UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chrzanić

Chronologizacja

1953, SJPDor

Pochodzenie

Czasownik używany przez analogię do pieprzyć ('przyprawiać na ostro'), który z kolei wydaje się być eufemizmem do pierdolić . Zob. chrzan .

1. bzdury

Definicja

pot.

mówić coś głupiego nieprawdziwego lub w taki sposób albo na taki temat, który budzi niechęć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	bredzić, bździć, krochmalić, ktoś pieprzy w bambus, pieprzyć, pitolić, pleść
	hiperonimy:	gadać

Połączenia

chrzanić głupoty, trzy po trzy
przestać, zacząć chrzanić

Cytaty

	– Czujesz się bohaterem, Ebi? – Daj cygareta i przestań chrzanić – powiedział cicho Eberhard. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	- Na razie chcę zrobić fundament, żeby zutylizować gruz. - Stasiu, to nie jest w kij dmuchnąć, trzeba normalny projekt. - Zygmuś, nie chrzań, sam mnie uczyłeś romantyzmu... źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	- Co oni chrzanią, że wykryli mordercę? A gdzie technika, gdzie psy? źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009
	Kocica miała na brzuchu guz wielkości tenisowej piłki [...], a ta kobieta chrzaniła coś o prawie zwierzęcia do naturalnej śmierci. źródło: NKJP: Kinga Dunin: Tabu, 1998
	A chrzanienia głupot nie lubię, jakbyście mogli to i gradobicie na poprzednie ekipy próbowalibyście zwalić. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	chrzanię	chrzanimy
2 os.	chrzanisz	chrzanicie
3 os.	chrzani	chrzanią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzaniłem +(e)m chrzanił	chrzaniłam +(e)m chrzaniła	chrzaniłom +(e)m chrzaniło	chrzaniliśmy +(e)śmy chrzanili	chrzaniłyśmy +(e)śmy chrzaniły
2 os.	chrzaniłeś +(e)ś chrzanił	chrzaniłaś +(e)ś chrzaniła	chrzaniłoś +(e)ś chrzaniło	chrzaniliście +(e)ście chrzanili	chrzaniłyście +(e)ście chrzaniły
3 os.	chrzanił	chrzaniła	chrzaniło	chrzanili	chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chrzanił będę chrzanić	będę chrzaniła będę chrzanić	będę chrzaniło będę chrzanić	będziemy chrzanili będziemy chrzanić	będziemy chrzaniły będziemy chrzanić
2 os.	będziesz chrzanił będziesz chrzanić	będziesz chrzaniła będziesz chrzanić	będziesz chrzaniło będziesz chrzanić	będziecie chrzanili będziecie chrzanić	będziecie chrzaniły będziecie chrzanić
3 os.	będzie chrzanił będzie chrzanić	będzie chrzaniła będzie chrzanić	będzie chrzaniło będzie chrzanić	będą chrzanili będą chrzanić	będą chrzaniły będą chrzanić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chrzańmy
2 os.	chrzań	chrzańcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzaniłbym bym chrzanił	chrzaniłabym bym chrzaniła	chrzaniłobym bym chrzaniło	chrzanilibyśmy byśmy chrzanili	chrzaniłybyśmy byśmy chrzaniły
2 os.	chrzaniłbyś byś chrzanił	chrzaniłabyś byś chrzaniła	chrzaniłobyś byś chrzaniło	chrzanilibyście byście chrzanili	chrzaniłybyście byście chrzaniły
3 os.	chrzaniłby by chrzanił	chrzaniłaby by chrzaniła	chrzaniłoby by chrzaniło	chrzaniliby by chrzanili	chrzaniłyby by chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono by

bezokolicznik: chrzanić

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzaniąc

gerundium: chrzanienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chrzanienie	chrzanienia
D.	chrzanienia	chrzanień
C.	chrzanieniu	chrzanieniom
B.	chrzanienie	chrzanienia
N.	chrzanieniem	chrzanieniami
Ms.	chrzanieniu	chrzanieniach
W.	chrzanienie	chrzanienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzaniący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniąca
D.	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącej
C.	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącej
B.	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniącą
N.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącą
Ms.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniące
D.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących
C.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym
B.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniące
N.	chrzaniącymi	chrzaniącymi	chrzaniącymi	chrzaniącymi
Ms.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących

imiesłów przymiotnikowy bierny: chrzaniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chrzaniony	chrzaniony	chrzaniony	chrzanione	chrzaniona
D.	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionej
C.	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionej
B.	chrzanionego	chrzanionego	chrzaniony	chrzanione	chrzanioną
N.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanioną
Ms.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chrzanieni	chrzanieni	chrzanione	chrzanione
D.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych
C.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym
B.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanione
N.	chrzanionymi	chrzanionymi	chrzanionymi	chrzanionymi
Ms.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych

