UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rosić

Chronologizacja

1426, SStp

Pochodzenie

Zob. rosa

1. o deszczu

Definicja

książk.

padać drobnymi kroplami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	dżdżyć, kropić, mżyć, siąpić
	hiperonimy:	padać

Połączenia

deszcz rosi

Cytaty

Deszcz niby rosi jeszcze, łagodnie opadając na sytą wilgoci ziemię, ale znad łąki zaczynają się unosić ku niebu białe opary.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	roszę	rosimy
2 os.	rosisz	rosicie
3 os.	rosi	roszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłem +(e)m rosił	rosiłam +(e)m rosiła	rosiłom +(e)m rosiło	rosiliśmy +(e)śmy rosili	rosiłyśmy +(e)śmy rosiły
2 os.	rosiłeś +(e)ś rosił	rosiłaś +(e)ś rosiła	rosiłoś +(e)ś rosiło	rosiliście +(e)ście rosili	rosiłyście +(e)ście rosiły
3 os.	rosił	rosiła	rosiło	rosili	rosiły

bezosobnik: roszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rosił będę rosić	będę rosiła będę rosić	będę rosiło będę rosić	będziemy rosili będziemy rosić	będziemy rosiły będziemy rosić
2 os.	będziesz rosił będziesz rosić	będziesz rosiła będziesz rosić	będziesz rosiło będziesz rosić	będziecie rosili będziecie rosić	będziecie rosiły będziecie rosić
3 os.	będzie rosił będzie rosić	będzie rosiła będzie rosić	będzie rosiło będzie rosić	będą rosili będą rosić	będą rosiły będą rosić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rośmy
2 os.	roś	roście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłbym bym rosił	rosiłabym bym rosiła	rosiłobym bym rosiło	rosilibyśmy byśmy rosili	rosiłybyśmy byśmy rosiły
2 os.	rosiłbyś byś rosił	rosiłabyś byś rosiła	rosiłobyś byś rosiło	rosilibyście byście rosili	rosiłybyście byście rosiły
3 os.	rosiłby by rosił	rosiłaby by rosiła	rosiłoby by rosiło	rosiliby by rosili	rosiłyby by rosiły

bezosobnik: roszono by

bezokolicznik: rosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: rosząc

gerundium: roszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	roszenie	roszenia
D.	roszenia	roszeń
C.	roszeniu	roszeniom
B.	roszenie	roszenia
N.	roszeniem	roszeniami
Ms.	roszeniu	roszeniach
W.	roszenie	roszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: roszący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	roszący	roszący	roszący	roszące	rosząca
D.	roszącego	roszącego	roszącego	roszącego	roszącej
C.	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącej
B.	roszącego	roszącego	roszący	roszące	roszącą
N.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącą
Ms.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	roszący	roszący	roszące	roszące
D.	roszących	roszących	roszących	roszących
C.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym
B.	roszących	roszących	roszących	roszące
N.	roszącymi	roszącymi	roszącymi	roszącymi
Ms.	roszących	roszących	roszących	roszących

2. człowiek

Definicja

książk.

polewając coś drobnymi kroplami, nawilżać lub moczyć to

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zraszać

Połączenia

deszcz rosi

Cytaty

Rano rosił ścianę, potem wnosił płytki na rusztowanie i mieszał zaprawę.

źródło: KWJP: Beata Tokarz: Lepiej Gagarina skuć,Gazeta Lokalna — Zielona Góra,2012-07-27

W ogródku zasadziła nasionko, które dał jej rycerz. Codziennie przy nim siadała i płakała nad swoim losem, a jej łzy rosiły ziemię.

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	roszę	rosimy
2 os.	rosisz	rosicie
3 os.	rosi	roszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłem +(e)m rosił	rosiłam +(e)m rosiła	rosiłom +(e)m rosiło	rosiliśmy +(e)śmy rosili	rosiłyśmy +(e)śmy rosiły
2 os.	rosiłeś +(e)ś rosił	rosiłaś +(e)ś rosiła	rosiłoś +(e)ś rosiło	rosiliście +(e)ście rosili	rosiłyście +(e)ście rosiły
3 os.	rosił	rosiła	rosiło	rosili	rosiły

bezosobnik: roszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rosił będę rosić	będę rosiła będę rosić	będę rosiło będę rosić	będziemy rosili będziemy rosić	będziemy rosiły będziemy rosić
2 os.	będziesz rosił będziesz rosić	będziesz rosiła będziesz rosić	będziesz rosiło będziesz rosić	będziecie rosili będziecie rosić	będziecie rosiły będziecie rosić
3 os.	będzie rosił będzie rosić	będzie rosiła będzie rosić	będzie rosiło będzie rosić	będą rosili będą rosić	będą rosiły będą rosić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rośmy
2 os.	roś	roście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłbym bym rosił	rosiłabym bym rosiła	rosiłobym bym rosiło	rosilibyśmy byśmy rosili	rosiłybyśmy byśmy rosiły
2 os.	rosiłbyś byś rosił	rosiłabyś byś rosiła	rosiłobyś byś rosiło	rosilibyście byście rosili	rosiłybyście byście rosiły
3 os.	rosiłby by rosił	rosiłaby by rosiła	rosiłoby by rosiło	rosiliby by rosili	rosiłyby by rosiły

