UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyprzęgnąć

wyprząc

Chronologizacja

1814, SL

Pochodzenie

Zob. sprząc

1. konia

Definicja

odczepić konia lub inne zwierzę pociągowe od wozu, sań lub pługa

Warianty

wyprząc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	odprząc, odprzęgnąć, rozprząc, rozprzęgnąć
	antonimy:	zaprząc

Połączenia

wyprzęgnąć konia, wóz

Cytaty

Muła trzeba pod dach zaprowadzić. Góral wymruczał coś pod nosem, ale wyszedł za próg i pomógł swemu gościowi wyprzęgnąć zwierzę i zaprowadzić do obórki.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyprzęgnę	wyprzęgniemy
2 os.	wyprzęgniesz	wyprzęgniecie
3 os.	wyprzęgnie	wyprzęgną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprzągłem wyprzęgnąłem +(e)m wyprzągł +(e)m wyprzęgnął	wyprzęgłam wyprzęgnęłam +(e)m wyprzęgła +(e)m wyprzęgnęła	wyprzęgłom wyprzęgnęłom +(e)m wyprzęgło +(e)m wyprzęgnęło	wyprzęgliśmy wyprzęgnęliśmy +(e)śmy wyprzęgli +(e)śmy wyprzęgnęli	wyprzęgłyśmy wyprzęgnęłyśmy +(e)śmy wyprzęgły +(e)śmy wyprzęgnęły
2 os.	wyprzągłeś wyprzęgnąłeś +(e)ś wyprzągł +(e)ś wyprzęgnął	wyprzęgłaś wyprzęgnęłaś +(e)ś wyprzęgła +(e)ś wyprzęgnęła	wyprzęgłoś wyprzęgnęłoś +(e)ś wyprzęgło +(e)ś wyprzęgnęło	wyprzęgliście wyprzęgnęliście +(e)ście wyprzęgli +(e)ście wyprzęgnęli	wyprzęgłyście wyprzęgnęłyście +(e)ście wyprzęgły +(e)ście wyprzęgnęły
3 os.	wyprzągł wyprzęgnął	wyprzęgła wyprzęgnęła	wyprzęgło wyprzęgnęło	wyprzęgli wyprzęgnęli	wyprzęgły wyprzęgnęły

bezosobnik: wyprzęgnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyprzęgnijmy
2 os.	wyprzęgnij	wyprzęgnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprzągłbym wyprzęgnąłbym bym wyprzągł bym wyprzęgnął	wyprzęgłabym wyprzęgnęłabym bym wyprzęgła bym wyprzęgnęła	wyprzęgłobym wyprzęgnęłobym bym wyprzęgło bym wyprzęgnęło	wyprzęglibyśmy wyprzęgnęlibyśmy byśmy wyprzęgli byśmy wyprzęgnęli	wyprzęgłybyśmy wyprzęgnęłybyśmy byśmy wyprzęgły byśmy wyprzęgnęły
2 os.	wyprzągłbyś wyprzęgnąłbyś byś wyprzągł byś wyprzęgnął	wyprzęgłabyś wyprzęgnęłabyś byś wyprzęgła byś wyprzęgnęła	wyprzęgłobyś wyprzęgnęłobyś byś wyprzęgło byś wyprzęgnęło	wyprzęglibyście wyprzęgnęlibyście byście wyprzęgli byście wyprzęgnęli	wyprzęgłybyście wyprzęgnęłybyście byście wyprzęgły byście wyprzęgnęły
3 os.	wyprzągłby wyprzęgnąłby by wyprzągł by wyprzęgnął	wyprzęgłaby wyprzęgnęłaby by wyprzęgła by wyprzęgnęła	wyprzęgłoby wyprzęgnęłoby by wyprzęgło by wyprzęgnęło	wyprzęgliby wyprzęgnęliby by wyprzęgli by wyprzęgnęli	wyprzęgłyby wyprzęgnęłyby by wyprzęgły by wyprzęgnęły

bezosobnik: wyprzęgnięto by

bezokolicznik: wyprzęgnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyprzęgnąwszy

gerundium: wyprzęgnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia
D.	wyprzęgnięcia	wyprzęgnięć
C.	wyprzęgnięciu	wyprzęgnięciom
B.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia
N.	wyprzęgnięciem	wyprzęgnięciami
Ms.	wyprzęgnięciu	wyprzęgnięciach
W.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyprzęgnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyprzęgnięty	wyprzęgnięty	wyprzęgnięty	wyprzęgnięte	wyprzęgnięta
D.	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgniętej
C.	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętej
B.	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgnięty	wyprzęgnięte	wyprzęgniętą
N.	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętą
Ms.	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyprzęgnięci	wyprzęgnięci	wyprzęgnięte	wyprzęgnięte
D.	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych
C.	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym
B.	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgnięte
N.	wyprzęgniętymi	wyprzęgniętymi	wyprzęgniętymi	wyprzęgniętymi
Ms.	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych

odpowiednik aspektowy: wyprzęgać

Składnia

wyprzęgnąć

2. wagon

Definicja

oddzielić od całości jakiś element, który był z nią połączony

Warianty

wyprząc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

odczepić

Cytaty

Przed przystąpieniem do wymiany sprężyny równoważącej ciężar należy wyprzęgnąć napęd i ustawić bramę w położeniu krańcowym.

