ciosać
-
obrabiać jakiś materiał ostrym przedmiotem, żeby nadać mu pożądany kształt
-
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
rodzaje pracy -
- Do szlachetnego zawodu cieśli wrócić pan nie chciał? - Oj, nie chciałem, taka chandra mnie tłukła, gdy trzeba było ciosać toporem, że tylko się zalać.
źródło: NKJP: Anna Żebrowska: Nieprzejednany, Gazeta Wyborcza, 1994-10-08
[...] Aby ułożyć płytki chodnikowe, pracownicy firmy wykonującej trakt, ciosają korzenie starych drzew, by chodnik leżał tak, jak należy.
źródło: NKJP: Tadeusz Jachnicki: Drzewa w trotuarze, Gazeta Krakowska, 2006-08-22
Ścinali święte dęby, ciosali z nich krzyże i wbijali w te same święte dla Jaćwingów miejsca.
źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Dęby i krzyże, Gazeta Wyborcza, 1992-07-03
Z nożem też wyruszał praprzodek na polowania [...]. Początkowo ciosany z kamienia, następnie wyrabiany z metalu, nóż figuruje w najstarszych przepisach uczących zachowania się przy stole.
źródło: NKJP: Tadeusz Rojek: Jak to się je: savoir-vivre przy stole, 1994
Glinę ciosa się potem na wiórki strugiem.
źródło: NKJP: Piotr Subik: Nie święci garnki lepią, Dziennik Polski, 2008-02-23
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ciosam
rzadziej cioszę
ciosamy
kwestion. cieszemy
rzadziej cioszemy
2 os. ciosasz
kwestion. cieszesz
rzadziej cioszesz
ciosacie
kwestion. cieszecie
rzadziej cioszecie
3 os. ciosa
kwestion. ciesze
rzadziej ciosze
ciosają
rzadziej cioszą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ciosałem
+(e)m ciosał
ciosałam
+(e)m ciosała
ciosałom
+(e)m ciosało
ciosaliśmy
+(e)śmy ciosali
ciosałyśmy
+(e)śmy ciosały
2 os. ciosałeś
+(e)ś ciosał
ciosałaś
+(e)ś ciosała
ciosałoś
+(e)ś ciosało
ciosaliście
+(e)ście ciosali
ciosałyście
+(e)ście ciosały
3 os. ciosał
ciosała
ciosało
ciosali
ciosały
bezosobnik: ciosano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę ciosał
będę ciosać
będę ciosała
będę ciosać
będę ciosało
będę ciosać
będziemy ciosali
będziemy ciosać
będziemy ciosały
będziemy ciosać
2 os. będziesz ciosał
będziesz ciosać
będziesz ciosała
będziesz ciosać
będziesz ciosało
będziesz ciosać
będziecie ciosali
będziecie ciosać
będziecie ciosały
będziecie ciosać
3 os. będzie ciosał
będzie ciosać
będzie ciosała
będzie ciosać
będzie ciosało
będzie ciosać
będą ciosali
będą ciosać
będą ciosały
będą ciosać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. ciosajmy
kwestion. cieszmy
rzadziej cioszmy
2 os. ciosaj
kwestion. ciesz
rzadziej ciosz
ciosajcie
kwestion. cieszcie
rzadziej cioszcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. ciosałbym
bym ciosał
ciosałabym
bym ciosała
ciosałobym
bym ciosało
ciosalibyśmy
byśmy ciosali
ciosałybyśmy
byśmy ciosały
2 os. ciosałbyś
byś ciosał
ciosałabyś
byś ciosała
ciosałobyś
byś ciosało
ciosalibyście
byście ciosali
ciosałybyście
byście ciosały
3 os. ciosałby
by ciosał
ciosałaby
by ciosała
ciosałoby
by ciosało
ciosaliby
by ciosali
ciosałyby
by ciosały
bezosobnik: ciosano by
bezokolicznik: ciosać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ciosając
rzadziej ciosząc
gerundium: ciosanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ciosanie
ciosania
D. ciosania
ciosań
C. ciosaniu
ciosaniom
B. ciosanie
ciosania
N. ciosaniem
ciosaniami
Ms. ciosaniu
ciosaniach
W. ciosanie
ciosania
imiesłów przymiotnikowy czynny: ciosający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ciosający
rzadziej cioszący
ciosający
rzadziej cioszący
ciosający
rzadziej cioszący
ciosające
rzadziej cioszące
ciosająca
rzadziej ciosząca
D. ciosającego
rzadziej cioszącego
ciosającego
rzadziej cioszącego
ciosającego
rzadziej cioszącego
ciosającego
rzadziej cioszącego
ciosającej
rzadziej cioszącej
C. ciosającemu
rzadziej cioszącemu
ciosającemu
rzadziej cioszącemu
ciosającemu
rzadziej cioszącemu
ciosającemu
rzadziej cioszącemu
ciosającej
rzadziej cioszącej
B. ciosającego
rzadziej cioszącego
ciosającego
rzadziej cioszącego
ciosający
rzadziej cioszący
ciosające
rzadziej cioszące
ciosającą
rzadziej cioszącą
N. ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającą
rzadziej cioszącą
Ms. ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającej
rzadziej cioszącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ciosający
rzadziej cioszący
ciosający
rzadziej cioszący
ciosające
rzadziej cioszące
ciosające
rzadziej cioszące
D. ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
C. ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
ciosającym
rzadziej cioszącym
B. ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
ciosające
rzadziej cioszące
N. ciosającymi
rzadziej cioszącymi
ciosającymi
rzadziej cioszącymi
ciosającymi
rzadziej cioszącymi
ciosającymi
rzadziej cioszącymi
Ms. ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
ciosających
rzadziej cioszących
imiesłów przymiotnikowy bierny: ciosany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ciosany
ciosany
ciosany
ciosane
ciosana
D. ciosanego
ciosanego
ciosanego
ciosanego
ciosanej
C. ciosanemu
ciosanemu
ciosanemu
ciosanemu
ciosanej
B. ciosanego
ciosanego
ciosany
ciosane
ciosaną
N. ciosanym
ciosanym
ciosanym
ciosanym
ciosaną
Ms. ciosanym
ciosanym
ciosanym
ciosanym
ciosanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ciosani
ciosani
ciosane
ciosane
D. ciosanych
ciosanych
ciosanych
ciosanych
C. ciosanym
ciosanym
ciosanym
ciosanym
B. ciosanych
ciosanych
ciosanych
ciosane
N. ciosanymi
ciosanymi
ciosanymi
ciosanymi
Ms. ciosanych
ciosanych
ciosanych
ciosanych
-
+ ciosać + CO + (CZYM) + (na CO)+ ciosać + CO + (z CZEGO) -
psł. *tesati 'obrabiać drewno lub kamień, ociosywać, nacinać'