bezosobnik: roszono by

bezokolicznik: rosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: rosząc

gerundium: roszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	roszenie	roszenia
D.	roszenia	roszeń
C.	roszeniu	roszeniom
B.	roszenie	roszenia
N.	roszeniem	roszeniami
Ms.	roszeniu	roszeniach
W.	roszenie	roszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: roszący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	roszący	roszący	roszący	roszące	rosząca
D.	roszącego	roszącego	roszącego	roszącego	roszącej
C.	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącej
B.	roszącego	roszącego	roszący	roszące	roszącą
N.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącą
Ms.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	roszący	roszący	roszące	roszące
D.	roszących	roszących	roszących	roszących
C.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym
B.	roszących	roszących	roszących	roszące
N.	roszącymi	roszącymi	roszącymi	roszącymi
Ms.	roszących	roszących	roszących	roszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: roszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	roszony	roszony	roszony	roszone	roszona
D.	roszonego	roszonego	roszonego	roszonego	roszonej
C.	roszonemu	roszonemu	roszonemu	roszonemu	roszonej
B.	roszonego	roszonego	roszony	roszone	roszoną
N.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym	roszoną
Ms.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym	roszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	roszeni	roszeni	roszone	roszone
D.	roszonych	roszonych	roszonych	roszonych
C.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym
B.	roszonych	roszonych	roszonych	roszone
N.	roszonymi	roszonymi	roszonymi	roszonymi
Ms.	roszonych	roszonych	roszonych	roszonych

odpowiednik aspektowy: zrosić

Składnia

rosić

3. o pocie

Definicja

występować na powierzchni czegoś w postaci drobnych kropli

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zraszać

Połączenia

pot rosi coś

Cytaty

Spokój pryska niczym wiatrem rozdarta bańka mydlana. Drży cała. Czoło roszą zimne kropelki.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

W pojazdach z automatyczną klimatyzacją, która pozostaje włączona przez cały rok, praktycznie nie występuje roszenie szyb.

źródło: NKJP: (mr): Wilgoć w samochodzie, Dziennik Łódzki, 2006-11-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	roszę	rosimy
2 os.	rosisz	rosicie
3 os.	rosi	roszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłem +(e)m rosił	rosiłam +(e)m rosiła	rosiłom +(e)m rosiło	rosiliśmy +(e)śmy rosili	rosiłyśmy +(e)śmy rosiły
2 os.	rosiłeś +(e)ś rosił	rosiłaś +(e)ś rosiła	rosiłoś +(e)ś rosiło	rosiliście +(e)ście rosili	rosiłyście +(e)ście rosiły
3 os.	rosił	rosiła	rosiło	rosili	rosiły

bezosobnik: roszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rosił będę rosić	będę rosiła będę rosić	będę rosiło będę rosić	będziemy rosili będziemy rosić	będziemy rosiły będziemy rosić
2 os.	będziesz rosił będziesz rosić	będziesz rosiła będziesz rosić	będziesz rosiło będziesz rosić	będziecie rosili będziecie rosić	będziecie rosiły będziecie rosić
3 os.	będzie rosił będzie rosić	będzie rosiła będzie rosić	będzie rosiło będzie rosić	będą rosili będą rosić	będą rosiły będą rosić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rośmy
2 os.	roś	roście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłbym bym rosił	rosiłabym bym rosiła	rosiłobym bym rosiło	rosilibyśmy byśmy rosili	rosiłybyśmy byśmy rosiły
2 os.	rosiłbyś byś rosił	rosiłabyś byś rosiła	rosiłobyś byś rosiło	rosilibyście byście rosili	rosiłybyście byście rosiły
3 os.	rosiłby by rosił	rosiłaby by rosiła	rosiłoby by rosiło	rosiliby by rosili	rosiłyby by rosiły

bezosobnik: roszono by

bezokolicznik: rosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: rosząc

gerundium: roszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	roszenie	roszenia
D.	roszenia	roszeń
C.	roszeniu	roszeniom
B.	roszenie	roszenia
N.	roszeniem	roszeniami
Ms.	roszeniu	roszeniach
W.	roszenie	roszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: roszący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	roszący	roszący	roszący	roszące	rosząca
D.	roszącego	roszącego	roszącego	roszącego	roszącej
C.	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącej
B.	roszącego	roszącego	roszący	roszące	roszącą
N.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącą
Ms.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	roszący	roszący	roszące	roszące
D.	roszących	roszących	roszących	roszących
C.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym
B.	roszących	roszących	roszących	roszące
N.	roszącymi	roszącymi	roszącymi	roszącymi
Ms.	roszących	roszących	roszących	roszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: roszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	roszony	roszony	roszony	roszone	roszona
D.	roszonego	roszonego	roszonego	roszonego	roszonej
C.	roszonemu	roszonemu	roszonemu	roszonemu	roszonej
B.	roszonego	roszonego	roszony	roszone	roszoną
N.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym	roszoną
Ms.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym	roszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	roszeni	roszeni	roszone	roszone
D.	roszonych	roszonych	roszonych	roszonych
C.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym
B.	roszonych	roszonych	roszonych	roszone
N.	roszonymi	roszonymi	roszonymi	roszonymi
Ms.	roszonych	roszonych	roszonych	roszonych

