zamówić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

5.

uzdrowić kogoś lub odpędzić złe moce za pomocą zaklęć lub innych magicznych praktyk

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Choroby i ich leczenie

leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

wierzenia i przesądy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odczynić

Połączenia

baba, zielarka, znachorka zamówiła; guślarz, zaklinacz, zamawiacz zamówił chorobę
zamówić chorobę, urok, złe duchy, złe moce
zamówić magicznymi formułami, magicznymi symbolami, zaklęciami, ziołami
zamówić i wyleczyć chorobę, zamówić i wypędzić złe moce

Cytaty

Umiał odczynić urok, pomodlić się przy zmarłym w „pustą noc”, znał bajki i przypowieści, potrafił zamówić chorobę.

źródło: NKJP: Na dziadowskim szlaku, Dziennik Polski, 2000-06-17

- Trzeba go zanieść do świekra.
- Może samo przejdzie? [...] - Nie, nie przejdzie. [...] Trzeba do starego, on zamówi i chłopiec się wyleczy.

źródło: NKJP: Konwicki Tadeusz: Dziura w niebie, 1959

Tak samo kołtun [...] Trzeba było przed obcięciem go zamówić [...] formułami takimi, jak ta np.: „Od wrót do wrót, bodaj by się kołtun zgniótł”.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zamówię	zamówimy
2 os.	zamówisz	zamówicie
3 os.	zamówi	zamówią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zamówiłem +(e)m zamówił	zamówiłam +(e)m zamówiła	zamówiłom +(e)m zamówiło	zamówiliśmy +(e)śmy zamówili	zamówiłyśmy +(e)śmy zamówiły
2 os.	zamówiłeś +(e)ś zamówił	zamówiłaś +(e)ś zamówiła	zamówiłoś +(e)ś zamówiło	zamówiliście +(e)ście zamówili	zamówiłyście +(e)ście zamówiły
3 os.	zamówił	zamówiła	zamówiło	zamówili	zamówiły

bezosobnik: zamówiono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zamówmy
2 os.	zamów	zamówcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zamówiłbym bym zamówił	zamówiłabym bym zamówiła	zamówiłobym bym zamówiło	zamówilibyśmy byśmy zamówili	zamówiłybyśmy byśmy zamówiły
2 os.	zamówiłbyś byś zamówił	zamówiłabyś byś zamówiła	zamówiłobyś byś zamówiło	zamówilibyście byście zamówili	zamówiłybyście byście zamówiły
3 os.	zamówiłby by zamówił	zamówiłaby by zamówiła	zamówiłoby by zamówiło	zamówiliby by zamówili	zamówiłyby by zamówiły

bezosobnik: zamówiono by

bezokolicznik: zamówić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zamówiwszy

gerundium: zamówienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zamówienie	zamówienia
D.	zamówienia	zamówień
C.	zamówieniu	zamówieniom
B.	zamówienie	zamówienia
N.	zamówieniem	zamówieniami
Ms.	zamówieniu	zamówieniach
W.	zamówienie	zamówienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zamówiony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zamówiony	zamówiony	zamówiony	zamówione	zamówiona
D.	zamówionego	zamówionego	zamówionego	zamówionego	zamówionej
C.	zamówionemu	zamówionemu	zamówionemu	zamówionemu	zamówionej
B.	zamówionego	zamówionego	zamówiony	zamówione	zamówioną
N.	zamówionym	zamówionym	zamówionym	zamówionym	zamówioną
Ms.	zamówionym	zamówionym	zamówionym	zamówionym	zamówionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zamówieni	zamówieni	zamówione	zamówione
D.	zamówionych	zamówionych	zamówionych	zamówionych
C.	zamówionym	zamówionym	zamówionym	zamówionym
B.	zamówionych	zamówionych	zamówionych	zamówione
N.	zamówionymi	zamówionymi	zamówionymi	zamówionymi
Ms.	zamówionych	zamówionych	zamówionych	zamówionych

odpowiednik aspektowy: zamawiać

Składnia

Rz_osobowy

+

zamówić

+

CO + (CZYM)

Pochodzenie

Zob. mówić