wyrzec

  • książk.  wypowiedzieć
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

    mówienie

  • synonimy:  wymówić
    wypowiedzieć
    • głośno, uroczyście wyrzec
  • - Teraz tylko brakuje gości - powiedziała złowróżbnie babcia i ledwie wyrzekła te słowa - do drzwi kuchennych zastukano.

    źródło: NKJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

    - Słyszę - wyrzekła wreszcie przez ściśnięte gardło.

    źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1992

    Wyrzekła z płaczem, że tym środkiem jest rozwód, że nigdy z własnej woli nie poszła za mąż.

    źródło: NKJP: Jarosław Topolewski: Historia, Gazeta Wyborcza, 1998-05-15

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wyrzeknę
    kwestion. wyrzekę
    wyrzekniemy
    kwestion. wyrzeczemy
    2 os. wyrzekniesz
    kwestion. wyrzeczesz
    wyrzekniecie
    kwestion. wyrzeczecie
    3 os. wyrzeknie
    kwestion. wyrzecze
    wyrzekną
    kwestion. wyrzeką

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wyrzekłem
    +(e)m wyrzekł
    wyrzekłam
    +(e)m wyrzekła
    wyrzekłom
    +(e)m wyrzekło
    wyrzekliśmy
    +(e)śmy wyrzekli
    wyrzekłyśmy
    +(e)śmy wyrzekły
    2 os. wyrzekłeś
    +(e)ś wyrzekł
    wyrzekłaś
    +(e)ś wyrzekła
    wyrzekłoś
    +(e)ś wyrzekło
    wyrzekliście
    +(e)ście wyrzekli
    wyrzekłyście
    +(e)ście wyrzekły
    3 os. wyrzekł
    wyrzekła
    wyrzekło
    wyrzekli
    wyrzekły

    bezosobnik: wyrzeknięto
    kwestion. wyrzeczono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. wyrzeknijmy
    kwestion. wyrzeczmy
    2 os. wyrzeknij
    kwestion. wyrzecz
    wyrzeknijcie
    kwestion. wyrzeczcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. wyrzekłbym
    bym wyrzekł
    wyrzekłabym
    bym wyrzekła
    wyrzekłobym
    bym wyrzekło
    wyrzeklibyśmy
    byśmy wyrzekli
    wyrzekłybyśmy
    byśmy wyrzekły
    2 os. wyrzekłbyś
    byś wyrzekł
    wyrzekłabyś
    byś wyrzekła
    wyrzekłobyś
    byś wyrzekło
    wyrzeklibyście
    byście wyrzekli
    wyrzekłybyście
    byście wyrzekły
    3 os. wyrzekłby
    by wyrzekł
    wyrzekłaby
    by wyrzekła
    wyrzekłoby
    by wyrzekło
    wyrzekliby
    by wyrzekli
    wyrzekłyby
    by wyrzekły

    bezosobnik: wyrzeknięto by
    kwestion. wyrzeczono by

    bezokolicznik: wyrzec
    kwestion. wyrzeknąć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyrzekłszy

    gerundium: wyrzeczenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: wyrzeczony

  • bez ograniczeń + wyrzec +
    CO
    bez ograniczeń + wyrzec +
    MOWA WPROST
    bez ograniczeń + wyrzec +
    że ZDANIE
  • psł. *vyrekti 'wyrzec, wypowiedzieć'

    Zob. rzec

CHRONOLOGIZACJA:
1 połowa XV w., SStp
Data ostatniej modyfikacji: 04.03.2016