trudzić się

  • książk.  wkładać w jakąś pracę lub czynność wiele wysiłku i poświęcać temu dużo czasu
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

    • trudzić się zbieraniem czegoś;
    • trudzić się nad pracą, nad pytaniami, nad znalezieniem czegoś
  • Od rana do wieczora mam zajęcie. Trudzę się pisaniem statystyk, geografią, arytmetyką, gramatyką i historią wszechświatową.

    źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007

    Nie trudząc się pakowaniem, wszystkie ubrania wrzucamy do auta jak popadnie i zamykamy domek.

    źródło: NKJP: Dagmara Półtorak: Tak trudno być mną!, 2010

    Nieraz trudząc się w domowej ciszy nad fragmentem powieści czy opowiadania, wyobrażał sobie, że wygłasza go w podniosłym tonie przed olbrzymią widownią [...]

    źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Światło i lęk, 2003

    Niektórzy cieszą się, że będąc na emeryturze, nareszcie nie muszą trudzić się z samodzielnym wypełnianiem zeznania.

    źródło: NKJP: Beata Wolańska, Przemysław Malisz: Co za ulga, Trybuna Śląska, 2004-03-08

    [...] widział czuwających oficerów i marynarzy. Wszyscy oni trudzili się po to, aby bezpiecznie doprowadzić statek do dalekiej Australii.

    źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. trudzę się
    trudzimy się
    2 os. trudzisz się
    trudzicie się
    3 os. trudzi się
    trudzą się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. trudziłem się
    +(e)m się trudził
    trudziłam się
    +(e)m się trudziła
    trudziłom się
    +(e)m się trudziło
    trudziliśmy się
    +(e)śmy się trudzili
    trudziłyśmy się
    +(e)śmy się trudziły
    2 os. trudziłeś się
    +(e)ś się trudził
    trudziłaś się
    +(e)ś się trudziła
    trudziłoś się
    +(e)ś się trudziło
    trudziliście się
    +(e)ście się trudzili
    trudziłyście się
    +(e)ście się trudziły
    3 os. trudził się
    trudziła się
    trudziło się
    trudzili się
    trudziły się

    bezosobnik: trudzono się

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę się trudził
    będę się trudzić
    będę się trudziła
    będę się trudzić
    będę się trudziło
    będę się trudzić
    będziemy się trudzili
    będziemy się trudzić
    będziemy się trudziły
    będziemy się trudzić
    2 os. będziesz się trudził
    będziesz się trudzić
    będziesz się trudziła
    będziesz się trudzić
    będziesz się trudziło
    będziesz się trudzić
    będziecie się trudzili
    będziecie się trudzić
    będziecie się trudziły
    będziecie się trudzić
    3 os. będzie się trudził
    będzie się trudzić
    będzie się trudziła
    będzie się trudzić
    będzie się trudziło
    będzie się trudzić
    będą się trudzili
    będą się trudzić
    będą się trudziły
    będą się trudzić

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. trudźmy się
    2 os. trudź się
    trudźcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. trudziłbym się
    bym się trudził
    trudziłabym się
    bym się trudziła
    trudziłobym się
    bym się trudziło
    trudzilibyśmy się
    byśmy się trudzili
    trudziłybyśmy się
    byśmy się trudziły
    2 os. trudziłbyś się
    byś się trudził
    trudziłabyś się
    byś się trudziła
    trudziłobyś się
    byś się trudziło
    trudzilibyście się
    byście się trudzili
    trudziłybyście się
    byście się trudziły
    3 os. trudziłby się
    by się trudził
    trudziłaby się
    by się trudziła
    trudziłoby się
    by się trudziło
    trudziliby się
    by się trudzili
    trudziłyby się
    by się trudziły

    bezosobnik: trudzono by się

    bezokolicznik: trudzić się

    imiesłów przysłówkowy współczesny: trudząc się

    gerundium: trudzenie się

    imiesłów przymiotnikowy czynny: trudzący się

  • bez ograniczeń + trudzić się +
    (CZYM)
    bez ograniczeń + trudzić się +
    (nad CZYM | z CZYM)
  • Zob. trud

CHRONOLOGIZACJA:
XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.
Data ostatniej modyfikacji: 27.04.2018