UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zbyrczeć

Chronologizacja

1845, Ludwik Zejszner, Piesni ludu Podhalan, books.google.pl

1. dzwonkiem

Definicja

wydawać wysoki dźwięk, taki jak uderzające o siebie przedmioty metalowe, szklane lub podobne

Noty o użyciu

Wyraz używany w gwarach góralskich, przede wszystkim na Podhalu i Podtatrzu oraz w stylizacjach na góralszczyznę.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dzwonić, zbyrkać

Cytaty

W tej mgle zbyrczały tylko dzwonki krów i baranów. Suche postukiwania pasterskich dzwonków rozlegały się daleko, zbliżały i oddalały.

źródło: Jarosław Iwaszkiewicz, Sława i chwała, 1956 (sbc.org.pl)

Ziemia Orawska jest jak podpłomyk posmarowany miodem. [...] rozśpiewana od ciepła i ciągnących woni polnych wieczorami, pilikająca na dudach, na lipowych skrzypeczkach, zbyrcząca ciupagami [...].

źródło: Melchior Wańkowicz: Ziele na kraterze, 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zbyrczę	zbyrczymy
2 os.	zbyrczysz	zbyrczycie
3 os.	zbyrczy	zbyrczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbyrczałem +(e)m zbyrczał	zbyrczałam +(e)m zbyrczała	zbyrczałom +(e)m zbyrczało	zbyrczeliśmy +(e)śmy zbyrczeli	zbyrczałyśmy +(e)śmy zbyrczały
2 os.	zbyrczałeś +(e)ś zbyrczał	zbyrczałaś +(e)ś zbyrczała	zbyrczałoś +(e)ś zbyrczało	zbyrczeliście +(e)ście zbyrczeli	zbyrczałyście +(e)ście zbyrczały
3 os.	zbyrczał	zbyrczała	zbyrczało	zbyrczeli	zbyrczały

bezosobnik: zbyrczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zbyrczał będę zbyrczeć	będę zbyrczała będę zbyrczeć	będę zbyrczało będę zbyrczeć	będziemy zbyrczeli będziemy zbyrczeć	będziemy zbyrczały będziemy zbyrczeć
2 os.	będziesz zbyrczał będziesz zbyrczeć	będziesz zbyrczała będziesz zbyrczeć	będziesz zbyrczało będziesz zbyrczeć	będziecie zbyrczeli będziecie zbyrczeć	będziecie zbyrczały będziecie zbyrczeć
3 os.	będzie zbyrczał będzie zbyrczeć	będzie zbyrczała będzie zbyrczeć	będzie zbyrczało będzie zbyrczeć	będą zbyrczeli będą zbyrczeć	będą zbyrczały będą zbyrczeć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zbyrczmy
2 os.	zbyrcz	zbyrczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbyrczałbym bym zbyrczał	zbyrczałabym bym zbyrczała	zbyrczałobym bym zbyrczało	zbyrczelibyśmy byśmy zbyrczeli	zbyrczałybyśmy byśmy zbyrczały
2 os.	zbyrczałbyś byś zbyrczał	zbyrczałabyś byś zbyrczała	zbyrczałobyś byś zbyrczało	zbyrczelibyście byście zbyrczeli	zbyrczałybyście byście zbyrczały
3 os.	zbyrczałby by zbyrczał	zbyrczałaby by zbyrczała	zbyrczałoby by zbyrczało	zbyrczeliby by zbyrczeli	zbyrczałyby by zbyrczały

bezosobnik: zbyrczano by

bezokolicznik: zbyrczeć

imiesłów przysłówkowy współczesny:

zbyrcząc

gerundium: zbyrczenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zbyrczenie	zbyrczenia
D.	zbyrczenia	zbyrczeń
C.	zbyrczeniu	zbyrczeniom
B.	zbyrczenie	zbyrczenia
N.	zbyrczeniem	zbyrczeniami
Ms.	zbyrczeniu	zbyrczeniach
W.	zbyrczenie	zbyrczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: zbyrczący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbyrczący	zbyrczący	zbyrczący	zbyrczące	zbyrcząca
D.	zbyrczącego	zbyrczącego	zbyrczącego	zbyrczącego	zbyrczącej
C.	zbyrczącemu	zbyrczącemu	zbyrczącemu	zbyrczącemu	zbyrczącej
B.	zbyrczącego	zbyrczącego	zbyrczący	zbyrczące	zbyrczącą
N.	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącą
Ms.	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbyrczący	zbyrczący	zbyrczące	zbyrczące
D.	zbyrczących	zbyrczących	zbyrczących	zbyrczących
C.	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącym	zbyrczącym
B.	zbyrczących	zbyrczących	zbyrczących	zbyrczące
N.	zbyrczącymi	zbyrczącymi	zbyrczącymi	zbyrczącymi
Ms.	zbyrczących	zbyrczących	zbyrczących	zbyrczących

odpowiednik aspektowy: zbyrknąć

2. do drzwi