opiekać
-
piekąc, rumienić z wierzchu
-
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Jedzenie i jego przygotowanie
czynności związane z przyrządzaniem jedzenia -
- opiekać grzanki, kiełbaski, mięso, szaszłyki
- opiekać żywym ogniem
- opiekać aż do upieczenia
- opiekać bez tłuszczu
- opiekać na ognisku, na ogniu, na rożnie, na ruszcie; na oleju, na smalcu
- opiekać w cieście, w łupinach; w oliwie; w piekarniku, w szabaśniku
- opiekać z każdej strony, z obu stron
- opiekać na złoto
- polać oliwą i opiekać
- ser opiekany; opiekane kartofle, kraby, kurczaki, pierogi, skrzydełka, udka, ziemniaki
-
Mój ojciec rozpalił małe ognisko, nad którym [...] opiekaliśmy nadziane na patyk plasterki słoniny z cebulą.
źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008
Przełożyć gęś do wysmarowanej tłuszczem brytfanny, obsypać przyprawą do mięs i majerankiem, polać oliwą i opiekać w piekarniku jeszcze ok. 1 godziny.
źródło: NKJP: E. Stangrodzka: Puchar za potrawę z gęsi, Tygodnik Ciechanowski, 2006-08-27
Wczoraj na Rynku Głównym, od strony kościoła św. Wojciecha, stanęły wypożyczone od wojska kuchnie polowe, z których parowała zupa z prawdziwków oraz kapusta z grochem i grzybami. Na wielkich grillach opiekane były pierogi z farszem z kapusty i prawdziwków.
źródło: NKJP: (SIE): Wigilia pod gołym niebem, Dziennik Polski - Kraków, 2002-12-23
Udka opieka się bowiem zrazu na gęsim smalcu, następnie obtacza w rozkruszonym drobno chlebowym miąższu, skrapia oliwą i kontynuuje opiekanie, ale teraz już w piekarniku pod grillem, aby chleb przekształcił się na powierzchni w złocistą skórkę.
źródło: NKJP: Francuski notes: Gęsie pióro maczane w armaniaku, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-10-11
XIX-wieczny wystrój dworku polskiego doskonale harmonizuje z menu. Będzie bowiem sarnina z grzanką na postumencie z ziemniaków opiekanych i bukiet warzyw, [...] a na deser płonące lody cytrynowe na lustrze malinowym.
źródło: NKJP: (TEZ): Sylwester w nietypowej scenerii, Dziennik Polski - Podhale, 2001-12-29
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. opiekam
opiekamy
2 os. opiekasz
opiekacie
3 os. opieka
opiekają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. opiekałem
+(e)m opiekał
opiekałam
+(e)m opiekała
opiekałom
+(e)m opiekało
opiekaliśmy
+(e)śmy opiekali
opiekałyśmy
+(e)śmy opiekały
2 os. opiekałeś
+(e)ś opiekał
opiekałaś
+(e)ś opiekała
opiekałoś
+(e)ś opiekało
opiekaliście
+(e)ście opiekali
opiekałyście
+(e)ście opiekały
3 os. opiekał
opiekała
opiekało
opiekali
opiekały
bezosobnik: opiekano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę opiekał
będę opiekać
będę opiekała
będę opiekać
będę opiekało
będę opiekać
będziemy opiekali
będziemy opiekać
będziemy opiekały
będziemy opiekać
2 os. będziesz opiekał
będziesz opiekać
będziesz opiekała
będziesz opiekać
będziesz opiekało
będziesz opiekać
będziecie opiekali
będziecie opiekać
będziecie opiekały
będziecie opiekać
3 os. będzie opiekał
będzie opiekać
będzie opiekała
będzie opiekać
będzie opiekało
będzie opiekać
będą opiekali
będą opiekać
będą opiekały
będą opiekać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. opiekajmy
2 os. opiekaj
opiekajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. opiekałbym
bym opiekał
opiekałabym
bym opiekała
opiekałobym
bym opiekało
opiekalibyśmy
byśmy opiekali
opiekałybyśmy
byśmy opiekały
2 os. opiekałbyś
byś opiekał
opiekałabyś
byś opiekała
opiekałobyś
byś opiekało
opiekalibyście
byście opiekali
opiekałybyście
byście opiekały
3 os. opiekałby
by opiekał
opiekałaby
by opiekała
opiekałoby
by opiekało
opiekaliby
by opiekali
opiekałyby
by opiekały
bezosobnik: opiekano by
bezokolicznik: opiekać
imiesłów przysłówkowy współczesny: opiekając
gerundium: opiekanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. opiekanie
opiekania
D. opiekania
opiekań
C. opiekaniu
opiekaniom
B. opiekanie
opiekania
N. opiekaniem
opiekaniami
Ms. opiekaniu
opiekaniach
W. opiekanie
opiekania
imiesłów przymiotnikowy czynny: opiekający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. opiekający
opiekający
opiekający
opiekające
opiekająca
D. opiekającego
opiekającego
opiekającego
opiekającego
opiekającej
C. opiekającemu
opiekającemu
opiekającemu
opiekającemu
opiekającej
B. opiekającego
opiekającego
opiekający
opiekające
opiekającą
N. opiekającym
opiekającym
opiekającym
opiekającym
opiekającą
Ms. opiekającym
opiekającym
opiekającym
opiekającym
opiekającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. opiekający
opiekający
opiekające
opiekające
D. opiekających
opiekających
opiekających
opiekających
C. opiekającym
opiekającym
opiekającym
opiekającym
B. opiekających
opiekających
opiekających
opiekające
N. opiekającymi
opiekającymi
opiekającymi
opiekającymi
Ms. opiekających
opiekających
opiekających
opiekających
imiesłów przymiotnikowy bierny: opiekany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. opiekany
opiekany
opiekany
opiekane
opiekana
D. opiekanego
opiekanego
opiekanego
opiekanego
opiekanej
C. opiekanemu
opiekanemu
opiekanemu
opiekanemu
opiekanej
B. opiekanego
opiekanego
opiekany
opiekane
opiekaną
N. opiekanym
opiekanym
opiekanym
opiekanym
opiekaną
Ms. opiekanym
opiekanym
opiekanym
opiekanym
opiekanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. opiekani
opiekani
opiekane
opiekane
D. opiekanych
opiekanych
opiekanych
opiekanych
C. opiekanym
opiekanym
opiekanym
opiekanym
B. opiekanych
opiekanych
opiekanych
opiekane
N. opiekanymi
opiekanymi
opiekanymi
opiekanymi
Ms. opiekanych
opiekanych
opiekanych
opiekanych
odpowiednik aspektowy: opiec
-
Rz osobowy + opiekać + CO + (na CZYM | w CZYM) -
Zob. piec II
SL: (inne znaczenie)
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP