obcęgi
-
narzędzie ręczne zakończone metalowymi, zaokrąglonymi szczękami, służące do cięcia drutu, chwytania, przytrzymywania i wyciągania różnych przedmiotów
-
CZŁOWIEK I TECHNIKA
Budownictwo
materiały, narzędzia i maszyny budowlane
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
materiały i narzędzia pracy -
Zamek zakręcali drutem, drut ściskali obcęgami. Każdy z tych czterech kolejno sprawdzał, czy nie da się drutu odkręcić.
źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Imperium, 2005
Gołymi rękami wyrywał ze ścian bez pomocy obcęgów haki i gwoździe, zginał monety; w jego rękach żelazo miękkie było jak plastelina.
źródło: NKJP: Aleksander Olszakowski: Ludzie areny, Sport dla Wszystkich nr 12, 1961
Położył rękę na pace i trwał tak przez chwilę w zamyśleniu, po czym wyrwał jednemu z ludzi obcęgi i sam zaczął wyciągać gwoździe. Deski obluzowały się, potem jedna po drugiej z głuchym trzaskiem opadły na posadzkę.
źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk. Opowiadania starej daty, 2003
[...] był jednym z pięciu szaleńców atakujących pałac prezydencki. Został postrzelony w nogę. Kazał sobie zrobić operację żyletką. Wyjął pocisk obcęgami.
źródło: NKJP: Krzysztof Mroziewicz: Allah z Saddamem, Polityka nr 2394, 2003-03-29
Dwóch mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego wpadło w jednym z marketów [...], gdy kradli... patelnie. Złodzieje wykazali pomysłowością. Najpierw z jednego ze stoisk zabrali obcęgi. Przy ich pomocy odrywali klipsy zamontowane na patelkach, które były zabezpieczeniem przed kradzieżą.
źródło: NKJP: BIN AND MWE EMKA: Z ziemi kaliskiej, Gazeta Poznańska, 2006-10-31
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: p3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. obcęgi
D. obcęgów
C. obcęgom
B. obcęgi
N. obcęgami
Ms. obcęgach
W. obcęgi
-
niem. Heb(e)zange 'obcęgi kowalskie (do chwytania, podnoszenia żelaza)'
Forma niemiecka jest złożeniem niem. Hebe od czasownika heben 'podnosić' i Zange 'obcęgi'; przekształcenie początku wyrazu w formie polskiej przez skojarzenie z przedrostkiem ob-
W XVI w. forma hebcągi, później obcągi (Bor)