zmachać się

  • pot.  odczuć utratę sił wskutek wysiłku fizycznego, psychicznego lub umysłowego
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

    Określenia fizyczności człowieka

    sprawność i wydolność organizmu

  • synonimy:  zmęczyć się
    • chłop, żniwiarz; koń zmachał się
    • zmachać się bardzo, całkowicie, porządnie, strasznie, trochę
  • Był pijany, pomieszały mu się kierunki i dotarł do parku Redena. Kawał drogi przeszedł pod górkę, zmachał się, więc położył na ławce i zasnął.

    źródło: NKJP: Torba z milionami, Dziennik Polski, 1998-05-08

    Schody były dość strome, obrosłe pnączami, miejscami obluzowane, wchodziło się jednak zupełnie dobrze, ale naturalnie można było się zmachać, zważywszy na wysokość.

    źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001

    Tomko, czyli katowiczanin Tomasz Konopka z I Chorągwi Czarnego Rycerza Kasztelanii Będzińskiej, miał prawo się zmachać, bo – podobnie jak inni uczestnicy turnieju bojowego w skansenie Muzeum Wsi Opolskiej w Bierkowicach – miał na sobie rynsztunek ważący blisko 40 kilogramów.

    źródło: NKJP: Marek Ostrowski: I ty zostaniesz Zawiszą!, Trybuna Śląska, 2002-08-16

    Dystans spory, ale chyba rodzice przeżywali go bardziej niż ich pociechy. Te, po starcie, wywracały się, ale rodzice pomagali wstać. Ba, biegli właściwie za dzieci. - Było fajnie. Trochę się zmachałem - szczerze odpowiadał na pytania zwycięzca w kategorii 5-latków Janek Niżyński.

    źródło: NKJP: Jacek Bartlewicz: 1063 zwycięzców, Gazeta Krakowska, 2004-05-10

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zmacham się
    zmachamy się
    2 os. zmachasz się
    zmachacie się
    3 os. zmacha się
    zmachają się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zmachałem się
    +(e)m się zmachał
    zmachałam się
    +(e)m się zmachała
    zmachałom się
    +(e)m się zmachało
    zmachaliśmy się
    +(e)śmy się zmachali
    zmachałyśmy się
    +(e)śmy się zmachały
    2 os. zmachałeś się
    +(e)ś się zmachał
    zmachałaś się
    +(e)ś się zmachała
    zmachałoś się
    +(e)ś się zmachało
    zmachaliście się
    +(e)ście się zmachali
    zmachałyście się
    +(e)ście się zmachały
    3 os. zmachał się
    zmachała się
    zmachało się
    zmachali się
    zmachały się

    bezosobnik: zmachano się

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zmachajmy się
    2 os. zmachaj się
    zmachajcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zmachałbym się
    bym się zmachał
    zmachałabym się
    bym się zmachała
    zmachałobym się
    bym się zmachało
    zmachalibyśmy się
    byśmy się zmachali
    zmachałybyśmy się
    byśmy się zmachały
    2 os. zmachałbyś się
    byś się zmachał
    zmachałabyś się
    byś się zmachała
    zmachałobyś się
    byś się zmachało
    zmachalibyście się
    byście się zmachali
    zmachałybyście się
    byście się zmachały
    3 os. zmachałby się
    by się zmachał
    zmachałaby się
    by się zmachała
    zmachałoby się
    by się zmachało
    zmachaliby się
    by się zmachali
    zmachałyby się
    by się zmachały

    bezosobnik: zmachano by się

    bezokolicznik: zmachać się

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zmachawszy się

    gerundium: zmachanie się

  • Zob.  machać 

CHRONOLOGIZACJA:
1794, SL
Data ostatniej modyfikacji: 11.05.2020