chełpić się
-
książk. chwalić się czymś - dumnie wyrażać się o sobie i posiadanych rzeczach
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: chwalić się
-
- chełpić się bogactwem, drogimi samochodami, majątkiem, swoją przeszłością, sukcesami, wpływami, zaletami
-
Mógłbym chełpić się przed tobą mą spostrzegawczością. Mógłbym powiedzieć, że zauważyłem, jak zmieniają się twoje oczy po zmierzchu i w pełnym słońcu.
źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001
Generał chełpił się tym, że złapano kolejnych działaczy podziemia.
źródło: NKJP: Czesław Bielecki: Scenarzysta, 2009
- Synu, ty wszystko potrafisz popsuć. Po twoim odezwaniu muchy wydają mi się o wiele bardziej dokuczliwe niż przed chwilą. - Oto jest potęga sugestii - chełpi się Jurek i mruga do mnie.
źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1995
Gratuluję moim przedmówcom, którzy tak się chełpili tymi sukcesami.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.04.2004
Ale przecież i my już od prawie lat dziesięciu chełpimy się demokracją i przynależnością do rodziny zachodniej cywilizacji.
źródło: NKJP: Stanisław Żyjewski: Cena słowa, Gazeta Wrocławska, 1999
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chełpię się
chełpimy się
2 os. chełpisz się
chełpicie się
3 os. chełpi się
chełpią się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chełpiłem się
+(e)m się chełpił
chełpiłam się
+(e)m się chełpiła
chełpiłom się
+(e)m się chełpiło
chełpiliśmy się
+(e)śmy się chełpili
chełpiłyśmy się
+(e)śmy się chełpiły
2 os. chełpiłeś się
+(e)ś się chełpił
chełpiłaś się
+(e)ś się chełpiła
chełpiłoś się
+(e)ś się chełpiło
chełpiliście się
+(e)ście się chełpili
chełpiłyście się
+(e)ście się chełpiły
3 os. chełpił się
chełpiła się
chełpiło się
chełpili się
chełpiły się
bezosobnik: chełpiono się
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę się chełpił
będę się chełpić
będę się chełpiła
będę się chełpić
będę się chełpiło
będę się chełpić
będziemy się chełpili
będziemy się chełpić
będziemy się chełpiły
będziemy się chełpić
2 os. będziesz się chełpił
będziesz się chełpić
będziesz się chełpiła
będziesz się chełpić
będziesz się chełpiło
będziesz się chełpić
będziecie się chełpili
będziecie się chełpić
będziecie się chełpiły
będziecie się chełpić
3 os. będzie się chełpił
będzie się chełpić
będzie się chełpiła
będzie się chełpić
będzie się chełpiło
będzie się chełpić
będą się chełpili
będą się chełpić
będą się chełpiły
będą się chełpić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. chełpmy się
2 os. chełp się
chełpcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. chełpiłbym się
bym się chełpił
chełpiłabym się
bym się chełpiła
chełpiłobym się
bym się chełpiło
chełpilibyśmy się
byśmy się chełpili
chełpiłybyśmy się
byśmy się chełpiły
2 os. chełpiłbyś się
byś się chełpił
chełpiłabyś się
byś się chełpiła
chełpiłobyś się
byś się chełpiło
chełpilibyście się
byście się chełpili
chełpiłybyście się
byście się chełpiły
3 os. chełpiłby się
by się chełpił
chełpiłaby się
by się chełpiła
chełpiłoby się
by się chełpiło
chełpiliby się
by się chełpili
chełpiłyby się
by się chełpiły
bezosobnik: chełpiono by się
bezokolicznik: chełpić się
imiesłów przysłówkowy współczesny: chełpiąc się
gerundium: chełpienie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. chełpienie się
chełpienia się
D. chełpienia się
chełpień się
C. chełpieniu się
chełpieniom się
B. chełpienie się
chełpienia się
N. chełpieniem się
chełpieniami się
Ms. chełpieniu się
chełpieniach się
W. chełpienie się
chełpienia się
imiesłów przymiotnikowy czynny: chełpiący się
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. chełpiący się
chełpiący się
chełpiący się
chełpiące się
chełpiąca się
D. chełpiącego się
chełpiącego się
chełpiącego się
chełpiącego się
chełpiącej się
C. chełpiącemu się
chełpiącemu się
chełpiącemu się
chełpiącemu się
chełpiącej się
B. chełpiącego się
chełpiącego się
chełpiący się
chełpiące się
chełpiącą się
N. chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącą się
Ms. chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącej się
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. chełpiący się
chełpiący się
chełpiące się
chełpiące się
D. chełpiących się
chełpiących się
chełpiących się
chełpiących się
C. chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącym się
chełpiącym się
B. chełpiących się
chełpiących się
chełpiących się
chełpiące się
N. chełpiącymi się
chełpiącymi się
chełpiącymi się
chełpiącymi się
Ms. chełpiących się
chełpiących się
chełpiących się
chełpiących się
-
+ chełpić się + (przed KIM) + CZYM
+ chełpić się + (przed KIM) + że ZDANIE
+ chełpić się + (przed KIM) + MOWA WPROST -
psł. *chl̥piti sę 'wzbierać, burzyć się'
Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.
Znaczenie 'przechwalać się' jest przenośne i wywodzi się z pierwotnego 'wznosić się, wzbierać (o wodzie)'.