Składnia

+	chrzanić	+	CO
+	chrzanić	+	o CZYM
+	chrzanić	+	że ZDANIE

2. robotę

Definicja

pot.

wykonywać to, do czego jest się zobowiązanym, niedobrze, tak, że prowadzi to do złych rezultatów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

babrać, fuszerować, kulawić, okulawiać, paprać, partaczyć, pieprzyć, psuć, schrzaniać

Cytaty

Być tam, być razem z nimi [...], trenować wspólnie [...], martwić się najszczerzej, gdy jej drużyna będzie chrzanić, szaleć po sukcesie.

źródło: NKJP: Tadeusz Zimecki: Ja, Franek..., 2001

Chrzanisz wszystko, do czego się weźmiesz.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005

Wszędzie znajdą się ludzie, którzy chrzanią koncertowo swoją robotę, psując przy okazji opinię innym.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	chrzanię	chrzanimy
2 os.	chrzanisz	chrzanicie
3 os.	chrzani	chrzanią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzaniłem +(e)m chrzanił	chrzaniłam +(e)m chrzaniła	chrzaniłom +(e)m chrzaniło	chrzaniliśmy +(e)śmy chrzanili	chrzaniłyśmy +(e)śmy chrzaniły
2 os.	chrzaniłeś +(e)ś chrzanił	chrzaniłaś +(e)ś chrzaniła	chrzaniłoś +(e)ś chrzaniło	chrzaniliście +(e)ście chrzanili	chrzaniłyście +(e)ście chrzaniły
3 os.	chrzanił	chrzaniła	chrzaniło	chrzanili	chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chrzanił będę chrzanić	będę chrzaniła będę chrzanić	będę chrzaniło będę chrzanić	będziemy chrzanili będziemy chrzanić	będziemy chrzaniły będziemy chrzanić
2 os.	będziesz chrzanił będziesz chrzanić	będziesz chrzaniła będziesz chrzanić	będziesz chrzaniło będziesz chrzanić	będziecie chrzanili będziecie chrzanić	będziecie chrzaniły będziecie chrzanić
3 os.	będzie chrzanił będzie chrzanić	będzie chrzaniła będzie chrzanić	będzie chrzaniło będzie chrzanić	będą chrzanili będą chrzanić	będą chrzaniły będą chrzanić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chrzańmy
2 os.	chrzań	chrzańcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzaniłbym bym chrzanił	chrzaniłabym bym chrzaniła	chrzaniłobym bym chrzaniło	chrzanilibyśmy byśmy chrzanili	chrzaniłybyśmy byśmy chrzaniły
2 os.	chrzaniłbyś byś chrzanił	chrzaniłabyś byś chrzaniła	chrzaniłobyś byś chrzaniło	chrzanilibyście byście chrzanili	chrzaniłybyście byście chrzaniły
3 os.	chrzaniłby by chrzanił	chrzaniłaby by chrzaniła	chrzaniłoby by chrzaniło	chrzaniliby by chrzanili	chrzaniłyby by chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono by

bezokolicznik: chrzanić

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzaniąc

gerundium: chrzanienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chrzanienie	chrzanienia
D.	chrzanienia	chrzanień
C.	chrzanieniu	chrzanieniom
B.	chrzanienie	chrzanienia
N.	chrzanieniem	chrzanieniami
Ms.	chrzanieniu	chrzanieniach
W.	chrzanienie	chrzanienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzaniący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniąca
D.	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącej
C.	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącej
B.	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniącą
N.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącą
Ms.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniące
D.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących
C.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym
B.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniące
N.	chrzaniącymi	chrzaniącymi	chrzaniącymi	chrzaniącymi
Ms.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących

imiesłów przymiotnikowy bierny: chrzaniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chrzaniony	chrzaniony	chrzaniony	chrzanione	chrzaniona
D.	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionej
C.	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionej
B.	chrzanionego	chrzanionego	chrzaniony	chrzanione	chrzanioną
N.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanioną
Ms.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chrzanieni	chrzanieni	chrzanione	chrzanione
D.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych
C.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym
B.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanione
N.	chrzanionymi	chrzanionymi	chrzanionymi	chrzanionymi
Ms.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych

odpowiednik aspektowy: schrzanić

Składnia

chrzanić

3. zasady

Definicja

pot.

