zbyrkać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

wydawać wysoki dźwięk, taki jak uderzające o siebie przedmioty metalowe, szklane lub podobne

Noty o użyciu

Wyraz używany w gwarach góralskich, przede wszystkim na Podhalu i Podtatrzu oraz w stylizacjach na góralszczyznę.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

dźwięki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dzwonić
zbyrczeć

Cytaty

Gdzieś w dali zbyrka kierdel owiec [...].

źródło: NKJP: Mariusz Zaruski, Wojciech Szatkowski: Mariusz Zaruski - szkic do portretu człowieka (cz. 2), Tygodnik Podhalański nr 22, 1999

Co to za dzwoneczki zbyrkają, co to za redyk idzie? - dziwowali się ludzie wtedy, 16 czerwca 1981 roku. Odwykli górale od widoku owiec na hali, bo przeszło 20 lat ich nie było w Tatrach.

źródło: NKJP: (HAK): Matko, opiekuj się góralami!, Gazeta Krakowska, 2001-07-09

Spadzisty drewniany daszek i wiata z beleczek będą stanowić ochronę przed deszczami i śniegiem dla obrazu Pana Jezusa Dobrego Pasterza i nawoływać przechodniów małą zbyrkającą sygnaturką.

źródło: NKJP: Karolina Niżnik: Rok schronisk, Dziennik Polski, 2005-06-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zbyrkam	zbyrkamy
2 os.	zbyrkasz	zbyrkacie
3 os.	zbyrka	zbyrkają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbyrkałem +(e)m zbyrkał	zbyrkałam +(e)m zbyrkała	zbyrkałom +(e)m zbyrkało	zbyrkaliśmy +(e)śmy zbyrkali	zbyrkałyśmy +(e)śmy zbyrkały
2 os.	zbyrkałeś +(e)ś zbyrkał	zbyrkałaś +(e)ś zbyrkała	zbyrkałoś +(e)ś zbyrkało	zbyrkaliście +(e)ście zbyrkali	zbyrkałyście +(e)ście zbyrkały
3 os.	zbyrkał	zbyrkała	zbyrkało	zbyrkali	zbyrkały

bezosobnik: zbyrkano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zbyrkał będę zbyrkać	będę zbyrkała będę zbyrkać	będę zbyrkało będę zbyrkać	będziemy zbyrkali będziemy zbyrkać	będziemy zbyrkały będziemy zbyrkać
2 os.	będziesz zbyrkał będziesz zbyrkać	będziesz zbyrkała będziesz zbyrkać	będziesz zbyrkało będziesz zbyrkać	będziecie zbyrkali będziecie zbyrkać	będziecie zbyrkały będziecie zbyrkać
3 os.	będzie zbyrkał będzie zbyrkać	będzie zbyrkała będzie zbyrkać	będzie zbyrkało będzie zbyrkać	będą zbyrkali będą zbyrkać	będą zbyrkały będą zbyrkać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zbyrkajmy
2 os.	zbyrkaj	zbyrkajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbyrkałbym bym zbyrkał	zbyrkałabym bym zbyrkała	zbyrkałobym bym zbyrkało	zbyrkalibyśmy byśmy zbyrkali	zbyrkałybyśmy byśmy zbyrkały
2 os.	zbyrkałbyś byś zbyrkał	zbyrkałabyś byś zbyrkała	zbyrkałobyś byś zbyrkało	zbyrkalibyście byście zbyrkali	zbyrkałybyście byście zbyrkały
3 os.	zbyrkałby by zbyrkał	zbyrkałaby by zbyrkała	zbyrkałoby by zbyrkało	zbyrkaliby by zbyrkali	zbyrkałyby by zbyrkały

bezosobnik: zbyrkano by

bezokolicznik: zbyrkać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zbyrkając

gerundium: zbyrkanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zbyrkanie	zbyrkania
D.	zbyrkania	zbyrkań
C.	zbyrkaniu	zbyrkaniom
B.	zbyrkanie	zbyrkania
N.	zbyrkaniem	zbyrkaniami
Ms.	zbyrkaniu	zbyrkaniach
W.	zbyrkanie	zbyrkania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zbyrkający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zbyrkający	zbyrkający	zbyrkający	zbyrkające	zbyrkająca
D.	zbyrkającego	zbyrkającego	zbyrkającego	zbyrkającego	zbyrkającej
C.	zbyrkającemu	zbyrkającemu	zbyrkającemu	zbyrkającemu	zbyrkającej
B.	zbyrkającego	zbyrkającego	zbyrkający	zbyrkające	zbyrkającą
N.	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającą
Ms.	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zbyrkający	zbyrkający	zbyrkające	zbyrkające
D.	zbyrkających	zbyrkających	zbyrkających	zbyrkających
C.	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającym	zbyrkającym
B.	zbyrkających	zbyrkających	zbyrkających	zbyrkające
N.	zbyrkającymi	zbyrkającymi	zbyrkającymi	zbyrkającymi
Ms.	zbyrkających	zbyrkających	zbyrkających	zbyrkających

odpowiednik aspektowy: zbyrknąć