odplątywać

  • oddzielać od siebie skrzyżowane ze sobą różne rzeczy lub części tej samej rzeczy, stanowiące całość trudną do rozdzielenia
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości przestrzeni

    ułożenie względem siebie

  • synonimy:  rozplątywać
    rozsupływać
    antonimy:  zaplątywać
  • Tyrolczyk ostrożnie wszedł na pomost, ukląkł, zaczął odplątywać łańcuszek cumy.

    źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

    Wirując dokoła własnej osi, jedną ręką trzymał się liny, drugą zaś omackiem odplątywał pętlę, służącą za stopień prawej nodze, aby przenieść ją nad głowę i zawisnąć na niej, co pozwoliłoby mu na czas naprawy uwolnić obie ręce.

    źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972

    [...] pewnie jej nie słyszał, zajęty odplątywaniem tego łańcucha od budy.

    źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

    Jerzy Kalina urządził taki happening: do sali wniósł zapakowaną choinkę. Długo odplątywał ją ze sznurków, potem ustawił i kazał dzieciom ubrać ją w bombki i ozdoby.

    źródło: NKJP: Hanna Pasek: Boję sie tandety i głupiego śmiechu, Gazeta Wyborcza, 1992-12-16

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. odplątuję
    odplątujemy
    2 os. odplątujesz
    odplątujecie
    3 os. odplątuje
    odplątują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. odplątywałem
    +(e)m odplątywał
    odplątywałam
    +(e)m odplątywała
    odplątywałom
    +(e)m odplątywało
    odplątywaliśmy
    +(e)śmy odplątywali
    odplątywałyśmy
    +(e)śmy odplątywały
    2 os. odplątywałeś
    +(e)ś odplątywał
    odplątywałaś
    +(e)ś odplątywała
    odplątywałoś
    +(e)ś odplątywało
    odplątywaliście
    +(e)ście odplątywali
    odplątywałyście
    +(e)ście odplątywały
    3 os. odplątywał
    odplątywała
    odplątywało
    odplątywali
    odplątywały

    bezosobnik: odplątywano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę odplątywał
    będę odplątywać
    będę odplątywała
    będę odplątywać
    będę odplątywało
    będę odplątywać
    będziemy odplątywali
    będziemy odplątywać
    będziemy odplątywały
    będziemy odplątywać
    2 os. będziesz odplątywał
    będziesz odplątywać
    będziesz odplątywała
    będziesz odplątywać
    będziesz odplątywało
    będziesz odplątywać
    będziecie odplątywali
    będziecie odplątywać
    będziecie odplątywały
    będziecie odplątywać
    3 os. będzie odplątywał
    będzie odplątywać
    będzie odplątywała
    będzie odplątywać
    będzie odplątywało
    będzie odplątywać
    będą odplątywali
    będą odplątywać
    będą odplątywały
    będą odplątywać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. odplątujmy
    2 os. odplątuj
    odplątujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. odplątywałbym
    bym odplątywał
    odplątywałabym
    bym odplątywała
    odplątywałobym
    bym odplątywało
    odplątywalibyśmy
    byśmy odplątywali
    odplątywałybyśmy
    byśmy odplątywały
    2 os. odplątywałbyś
    byś odplątywał
    odplątywałabyś
    byś odplątywała
    odplątywałobyś
    byś odplątywało
    odplątywalibyście
    byście odplątywali
    odplątywałybyście
    byście odplątywały
    3 os. odplątywałby
    by odplątywał
    odplątywałaby
    by odplątywała
    odplątywałoby
    by odplątywało
    odplątywaliby
    by odplątywali
    odplątywałyby
    by odplątywały

    bezosobnik: odplątywano by

    bezokolicznik: odplątywać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: odplątując

    gerundium: odplątywanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: odplątujący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: odplątywany

    odpowiednik aspektowy: odplątać

  • bez ograniczeń + odplątywać +
    CO + (od CZEGO | z CZEGO)
  • Zob.  plątać 

CHRONOLOGIZACJA:
1859, L. Zienkowicz, "Szymon Konarski", 1859.
Wcześniej:  odpłątywać  - Ł. Gołębiowski, "O dziejopisach polskich, ich duchu, zaletach i wadach", 1826.
Data ostatniej modyfikacji: 31.03.2017