ściemnić się - Wielki słownik języka polskiego PAN

używane do opisania tego, że stało się ciemniej w jakimś miejscu, bo przestało być widoczne światło słoneczne

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

kolory i światło

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Niebo i wszechświat

słońce i księżyc, pory dnia

antonimy:

rozjaśnić się

	W pewnym momencie niebo ściemniło się w środku dnia, stało się czerwone. źródło: Internet: wteatrw.pl
	Później, kiedy ściemniło się i nie widziała już dobrze jego twarzy, rozgadał się. źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988
	Przeleżała tak wiele godzin, ściemniło się, ale nie zapalała światła. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008
	Na rondzie kupiłem serniki. Na Francuskiej najwyszukańsze, pyszne sery. Bez tłoku. Na Chamowie już po ściemnieniu się zauważyłem, że tak jakby fala świąteczna przeleciała na drugą stronę. źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Chamowo, 2010

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ściemniłem się +(e)m się ściemnił	ściemniłam się +(e)m się ściemniła	ściemniłom się +(e)m się ściemniło	ściemniliśmy się +(e)śmy się ściemnili	ściemniłyśmy się +(e)śmy się ściemniły
2 os.	ściemniłeś się +(e)ś się ściemnił	ściemniłaś się +(e)ś się ściemniła	ściemniłoś się +(e)ś się ściemniło	ściemniliście się +(e)ście się ściemnili	ściemniłyście się +(e)ście się ściemniły
3 os.	ściemnił się	ściemniła się	ściemniło się	ściemnili się	ściemniły się

bezosobnik: ściemniono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ściemnijmy się
2 os.	ściemnij się	ściemnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ściemniłbym się bym się ściemnił	ściemniłabym się bym się ściemniła	ściemniłobym się bym się ściemniło	ściemnilibyśmy się byśmy się ściemnili	ściemniłybyśmy się byśmy się ściemniły
2 os.	ściemniłbyś się byś się ściemnił	ściemniłabyś się byś się ściemniła	ściemniłobyś się byś się ściemniło	ściemnilibyście się byście się ściemnili	ściemniłybyście się byście się ściemniły
3 os.	ściemniłby się by się ściemnił	ściemniłaby się by się ściemniła	ściemniłoby się by się ściemniło	ściemniliby się by się ściemnili	ściemniłyby się by się ściemniły

bezosobnik: ściemniono by się

bezokolicznik: ściemnić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: ściemniwszy się

gerundium: ściemnienie się

rodzaj gramatyczny: dk

odpowiednik aspektowy: ściemniać się

Ø

+

ściemnić się

+

Zob. ciemny