Jak korzystać ze słownika?

okręt

  • Definicja
    duży statek ze specjalnym wyposażeniem o specjalnym przeznaczeniu
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Transport

    transport wodny

  • Relacje znaczeniowe
    hiperonimy:  statek
  • Połączenia
    • brytyjski, francuski, polski...; duży, dwupokładowy, mały, najpotężniejszy, olbrzymi, sześciomasztowy, wielki; badawczy, pomocniczy, wojenny, wojskowy; piracki, żaglowy okręt; oceaniczne, uzbrojone okręty; okręt aliancki, kaperski, królewski; bojowy, dalekobieżny, desantowy, handlowy, hydrograficzny, pasażerski, podwodny; okręty morskie, pomocnicze, zaopatrzeniowe
    • okręt aliantów, buntowników, rebeliantów; floty brytyjskiej, niemieckiej, polskiej..., Marynarki Wojennej, wsparcia logistycznego
    • okręt pod dowództwem czyimś; okręt z legionistami; z banderą państwa jakiegoś, z samolotami, z żywnością, ze zbożem
    • okręty i barki, okręty i samoloty, okręty i statki; jachty i okręty, krążowniki i okręty, tankowce i okręty, żaglowce i okręty
    • dowódca, kapitan, marynarze, sternik, szef, właściciel, załoga; bryła, brzuch, burta, dno, działa, dziób, kadłub, maszt, pokład, rufa, spód, śruba okrętu; mechanik; flota, flotylla, grupa; żagle okrętów
    • podróż, rejs, wyprawa okrętem
    • majtkowie z okrętów
    • walki z okrętami
    • służba; wojskowy transport na okręcie
    • okręt krąży, odpływa, pływa, przepływa, tonie, wypływa
    • zatonięcie, zatopienie okrętu; namierzenie, przybycie okrętów
    • prowadzić, wyprowadzić, wysłać; uzbroić; opanować, otoczyć, zatopić/zatapiać okręt
    • jechać, kołysać, manewrować, płynąć, pojechać, żeglować okrętem
    • dopływać do okrętu; wystrzelić, zejść z okrętu
    • walczyć przeciw okrętom
    • odpłynąć, pływać, służyć na okręcie
  • Cytaty

    Po ukończeniu szkoły morskiej w Rosji pływał na badawczym okręcie hydrograficznym w Arktyce i, jak twierdził, jedną z wysepek nowo odkrytych przez okręt, na którym pełnił służbę, nazwano jego nazwiskiem.

    źródło: NKJP: Karol Olgierd Borchardt: Szaman morski, 1985

    W październiku 1858 roku okręty floty brytyjskiej zaczęły ostrzeliwać Kanton.

    źródło: NKJP: Grzegorz Jaszuński: Hongkong dla Chin?, 1997

    [...] na skutek poprawy warunków bytowych na okrętach wojennych [...] wzrasta nabór ochotniczy do brytyjskiej floty wojennej. Wykształca się nowy typ marynarza, dla którego służba na okręcie wojennym staje się zaszczytem i przyjemnością.

    źródło: NKJP: Eugeniusz Koczorowski: Ludzie od masztów i żagli, 1986

    Żeglował okrętem na Sycylię, wyspę kwitnącą pod rządami Arabów.

    źródło: NKJP: Franciszek Fenikowski: Długie morze, 1963

    Ze wspomnianej Konstancy (portu rumuńskiego na Morzu Czarnym) władze Rzeczypospolitej spodziewały się odpłynąć na okręcie alianckim do Francji.

    źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345 : organizacja, personalia, polityka, 1993
  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. okręt
    		 okręty
    D. okrętu
    		 okrętów
    C. okrętowi
    		 okrętom
    B. okręt
    		 okręty
    N. okrętem
    		 okrętami
    Ms. okręcie
    		 okrętach
    W. okręcie
    		 okręty
  • Pochodzenie

    psł. *o(b)krǫtъ 'to, co jest kręcone, plecione; plecione naczynie; naczynie w ogóle; statek'

    Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od przedrostkowego *o(b)krǫtiti 'opleść, owinąć' z przedrostkiem *o(b)- od psł. *krǫtiti 'obracać w koło, wprawiać w ruch wirowy' (Bor); zob.  kręcić 

CHRONOLOGIZACJA:
SStp
SPXVI
SKN
SJPXVII
STR
SL
SWil
SJPWar
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
CHRONOLOGIZACJA FRAZEOLOGIZMY POKAŻ WSZYSTKO
Data ostatniej modyfikacji: 07.03.2011