grabieć
-
o rękach lub palcach: pod wpływem zimna tracić czucie i możność sprawnego wykonywania ruchów
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Określenia fizyczności człowieka
sprawność i wydolność organizmu -
- dłonie, palce, ręce grabieją
- grabieć z zimna
-
W domu zimno, choć ogrzewanie działa. Ręce grabieją, więc siedzę w swetrach i wełnianych rzeczach.
źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006
Za kołnierz leje się zimny deszcz i grabieją dłonie.
źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010
Kurczowo na drążku zaciśnięte palce grabieją z zimna i bolą.
źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005
Ręce mi grabiały, bo nie miałem rękawiczek, w butach też zrobiło mi się zaraz mokro, bo podeszwy były już przetarte, a nie było za co podzelować.
źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996
Ale dykta była za mała dla nas trzech i zawsze komuś jakaś część ciała wystawała, a ręce grabiały od trzymania jej nad głową.
źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. grabieję
grabiejemy
2 os. grabiejesz
grabiejecie
3 os. grabieje
grabieją
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. grabiałem
+(e)m grabiał
grabiałam
+(e)m grabiała
grabiałom
+(e)m grabiało
grabieliśmy
+(e)śmy grabieli
grabiałyśmy
+(e)śmy grabiały
2 os. grabiałeś
+(e)ś grabiał
grabiałaś
+(e)ś grabiała
grabiałoś
+(e)ś grabiało
grabieliście
+(e)ście grabieli
grabiałyście
+(e)ście grabiały
3 os. grabiał
grabiała
grabiało
grabieli
grabiały
bezosobnik: grabiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę grabiał
będę grabieć
będę grabiała
będę grabieć
będę grabiało
będę grabieć
będziemy grabieli
będziemy grabieć
będziemy grabiały
będziemy grabieć
2 os. będziesz grabiał
będziesz grabieć
będziesz grabiała
będziesz grabieć
będziesz grabiało
będziesz grabieć
będziecie grabieli
będziecie grabieć
będziecie grabiały
będziecie grabieć
3 os. będzie grabiał
będzie grabieć
będzie grabiała
będzie grabieć
będzie grabiało
będzie grabieć
będą grabieli
będą grabieć
będą grabiały
będą grabieć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. grabiejmy
2 os. grabiej
grabiejcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. grabiałbym
bym grabiał
grabiałabym
bym grabiała
grabiałobym
bym grabiało
grabielibyśmy
byśmy grabieli
grabiałybyśmy
byśmy grabiały
2 os. grabiałbyś
byś grabiał
grabiałabyś
byś grabiała
grabiałobyś
byś grabiało
grabielibyście
byście grabieli
grabiałybyście
byście grabiały
3 os. grabiałby
by grabiał
grabiałaby
by grabiała
grabiałoby
by grabiało
grabieliby
by grabieli
grabiałyby
by grabiały
bezosobnik: grabiano by
bezokolicznik: grabieć
imiesłów przysłówkowy współczesny: grabiejąc
gerundium: grabienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. grabienie
grabienia
D. grabienia
grabień
C. grabieniu
grabieniom
B. grabienie
grabienia
N. grabieniem
grabieniami
Ms. grabieniu
grabieniach
W. grabienie
grabienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: grabiejący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. grabiejący
grabiejący
grabiejący
grabiejące
grabiejąca
D. grabiejącego
grabiejącego
grabiejącego
grabiejącego
grabiejącej
C. grabiejącemu
grabiejącemu
grabiejącemu
grabiejącemu
grabiejącej
B. grabiejącego
grabiejącego
grabiejący
grabiejące
grabiejącą
N. grabiejącym
grabiejącym
grabiejącym
grabiejącym
grabiejącą
Ms. grabiejącym
grabiejącym
grabiejącym
grabiejącym
grabiejącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. grabiejący
grabiejący
grabiejące
grabiejące
D. grabiejących
grabiejących
grabiejących
grabiejących
C. grabiejącym
grabiejącym
grabiejącym
grabiejącym
B. grabiejących
grabiejących
grabiejących
grabiejące
N. grabiejącymi
grabiejącymi
grabiejącymi
grabiejącymi
Ms. grabiejących
grabiejących
grabiejących
grabiejących
odpowiednik aspektowy: zgrabieć
-
+ grabieć + (KOMU) + (od CZEGO | z CZEGO) -
Od: grabie (zob.), pierwotnie w zn. 'stawać się podobnym do grabi, sztywnym jak grabie'.