odpowiednik aspektowy: zrosić

Składnia

rosić

4. słomę

Definicja

roln.

moczyć słomę lnianą lub konopną w celu oddzielenia włókna od części zdrewniałych rośliny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne

Cytaty

Tylko woda brudna, zmącona, bo pławili w niej konie i len rosili, potem na brzegu suszyli, a jesienią kobiety międliły w drewnianych cierlicach, aż z daleka słychać było: ciap-ciap, ciap-ciap.

źródło: KWJP: Mirosław Wlekły: Tu byłem. Tony Halik, 2017

Zasadniczo len można rosić w ciągu całego roku [...].

źródło: Internet: Krzysztof Heller: Metodyka integrowane ochrony roślin dla uprawy lnu włóknistego, 2012 (agrofagi.com.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	roszę	rosimy
2 os.	rosisz	rosicie
3 os.	rosi	roszą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłem +(e)m rosił	rosiłam +(e)m rosiła	rosiłom +(e)m rosiło	rosiliśmy +(e)śmy rosili	rosiłyśmy +(e)śmy rosiły
2 os.	rosiłeś +(e)ś rosił	rosiłaś +(e)ś rosiła	rosiłoś +(e)ś rosiło	rosiliście +(e)ście rosili	rosiłyście +(e)ście rosiły
3 os.	rosił	rosiła	rosiło	rosili	rosiły

bezosobnik: roszono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rosił będę rosić	będę rosiła będę rosić	będę rosiło będę rosić	będziemy rosili będziemy rosić	będziemy rosiły będziemy rosić
2 os.	będziesz rosił będziesz rosić	będziesz rosiła będziesz rosić	będziesz rosiło będziesz rosić	będziecie rosili będziecie rosić	będziecie rosiły będziecie rosić
3 os.	będzie rosił będzie rosić	będzie rosiła będzie rosić	będzie rosiło będzie rosić	będą rosili będą rosić	będą rosiły będą rosić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rośmy
2 os.	roś	roście

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rosiłbym bym rosił	rosiłabym bym rosiła	rosiłobym bym rosiło	rosilibyśmy byśmy rosili	rosiłybyśmy byśmy rosiły
2 os.	rosiłbyś byś rosił	rosiłabyś byś rosiła	rosiłobyś byś rosiło	rosilibyście byście rosili	rosiłybyście byście rosiły
3 os.	rosiłby by rosił	rosiłaby by rosiła	rosiłoby by rosiło	rosiliby by rosili	rosiłyby by rosiły

bezosobnik: roszono by

bezokolicznik: rosić

imiesłów przysłówkowy współczesny: rosząc

gerundium: roszenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	roszenie	roszenia
D.	roszenia	roszeń
C.	roszeniu	roszeniom
B.	roszenie	roszenia
N.	roszeniem	roszeniami
Ms.	roszeniu	roszeniach
W.	roszenie	roszenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: roszący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	roszący	roszący	roszący	roszące	rosząca
D.	roszącego	roszącego	roszącego	roszącego	roszącej
C.	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącemu	roszącej
B.	roszącego	roszącego	roszący	roszące	roszącą
N.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącą
Ms.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym	roszącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	roszący	roszący	roszące	roszące
D.	roszących	roszących	roszących	roszących
C.	roszącym	roszącym	roszącym	roszącym
B.	roszących	roszących	roszących	roszące
N.	roszącymi	roszącymi	roszącymi	roszącymi
Ms.	roszących	roszących	roszących	roszących

imiesłów przymiotnikowy bierny: roszony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	roszony	roszony	roszony	roszone	roszona
D.	roszonego	roszonego	roszonego	roszonego	roszonej
C.	roszonemu	roszonemu	roszonemu	roszonemu	roszonej
B.	roszonego	roszonego	roszony	roszone	roszoną
N.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym	roszoną
Ms.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym	roszonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	roszeni	roszeni	roszone	roszone
D.	roszonych	roszonych	roszonych	roszonych
C.	roszonym	roszonym	roszonym	roszonym
B.	roszonych	roszonych	roszonych	roszone
N.	roszonymi	roszonymi	roszonymi	roszonymi
Ms.	roszonych	roszonych	roszonych	roszonych

Składnia

rosić

Data ostatniej modyfikacji: 18.06.2024