traktować z lekceważeniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

krochmalić, pieprzyć, pitolić, smolić

Cytaty

	Nic nie wiem, bo ty co chwila wszystko zmieniasz. Z tobą nic nie ma pewnego! Chrzanię to! - krzyknęła i się rozłączyła. źródło: NKJP: Marek Krajewski; Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	Nie, nie wybiera się do żadnego sztabu. Chrzani sztab! I wszystko, co nie jest Ritą. źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010
	Ludzie chrzanią zasady, jeśli kogoś kochają. źródło: NKJP: Radosław Figura: Teraz albo nigdy! Seria II Odcinek 13 (26), 2008
	Dziesięć minut później przycisnął ją do framugi drzwi i błagał, żeby wyszła z nim do ogrodu. - Odbiło ci? Nie widzisz, że jestem ze swoim facetem? - Chrzanię go. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	chrzanię	chrzanimy
2 os.	chrzanisz	chrzanicie
3 os.	chrzani	chrzanią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzaniłem +(e)m chrzanił	chrzaniłam +(e)m chrzaniła	chrzaniłom +(e)m chrzaniło	chrzaniliśmy +(e)śmy chrzanili	chrzaniłyśmy +(e)śmy chrzaniły
2 os.	chrzaniłeś +(e)ś chrzanił	chrzaniłaś +(e)ś chrzaniła	chrzaniłoś +(e)ś chrzaniło	chrzaniliście +(e)ście chrzanili	chrzaniłyście +(e)ście chrzaniły
3 os.	chrzanił	chrzaniła	chrzaniło	chrzanili	chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chrzanił będę chrzanić	będę chrzaniła będę chrzanić	będę chrzaniło będę chrzanić	będziemy chrzanili będziemy chrzanić	będziemy chrzaniły będziemy chrzanić
2 os.	będziesz chrzanił będziesz chrzanić	będziesz chrzaniła będziesz chrzanić	będziesz chrzaniło będziesz chrzanić	będziecie chrzanili będziecie chrzanić	będziecie chrzaniły będziecie chrzanić
3 os.	będzie chrzanił będzie chrzanić	będzie chrzaniła będzie chrzanić	będzie chrzaniło będzie chrzanić	będą chrzanili będą chrzanić	będą chrzaniły będą chrzanić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chrzańmy
2 os.	chrzań	chrzańcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chrzaniłbym bym chrzanił	chrzaniłabym bym chrzaniła	chrzaniłobym bym chrzaniło	chrzanilibyśmy byśmy chrzanili	chrzaniłybyśmy byśmy chrzaniły
2 os.	chrzaniłbyś byś chrzanił	chrzaniłabyś byś chrzaniła	chrzaniłobyś byś chrzaniło	chrzanilibyście byście chrzanili	chrzaniłybyście byście chrzaniły
3 os.	chrzaniłby by chrzanił	chrzaniłaby by chrzaniła	chrzaniłoby by chrzaniło	chrzaniliby by chrzanili	chrzaniłyby by chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono by

bezokolicznik: chrzanić

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzaniąc

gerundium: chrzanienie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chrzanienie	chrzanienia
D.	chrzanienia	chrzanień
C.	chrzanieniu	chrzanieniom
B.	chrzanienie	chrzanienia
N.	chrzanieniem	chrzanieniami
Ms.	chrzanieniu	chrzanieniach
W.	chrzanienie	chrzanienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzaniący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniąca
D.	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniącej
C.	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącemu	chrzaniącej
B.	chrzaniącego	chrzaniącego	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniącą
N.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącą
Ms.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chrzaniący	chrzaniący	chrzaniące	chrzaniące
D.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących
C.	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym	chrzaniącym
B.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniące
N.	chrzaniącymi	chrzaniącymi	chrzaniącymi	chrzaniącymi
Ms.	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących	chrzaniących

imiesłów przymiotnikowy bierny: chrzaniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chrzaniony	chrzaniony	chrzaniony	chrzanione	chrzaniona
D.	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionego	chrzanionej
C.	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionemu	chrzanionej
B.	chrzanionego	chrzanionego	chrzaniony	chrzanione	chrzanioną
N.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanioną
Ms.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chrzanieni	chrzanieni	chrzanione	chrzanione
D.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych
C.	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym	chrzanionym
B.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanione
N.	chrzanionymi	chrzanionymi	chrzanionymi	chrzanionymi
Ms.	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych	chrzanionych

Składnia

chrzanić

KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 11.12.2016