imperatyw
-
książk. nakaz, któremu trzeba się podporządkować
-
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
prawdy i wartości życiowe -
- absolutny, bezwzględny, biologiczny, doniosły, ekonomiczny, etyczny, kantowski, moralny; podstawowy, przyjęty, wewnętrzny imperatyw; imperatyw ekologiczny, ekonomiczny
- imperatyw działania, miłości, myślenia, obowiązku, pisania, polityki, przedłużenia gatunku, rozwoju, solidarności, sprawiedliwości, sumienia, tworzenia, walki, wolności, życia społecznego/zbiorowego; Kanta
- koncepcja imperatywu
- podlegać imperatywowi
- formułować, zawierać imperatyw
-
Idea wolności utraciła na Zachodzie aspekt moralny i przestała być tą najwyższą wartością, której imperatyw moralny każe bronić, bez względu na ryzyko i ofiary.
źródło: NKJP: Juliusz Mieroszewski: Finał klasycznej Europy, 1997
Miłość musi być naczelnym imperatywem działania. Czyn zawsze musi być moralny, bo pasjonat jest na to bardzo wyczulony.
źródło: NKJP: Janusz Mastalski: Zarys teorii wychowania, 2002
Normy tworzone przez ludzi są jedynie przepisami, które na drodze rozumowania zostały wyprowadzone z prawa naturalnego. Podstawowe prawo naturalne sprowadza się do prostego imperatywu: „czyń dobro, unikaj zła”.
źródło: NKJP: Antonina Sebesta: 30. rocznica śmierci. Wątki etyczne w twórczości Antoniego Kępińskiego, Wychowawca, 2002-07
[...] tekst ten powinien być bazą źródłową dla wszystkich teologów, którzy przeprowadzają refleksję nad biblijnymi imperatywami dotyczącymi życia ludzkiego.
źródło: NKJP: Andrzej Muszala: Medycyna a globalizacja, 2003
Nigdy nie miałem powodu, by ubiegać się o rozmowę z prezesem, a być może i prezes nie czuje jakiegoś imperatywu, by rozmawiać ze mną.
źródło: NKJP: Agnieszka Kublik: Po emisji „Heidi”, Gazeta Wyborcza, 1997-03-05
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza liczba mnoga M. imperatyw
imperatywy
D. imperatywu
imperatywów
C. imperatywowi
imperatywom
B. imperatyw
imperatywy
N. imperatywem
imperatywami
Ms. imperatywie
imperatywach
W. imperatywie
imperatywy
-
+ imperatyw + (CZEGO)+ imperatyw + (JAKI)+ imperatyw + (żeby ZDANIE) -
łac. imperātīvus 'nakazujący, rozkazujący'