źródło: Internet: naped-do-bramy.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyprzęgnę	wyprzęgniemy
2 os.	wyprzęgniesz	wyprzęgniecie
3 os.	wyprzęgnie	wyprzęgną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprzągłem wyprzęgnąłem +(e)m wyprzągł +(e)m wyprzęgnął	wyprzęgłam wyprzęgnęłam +(e)m wyprzęgła +(e)m wyprzęgnęła	wyprzęgłom wyprzęgnęłom +(e)m wyprzęgło +(e)m wyprzęgnęło	wyprzęgliśmy wyprzęgnęliśmy +(e)śmy wyprzęgli +(e)śmy wyprzęgnęli	wyprzęgłyśmy wyprzęgnęłyśmy +(e)śmy wyprzęgły +(e)śmy wyprzęgnęły
2 os.	wyprzągłeś wyprzęgnąłeś +(e)ś wyprzągł +(e)ś wyprzęgnął	wyprzęgłaś wyprzęgnęłaś +(e)ś wyprzęgła +(e)ś wyprzęgnęła	wyprzęgłoś wyprzęgnęłoś +(e)ś wyprzęgło +(e)ś wyprzęgnęło	wyprzęgliście wyprzęgnęliście +(e)ście wyprzęgli +(e)ście wyprzęgnęli	wyprzęgłyście wyprzęgnęłyście +(e)ście wyprzęgły +(e)ście wyprzęgnęły
3 os.	wyprzągł wyprzęgnął	wyprzęgła wyprzęgnęła	wyprzęgło wyprzęgnęło	wyprzęgli wyprzęgnęli	wyprzęgły wyprzęgnęły

bezosobnik: wyprzęgnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyprzęgnijmy
2 os.	wyprzęgnij	wyprzęgnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprzągłbym wyprzęgnąłbym bym wyprzągł bym wyprzęgnął	wyprzęgłabym wyprzęgnęłabym bym wyprzęgła bym wyprzęgnęła	wyprzęgłobym wyprzęgnęłobym bym wyprzęgło bym wyprzęgnęło	wyprzęglibyśmy wyprzęgnęlibyśmy byśmy wyprzęgli byśmy wyprzęgnęli	wyprzęgłybyśmy wyprzęgnęłybyśmy byśmy wyprzęgły byśmy wyprzęgnęły
2 os.	wyprzągłbyś wyprzęgnąłbyś byś wyprzągł byś wyprzęgnął	wyprzęgłabyś wyprzęgnęłabyś byś wyprzęgła byś wyprzęgnęła	wyprzęgłobyś wyprzęgnęłobyś byś wyprzęgło byś wyprzęgnęło	wyprzęglibyście wyprzęgnęlibyście byście wyprzęgli byście wyprzęgnęli	wyprzęgłybyście wyprzęgnęłybyście byście wyprzęgły byście wyprzęgnęły
3 os.	wyprzągłby wyprzęgnąłby by wyprzągł by wyprzęgnął	wyprzęgłaby wyprzęgnęłaby by wyprzęgła by wyprzęgnęła	wyprzęgłoby wyprzęgnęłoby by wyprzęgło by wyprzęgnęło	wyprzęgliby wyprzęgnęliby by wyprzęgli by wyprzęgnęli	wyprzęgłyby wyprzęgnęłyby by wyprzęgły by wyprzęgnęły

bezosobnik: wyprzęgnięto by

bezokolicznik: wyprzęgnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyprzęgnąwszy

gerundium: wyprzęgnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia
D.	wyprzęgnięcia	wyprzęgnięć
C.	wyprzęgnięciu	wyprzęgnięciom
B.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia
N.	wyprzęgnięciem	wyprzęgnięciami
Ms.	wyprzęgnięciu	wyprzęgnięciach
W.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyprzęgnięty

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyprzęgnięty	wyprzęgnięty	wyprzęgnięty	wyprzęgnięte	wyprzęgnięta
D.	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgniętej
C.	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętemu	wyprzęgniętej
B.	wyprzęgniętego	wyprzęgniętego	wyprzęgnięty	wyprzęgnięte	wyprzęgniętą
N.	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętą
Ms.	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyprzęgnięci	wyprzęgnięci	wyprzęgnięte	wyprzęgnięte
D.	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych
C.	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym	wyprzęgniętym
B.	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgnięte
N.	wyprzęgniętymi	wyprzęgniętymi	wyprzęgniętymi	wyprzęgniętymi
Ms.	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych	wyprzęgniętych

odpowiednik aspektowy: wyprzęgać

Składnia

wyprzęgnąć

3. zrezygnować

Definicja

daw.

