfikacji: 15.03.2017