Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
usprawiedliwię się |
usprawiedliwimy się |
|||
2 os. |
usprawiedliwisz się |
usprawiedliwicie się |
|||
3 os. |
usprawiedliwi się |
usprawiedliwią się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
usprawiedliwiłem się +(e)m się usprawiedliwił |
usprawiedliwiłam się +(e)m się usprawiedliwiła |
usprawiedliwiłom się +(e)m się usprawiedliwiło |
usprawiedliwiliśmy się +(e)śmy się usprawiedliwili |
usprawiedliwiłyśmy się +(e)śmy się usprawiedliwiły |
2 os. |
usprawiedliwiłeś się +(e)ś się usprawiedliwił |
usprawiedliwiłaś się +(e)ś się usprawiedliwiła |
usprawiedliwiłoś się +(e)ś się usprawiedliwiło |
usprawiedliwiliście się +(e)ście się usprawiedliwili |
usprawiedliwiłyście się +(e)ście się usprawiedliwiły |
3 os. |
usprawiedliwił się |
usprawiedliwiła się |
usprawiedliwiło się |
usprawiedliwili się |
usprawiedliwiły się |
bezosobnik: usprawiedliwiono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
usprawiedliwmy się |
|
2 os. |
usprawiedliw się |
usprawiedliwcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
usprawiedliwiłbym się bym się usprawiedliwił |
usprawiedliwiłabym się bym się usprawiedliwiła |
usprawiedliwiłobym się bym się usprawiedliwiło |
usprawiedliwilibyśmy się byśmy się usprawiedliwili |
usprawiedliwiłybyśmy się byśmy się usprawiedliwiły |
2 os. |
usprawiedliwiłbyś się byś się usprawiedliwił |
usprawiedliwiłabyś się byś się usprawiedliwiła |
usprawiedliwiłobyś się byś się usprawiedliwiło |
usprawiedliwilibyście się byście się usprawiedliwili |
usprawiedliwiłybyście się byście się usprawiedliwiły |
3 os. |
usprawiedliwiłby się by się usprawiedliwił |
usprawiedliwiłaby się by się usprawiedliwiła |
usprawiedliwiłoby się by się usprawiedliwiło |
usprawiedliwiliby się by się usprawiedliwili |
usprawiedliwiłyby się by się usprawiedliwiły |
bezosobnik: usprawiedliwiono by się
bezokolicznik: usprawiedliwić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
usprawiedliwiwszy się
gerundium: usprawiedliwienie się
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | usprawiedliwienie się |
usprawiedliwienia się |
D. | usprawiedliwienia się |
usprawiedliwień się |
C. | usprawiedliwieniu się |
usprawiedliwieniom się |
B. | usprawiedliwienie się |
usprawiedliwienia się |
N. | usprawiedliwieniem się |
usprawiedliwieniami się |
Ms. | usprawiedliwieniu się |
usprawiedliwieniach się |
W. | usprawiedliwienie się |
usprawiedliwienia się |
odpowiednik aspektowy: usprawiedliwiać się
Pochodzenie
Od: sprawiedliwy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- chcieć, musieć się usprawiedliwić
- potrzeba, próba usprawiedliwienia się
Cytaty
- Co, już pan idzie? - zmartwił się tamten szczerze. - Szkoda w domu siedzieć w taki czas... - Niestety, czeka mnie jeszcze praca - usprawiedliwił się Malecki. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Noc i inne opowiadania, 2001 |
|
Weźcie go za ramiona - zwrócił się do pachołków - i zawleczcie przed oblicze biskupa, niechaj wyzna przed jego wielebnością, jak zbrukał porządny dom! Oszołomiony sprawca całego zajścia próbował się usprawiedliwić, iż został do owej komnaty zaproszony. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004 |
|
W tym momencie prezes Walter pragnie wygłosić oświadczenie. - Chcę usprawiedliwić się przed czytelnikami, dlaczego nie jestem... Kondrat: - Patriotą? Walter: - Niech będzie. źródło: NKJP: Wracamy do domu, Polityka, 2002-06-15 |
|
Panie Senatorze, wynik głosowania został niezmieniony, czyli jest tak, jak pan nacisnął, ale w protokole pana sprostowanie jest zanotowane. A może jakieś pismo, w którym będzie można usprawiedliwić się przed wyborcami? źródło: NKJP: Sprawozdanie z 73. posiedzenia Senatu RP, część 5 |
|
Ujęci kryminaliści, mimo bezspornych dowodów ich winy, często wypierają się wszystkiego i aby się usprawiedliwić, wymyślają niestworzone wręcz historie. źródło: NKJP: (sz): Złodziejska fantazja: Dziennik Bałtycki, 2003-02-08 |
Składnia
![]() |
+ | usprawiedliwić się | + |
MOWA WPROST
|
![]() |
+ | usprawiedliwić się | + |
(przed KIM/CZYM) +
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
![]() |
+ | usprawiedliwić się | + |
(CZYM) +
(z CZEGO) +
(przed KIM)
|