UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pitolić

Chronologizacja

1889, Samuel Adalberg, Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, polona.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	pitolę	pitolimy
2 os.	pitolisz	pitolicie
3 os.	pitoli	pitolą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pitoliłem +(e)m pitolił	pitoliłam +(e)m pitoliła	pitoliłom +(e)m pitoliło	pitoliliśmy +(e)śmy pitolili	pitoliłyśmy +(e)śmy pitoliły
2 os.	pitoliłeś +(e)ś pitolił	pitoliłaś +(e)ś pitoliła	pitoliłoś +(e)ś pitoliło	pitoliliście +(e)ście pitolili	pitoliłyście +(e)ście pitoliły
3 os.	pitolił	pitoliła	pitoliło	pitolili	pitoliły

bezosobnik: pitolono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę pitolił będę pitolić	będę pitoliła będę pitolić	będę pitoliło będę pitolić	będziemy pitolili będziemy pitolić	będziemy pitoliły będziemy pitolić
2 os.	będziesz pitolił będziesz pitolić	będziesz pitoliła będziesz pitolić	będziesz pitoliło będziesz pitolić	będziecie pitolili będziecie pitolić	będziecie pitoliły będziecie pitolić
3 os.	będzie pitolił będzie pitolić	będzie pitoliła będzie pitolić	będzie pitoliło będzie pitolić	będą pitolili będą pitolić	będą pitoliły będą pitolić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		pitolmy
2 os.	pitol	pitolcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	pitoliłbym bym pitolił	pitoliłabym bym pitoliła	pitoliłobym bym pitoliło	pitolilibyśmy byśmy pitolili	pitoliłybyśmy byśmy pitoliły
2 os.	pitoliłbyś byś pitolił	pitoliłabyś byś pitoliła	pitoliłobyś byś pitoliło	pitolilibyście byście pitolili	pitoliłybyście byście pitoliły
3 os.	pitoliłby by pitolił	pitoliłaby by pitoliła	pitoliłoby by pitoliło	pitoliliby by pitolili	pitoliłyby by pitoliły

bezosobnik: pitolono by

bezokolicznik: pitolić

imiesłów przysłówkowy współczesny: pitoląc

gerundium: pitolenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	pitolenie	pitolenia
D.	pitolenia	pitoleń
C.	pitoleniu	pitoleniom
B.	pitolenie	pitolenia
N.	pitoleniem	pitoleniami
Ms.	pitoleniu	pitoleniach
W.	pitolenie	pitolenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: pitolący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pitolący	pitolący	pitolący	pitolące	pitoląca
D.	pitolącego	pitolącego	pitolącego	pitolącego	pitolącej
C.	pitolącemu	pitolącemu	pitolącemu	pitolącemu	pitolącej
B.	pitolącego	pitolącego	pitolący	pitolące	pitolącą
N.	pitolącym	pitolącym	pitolącym	pitolącym	pitolącą
Ms.	pitolącym	pitolącym	pitolącym	pitolącym	pitolącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pitolący	pitolący	pitolące	pitolące
D.	pitolących	pitolących	pitolących	pitolących
C.	pitolącym	pitolącym	pitolącym	pitolącym
B.	pitolących	pitolących	pitolących	pitolące
N.	pitolącymi	pitolącymi	pitolącymi	pitolącymi
Ms.	pitolących	pitolących	pitolących	pitolących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pitolony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	pitolony	pitolony	pitolony	pitolone	pitolona
D.	pitolonego	pitolonego	pitolonego	pitolonego	pitolonej
C.	pitolonemu	pitolonemu	pitolonemu	pitolonemu	pitolonej
B.	pitolonego	pitolonego	pitolony	pitolone	pitoloną
N.	pitolonym	pitolonym	pitolonym	pitolonym	pitoloną
Ms.	pitolonym	pitolonym	pitolonym	pitolonym	pitolonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	pitoleni	pitoleni	pitolone	pitolone
D.	pitolonych	pitolonych	pitolonych	pitolonych
C.	pitolonym	pitolonym	pitolonym	pitolonym
B.	pitolonych	pitolonych	pitolonych	pitolone
N.	pitolonymi	pitolonymi	pitolonymi	pitolonymi
Ms.	pitolonych	pitolonych	pitolonych	pitolonych

1. na skrzypcach

Definicja

pot.

grać na instrumencie muzycznym nieumiejętnie lub tak, że muzyka ta budzi niechęć mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

grać

Połączenia

grajek, skrzypek pitolił
pitolić na gitarze, na mandolinie, na pianinie, na skrzypcach

Cytaty

	[...] masz klarnet. Będziesz na nim grywał panom oficerom. I kucharskim chochlom do taktu pitolił. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967
	Nigdy nie lubiłem staroświeckiego pitolenia na pianinie [...]. źródło: NKJP: Marek Bukowski: Wysłannik szatana, 1999
	Lylla zachęcała pitolącego na skrzypeczkach grajka do szybszego tempa, a panny i mężatki, trzymając się za ręce, tańczyły wokół ognia. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
	[...] utwór [...] pitolony był do upadłego. Nasi dyrygenci [...] machali i się zmachali. źródło: Internet: hendzel.pl

Składnia

pitolić

(CO) + (na CZYM)

2. głupstwa

Definicja

pot.

mówić coś głupiego, nieprawdziwego lub w taki sposób albo na taki temat, który budzi niechęć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bredzić, bździć, chrzanić, krochmalić, ktoś pieprzy w bambus, pierniczyć, pleść
	hiperonimy:	gadać

Połączenia

pitolić bzdury, głupoty, głupstwa

Cytaty

	- Koleś, nie pitol! Jesteśmy kumple! Możesz na nas liczyć! źródło: NKJP: Ariadna Lewańska: Sonata dla Natalii, 1965
	Bzdury takie pitolisz, że aż się zbiera na śmiech. źródło: NKJP: Internet
	Tylko mi nie pitol, że ja jakieś oszczerstwa rzucam, bo ja ci to uargumentuję... źródło: NKJP: Internet
	Ci ludzie pitolą o jakimś dziwnym, nierealnym świecie [...]. źródło: NKJP: Internet
	– Żyje w sztuce wśród swoich projektów, tak jakby nic innego nie istniało – pitolił dalej Hallis. źródło: Michał Paweł Urbaniak: Niestandardowi, 2021 (books.google.pl)

Składnia

+	pitolić	+	(CO)
+	pitolić	+	(o CZYM)
+	pitolić	+	(że ZDANIE)
+	pitolić	+	(MOWA WPROST)

3. system

Definicja

pot.

traktować z pogardą lub lekceważeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chrzanić, krochmalić, lekceważyć, pierniczyć, smolić

Cytaty

Wzięłam jedną porcję, ale potem [...] stwierdziłam, że pitolę wszystkie leki...

źródło: Internet: ovufriend.pl

Pitolić ich kablówkę. [...] Nie mają wszystkich kanałów telewizji naziemnej.

źródło: Internet: wirtualnemedia.pl

Pitolę ich. Mam już wykupione egzotyczne wakacje.

źródło: Internet: sport.trojmiasto.pl

Składnia

pitolić

KOGO/CO

Frazeologizmy

ja pitolę

Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2024