otumanić - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

świadomie mówiąc jakiejś osobie rzeczy nieprawdziwe lub mylące, spowodować, że ktoś nie może rozsądnie myśleć lub wierzy w coś, co nie jest prawdą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Zasady współżycia społecznego

zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ociemnić
ogłupić
zgłupić

Połączenia

otumanić naród, tłumy; otumanienie społeczeństwa; otumanieni ludzie;
otumanieni obietnicami, propagandą, reklamami, słowem

Cytaty

	Jakim sposobem sfrustrowany pół lump, pół artysta, erudycyjny nieuk obdarzony bezbłędnym instynktem władzy, potrafił otumanić cywilizowany naród w środku Europy i podpalić cały kontynent? źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Oswojone zło, Polityka, 2003-01-25
	Młodszy brat ciągle słyszał w domu niepochlebne opinie o bratowej. Główny zarzut polegał na tym, że pochodziła z biednej rodziny i, o zgrozo - otumaniła jego brata, zmuszając go do małżeństwa. źródło: NKJP: Leon Guz: Targowa 64 : dziennik 27 I 1943 - 11 IX 1944, 2001
	O ile bardziej i o ile boleśniej mylili się ci, którzy próbowali zakrzyczeć swoich widzów racjami niepełnymi, otumanić wszelkiego rodzaju sofistyką, [...] źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór : rzeczy mniejsze, 1998
	Małżeństwo, to wynalazek mężczyzn... Kobietom nie jest ono wcale potrzebne do szczęścia... Wmawia się nam, że to nasze powołanie, żeby nas otumanić i podporządkować mężczyznom, bo małżeństwo, tak naprawdę jest wbrew naturze, to forma niewolnictwa, nic więcej... [...] źródło: NKJP: Dariusz Banek: Samo życie Odcinek 246, 2002
	Tłum kobiet otumanionych reklamami rozsierdzał Aureliusza najbardziej. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo : komedia romantyczna, 2004
	Jedną z najprzykrzejszych właściwości życia partyjnego jest jakieś szatańskie otumanienie mózgów, które czyni z ludzi ongiś rycerskich, honorowych i uczciwych - ogłupiałych fanatyków, którzy we wszystkich innych partiach i stronnictwach politycznych prócz własnego dostrzegają tylko podłość, zdradę i fałsz, [...] źródło: NKJP: Polityka i obyczaje, Polityka, 2002-01-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	otumanię	otumanimy
2 os.	otumanisz	otumanicie
3 os.	otumani	otumanią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otumaniłem +(e)m otumanił	otumaniłam +(e)m otumaniła	otumaniłom +(e)m otumaniło	otumaniliśmy +(e)śmy otumanili	otumaniłyśmy +(e)śmy otumaniły
2 os.	otumaniłeś +(e)ś otumanił	otumaniłaś +(e)ś otumaniła	otumaniłoś +(e)ś otumaniło	otumaniliście +(e)ście otumanili	otumaniłyście +(e)ście otumaniły
3 os.	otumanił	otumaniła	otumaniło	otumanili	otumaniły

bezosobnik: otumaniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otumańmy
2 os.	otumań	otumańcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otumaniłbym bym otumanił	otumaniłabym bym otumaniła	otumaniłobym bym otumaniło	otumanilibyśmy byśmy otumanili	otumaniłybyśmy byśmy otumaniły
2 os.	otumaniłbyś byś otumanił	otumaniłabyś byś otumaniła	otumaniłobyś byś otumaniło	otumanilibyście byście otumanili	otumaniłybyście byście otumaniły
3 os.	otumaniłby by otumanił	otumaniłaby by otumaniła	otumaniłoby by otumaniło	otumaniliby by otumanili	otumaniłyby by otumaniły

bezosobnik: otumaniono by

bezokolicznik: otumanić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: otumaniwszy

gerundium: otumanienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otumanienie	otumanienia
D.	otumanienia	otumanień
C.	otumanieniu	otumanieniom
B.	otumanienie	otumanienia
N.	otumanieniem	otumanieniami
Ms.	otumanieniu	otumanieniach
W.	otumanienie	otumanienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: otumaniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	otumaniony	otumaniony	otumaniony	otumanione	otumaniona
D.	otumanionego	otumanionego	otumanionego	otumanionego	otumanionej
C.	otumanionemu	otumanionemu	otumanionemu	otumanionemu	otumanionej
B.	otumanionego	otumanionego	otumaniony	otumanione	otumanioną
N.	otumanionym	otumanionym	otumanionym	otumanionym	otumanioną
Ms.	otumanionym	otumanionym	otumanionym	otumanionym	otumanionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	otumanieni	otumanieni	otumanione	otumanione
D.	otumanionych	otumanionych	otumanionych	otumanionych
C.	otumanionym	otumanionym	otumanionym	otumanionym
B.	otumanionych	otumanionych	otumanionych	otumanione
N.	otumanionymi	otumanionymi	otumanionymi	otumanionymi
Ms.	otumanionych	otumanionych	otumanionych	otumanionych

odpowiednik aspektowy: otumaniać

Składnia

+

otumanić

+

KOGO/CO + (CZYM)

Pochodzenie

Zob. tuman