karcić
-
wyrażać niezadowolenie z czyjegoś niewłaściwego postępowania, słowami, spojrzeniem lub w inny sposób
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich -
synonimy: ganić
ktoś naciera komuś uszu
łajać
-
- Bóg, matka, ojciec karci
- karcić dziecko, syna
- karcić spojrzeniem, jakimiś słowami, wzrokiem
- karcić w myślach, w jakichś słowach
- karcić za przewinienia, za złe zachowanie
- karcić dotkliwie, surowo
- musieć, próbować karcić
- karcić i ćwiczyć, karcić i napominać; kochać i karcić, potępiać i karcić, pouczać i karcić
-
Psy szły ciche i spokojne, gdy czasem któryś szarpnął smycz lub zawarczał, Pasterz karcił go natychmiast, słowem spokojnym, wręcz delikatnym.
źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003
Mama kładzie Antoniego do wanienki, razem chlapią, podrygują, pokrzykują. [...] Ciotka karci: - Nauczysz go niegrzeczności, złap go za ręce, żeby nie chlapał.
źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: My i nasze ono, 2004, Polityka nr 2484
Jeszcze przez wiele lat zbiegałem na dół, dudniąc po żelaznych schodach, ale już nigdy nikt mnie nie karcił, że robię za dużo hałasu.
źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005
Traktowano mnie dobrze, bo szybko nauczyłam się „kapować” po niemiecku, więc rozumiałam, czego ode mnie żądają i nie było mnie za co karcić.
źródło: NKJP: A. Fidrysiak: Hitlerjugendschule w bądkowskich lasach, Tygodnik Ciechanowski, 2005-09-01
Dzieci są wychowywane na osoby posłuszne, osoby, które przywykły do tego, że są karcone, że się na nie krzyczy i że powinny być uległe.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 07.02.1997
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. karcę
karcimy
2 os. karcisz
karcicie
3 os. karci
karcą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. karciłem
+(e)m karcił
karciłam
+(e)m karciła
karciłom
+(e)m karciło
karciliśmy
+(e)śmy karcili
karciłyśmy
+(e)śmy karciły
2 os. karciłeś
+(e)ś karcił
karciłaś
+(e)ś karciła
karciłoś
+(e)ś karciło
karciliście
+(e)ście karcili
karciłyście
+(e)ście karciły
3 os. karcił
karciła
karciło
karcili
karciły
bezosobnik: karcono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę karcił
będę karcić
będę karciła
będę karcić
będę karciło
będę karcić
będziemy karcili
będziemy karcić
będziemy karciły
będziemy karcić
2 os. będziesz karcił
będziesz karcić
będziesz karciła
będziesz karcić
będziesz karciło
będziesz karcić
będziecie karcili
będziecie karcić
będziecie karciły
będziecie karcić
3 os. będzie karcił
będzie karcić
będzie karciła
będzie karcić
będzie karciło
będzie karcić
będą karcili
będą karcić
będą karciły
będą karcić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. karćmy
2 os. karć
karćcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. karciłbym
bym karcił
karciłabym
bym karciła
karciłobym
bym karciło
karcilibyśmy
byśmy karcili
karciłybyśmy
byśmy karciły
2 os. karciłbyś
byś karcił
karciłabyś
byś karciła
karciłobyś
byś karciło
karcilibyście
byście karcili
karciłybyście
byście karciły
3 os. karciłby
by karcił
karciłaby
by karciła
karciłoby
by karciło
karciliby
by karcili
karciłyby
by karciły
bezosobnik: karcono by
bezokolicznik: karcić
imiesłów przysłówkowy współczesny: karcąc
gerundium: karcenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. karcenie
karcenia
D. karcenia
karceń
C. karceniu
karceniom
B. karcenie
karcenia
N. karceniem
karceniami
Ms. karceniu
karceniach
W. karcenie
karcenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: karcący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. karcący
karcący
karcący
karcące
karcąca
D. karcącego
karcącego
karcącego
karcącego
karcącej
C. karcącemu
karcącemu
karcącemu
karcącemu
karcącej
B. karcącego
karcącego
karcący
karcące
karcącą
N. karcącym
karcącym
karcącym
karcącym
karcącą
Ms. karcącym
karcącym
karcącym
karcącym
karcącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. karcący
karcący
karcące
karcące
D. karcących
karcących
karcących
karcących
C. karcącym
karcącym
karcącym
karcącym
B. karcących
karcących
karcących
karcące
N. karcącymi
karcącymi
karcącymi
karcącymi
Ms. karcących
karcących
karcących
karcących
imiesłów przymiotnikowy bierny: karcony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. karcony
karcony
karcony
karcone
karcona
D. karconego
karconego
karconego
karconego
karconej
C. karconemu
karconemu
karconemu
karconemu
karconej
B. karconego
karconego
karcony
karcone
karconą
N. karconym
karconym
karconym
karconym
karconą
Ms. karconym
karconym
karconym
karconym
karconej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. karceni
karceni
karcone
karcone
D. karconych
karconych
karconych
karconych
C. karconym
karconym
karconym
karconym
B. karconych
karconych
karconych
karcone
N. karconymi
karconymi
karconymi
karconymi
Ms. karconych
karconych
karconych
karconych
odpowiednik aspektowy: skarcić
-
+ karcić + KOGO + (za CO)+ karcić + KOGO + MOWA WPROST+ karcić + że ZDANIE -
psł. *karъtiti 'ganić, napominać'
XV w., Bor