roztargnienie

  • cecha kogoś, kto ma trudności ze skupieniem uwagi na wykonywanych czynnościach i stale coś myli lub czegoś zapomina
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Usposobienie człowieka

    cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności


    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

    • moje, swoje, własne; lekkie, wielkie, zwykłe; chwilowe; dziwne; kosztowne roztargnienie
    • roztargnienie autora, właściciela czegoś
    • chwila, przejaw, skutki roztargnienia
    • roztargnienie doprowadza do czegoś
    • wykorzystać czyjeś roztargnienie
    • zapomnieć, zostawić coś przez roztargnienie
    • przyglądać się czemuś, spojrzeć; powtórzyć, spytać; słuchać z roztargnieniem
    • odpowiedzieć, odrzec w roztargnieniu
  • Pewna Brytyjka zostawiła przez roztargnienie swego psa na peronie dworca kolejowego [...] w Londynie, a sama odjechała do domu w walijskim Newport.

    źródło: NKJP: Świat, Dziennik Polski, 1999-06-21

    Nie odrabia zadań domowych, rozmawia na lekcjach, a jej roztargnienie doprowadza nauczycieli do nerwicy.

    źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Ucz się, Kasiu albo wolna amerykanka, Wysokie Obcasy nr 23 dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-09-04/1999-09-05

    Chciałbym jeszcze raz tu oświadczyć, że głosowałem inaczej, niż zamierzałem. Przez chwilowe roztargnienie zagłosowałem właśnie tak, jak zagłosowałem.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.09.2001

    - Pani pewnie także spóźniła się na pociąg? - zagadnął ją Szczęsny z lekką ironią.
    - Na pociąg? - powtórzyła z roztargnieniem.

    źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z celulozy, 1973

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: n2

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. roztargnienie
    roztargnienia
    D. roztargnienia
    roztargnień
    C. roztargnieniu
    roztargnieniom
    B. roztargnienie
    roztargnienia
    N. roztargnieniem
    roztargnieniami
    Ms. roztargnieniu
    roztargnieniach
    W. roztargnienie
    roztargnienia

    Inne uwagi

    Zwykle lp

  • Związane z psł. *tr̥gati ‘szarpać, rwać’ (zob.  targać ). Już w st.pol roztargnąć ‘siłą rozerwać na części, rozedrzeć; bezprawnie rozdzielić’, 'skłócić’, ‘dręczyć, gnębić’, z którym bezpośrednio należy łączyć rzeczownik  roztargnienie  ‘podział, rozdział’, ‘spór, brak zgody prowadzący do zwady, zamieszek’, ‘rozproszenie (myśli), niepokój’.

CHRONOLOGIZACJA:
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 08.09.2010