zaprzestać podejmowania jakichś wysiłków lub angażowania się w coś ze względu na podeszły wiek, chorobę lub zmęczenie

Warianty

wyprząc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia starzenie się

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Cytaty

To była zasadnicza przyczyna wyprzęgnięcia znanego już przed wojną poety na długi czas z czynnego uprawiania literatury, ale nie oznaczało to, że przestał on ją uprawiać w ogóle [...].

źródło: Feliks Fornalczyk: Świadomość dziedzictwa o prozie olsztyńskiego środowiska pisarskiego, 1978 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyprzęgnę	wyprzęgniemy
2 os.	wyprzęgniesz	wyprzęgniecie
3 os.	wyprzęgnie	wyprzęgną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprzągłem wyprzęgnąłem +(e)m wyprzągł +(e)m wyprzęgnął	wyprzęgłam wyprzęgnęłam +(e)m wyprzęgła +(e)m wyprzęgnęła	wyprzęgłom wyprzęgnęłom +(e)m wyprzęgło +(e)m wyprzęgnęło	wyprzęgliśmy wyprzęgnęliśmy +(e)śmy wyprzęgli +(e)śmy wyprzęgnęli	wyprzęgłyśmy wyprzęgnęłyśmy +(e)śmy wyprzęgły +(e)śmy wyprzęgnęły
2 os.	wyprzągłeś wyprzęgnąłeś +(e)ś wyprzągł +(e)ś wyprzęgnął	wyprzęgłaś wyprzęgnęłaś +(e)ś wyprzęgła +(e)ś wyprzęgnęła	wyprzęgłoś wyprzęgnęłoś +(e)ś wyprzęgło +(e)ś wyprzęgnęło	wyprzęgliście wyprzęgnęliście +(e)ście wyprzęgli +(e)ście wyprzęgnęli	wyprzęgłyście wyprzęgnęłyście +(e)ście wyprzęgły +(e)ście wyprzęgnęły
3 os.	wyprzągł wyprzęgnął	wyprzęgła wyprzęgnęła	wyprzęgło wyprzęgnęło	wyprzęgli wyprzęgnęli	wyprzęgły wyprzęgnęły

bezosobnik: wyprzęgnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyprzęgnijmy
2 os.	wyprzęgnij	wyprzęgnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprzągłbym wyprzęgnąłbym bym wyprzągł bym wyprzęgnął	wyprzęgłabym wyprzęgnęłabym bym wyprzęgła bym wyprzęgnęła	wyprzęgłobym wyprzęgnęłobym bym wyprzęgło bym wyprzęgnęło	wyprzęglibyśmy wyprzęgnęlibyśmy byśmy wyprzęgli byśmy wyprzęgnęli	wyprzęgłybyśmy wyprzęgnęłybyśmy byśmy wyprzęgły byśmy wyprzęgnęły
2 os.	wyprzągłbyś wyprzęgnąłbyś byś wyprzągł byś wyprzęgnął	wyprzęgłabyś wyprzęgnęłabyś byś wyprzęgła byś wyprzęgnęła	wyprzęgłobyś wyprzęgnęłobyś byś wyprzęgło byś wyprzęgnęło	wyprzęglibyście wyprzęgnęlibyście byście wyprzęgli byście wyprzęgnęli	wyprzęgłybyście wyprzęgnęłybyście byście wyprzęgły byście wyprzęgnęły
3 os.	wyprzągłby wyprzęgnąłby by wyprzągł by wyprzęgnął	wyprzęgłaby wyprzęgnęłaby by wyprzęgła by wyprzęgnęła	wyprzęgłoby wyprzęgnęłoby by wyprzęgło by wyprzęgnęło	wyprzęgliby wyprzęgnęliby by wyprzęgli by wyprzęgnęli	wyprzęgłyby wyprzęgnęłyby by wyprzęgły by wyprzęgnęły

bezosobnik: wyprzęgnięto by

bezokolicznik: wyprzęgnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyprzęgnąwszy

gerundium: wyprzęgnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia
D.	wyprzęgnięcia	wyprzęgnięć
C.	wyprzęgnięciu	wyprzęgnięciom
B.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia
N.	wyprzęgnięciem	wyprzęgnięciami
Ms.	wyprzęgnięciu	wyprzęgnięciach
W.	wyprzęgnięcie	wyprzęgnięcia

odpowiednik aspektowy: wyprzęgać

Data ostatniej modyfikacji: 15.11.2024