UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spalić się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. palić (się)

1. budynek

Definicja

zostać zniszczonym przez ogień

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przegorzeć, sfajczyć się, skopcić się, spłonąć, zbuzować się, zjarać się, zżec się

Połączenia

  • lasek; budynek, dach, dom, ośrodek; kościół, pałac; pojazd, samochód, statek, wagon; paszport spalił się; kobieta; budowla, dzwonnica; katedra spaliła się; ciało spaliło się; koledzy spalili się; chałupy spaliły się
  • spalić się na stosie
  • spalić się w pożarze; w samochodzie
  • całkowicie, doszczętnie, szybko spalić się

Cytaty

Budynek spalił się doszczętnie. Dopalające się zgliszcza strażacy zasypali śniegiem

źródło: NKJP: Zwłoki w zgliszczach, Dziennik Polski, 1999-02-18

Kościół spalił się w 1906 roku.

źródło: NKJP: A.Fidrysiak: Nowe oblicze Gromadzyna, Tygodnik Ciechanowski, 2004-08-08

[...] był żołnierzem, oficerem, i jego koledzy spalili się w samochodzie.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spalę się
spalimy się
2 os. spalisz się
spalicie się
3 os. spali się
spalą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spaliłem się
+(e)m się spalił
spaliłam się
+(e)m się spaliła
spaliłom się
+(e)m się spaliło
spaliliśmy się
+(e)śmy się spalili
spaliłyśmy się
+(e)śmy się spaliły
2 os. spaliłeś się
+(e)ś się spalił
spaliłaś się
+(e)ś się spaliła
spaliłoś się
+(e)ś się spaliło
spaliliście się
+(e)ście się spalili
spaliłyście się
+(e)ście się spaliły
3 os. spalił się
spaliła się
spaliło się
spalili się
spaliły się

bezosobnik: spalono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spalmy się
2 os. spal się
spalcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spaliłbym się
bym się spalił
spaliłabym się
bym się spaliła
spaliłobym się
bym się spaliło
spalilibyśmy się
byśmy się spalili
spaliłybyśmy się
byśmy się spaliły
2 os. spaliłbyś się
byś się spalił
spaliłabyś się
byś się spaliła
spaliłobyś się
byś się spaliło
spalilibyście się
byście się spalili
spaliłybyście się
byście się spaliły
3 os. spaliłby się
by się spalił
spaliłaby się
by się spaliła
spaliłoby się
by się spaliło
spaliliby się
by się spalili
spaliłyby się
by się spaliły

bezosobnik: spalono by się

bezokolicznik: spalić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spaliwszy się

gerundium: spalenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spalenie się
spalenia się
D. spalenia się
spaleń się
C. spaleniu się
spaleniom się
B. spalenie się
spalenia się
N. spaleniem się
spaleniami się
Ms. spaleniu się
spaleniach się
W. spalenie się
spalenia się

odpowiednik aspektowy: palić się

2. potrawa

Definicja

zwęglić się z powodu zbyt długiego lub zbyt intensywnego smażenia lub pieczenia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • kiełbaska spaliła się; ciasto spaliło się; babeczki spaliły się
  • spalić się na grillu

Cytaty

Ja zrobiłam to ciasto, ale spaliło się na amen z wierzchu.

źródło: Internet

Skórka kurczaka czy kaczki lub też udźca z barana nie spali się, a mięso będzie miękkie, soczyste i kruche.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spalę się
spalimy się
2 os. spalisz się
spalicie się
3 os. spali się
spalą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spaliłem się
+(e)m się spalił
spaliłam się
+(e)m się spaliła
spaliłom się
+(e)m się spaliło
spaliliśmy się
+(e)śmy się spalili
spaliłyśmy się
+(e)śmy się spaliły
2 os. spaliłeś się
+(e)ś się spalił
spaliłaś się
+(e)ś się spaliła
spaliłoś się
+(e)ś się spaliło
spaliliście się
+(e)ście się spalili
spaliłyście się
+(e)ście się spaliły
3 os. spalił się
spaliła się
spaliło się
spalili się
spaliły się

bezosobnik: spalono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spalmy się
2 os. spal się
spalcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spaliłbym się
bym się spalił
spaliłabym się
bym się spaliła
spaliłobym się
bym się spaliło
spalilibyśmy się
byśmy się spalili
spaliłybyśmy się
byśmy się spaliły
2 os. spaliłbyś się
byś się spalił
spaliłabyś się
byś się spaliła
spaliłobyś się
byś się spaliło
spalilibyście się
byście się spalili
spaliłybyście się
byście się spaliły
3 os. spaliłby się
by się spalił
spaliłaby się
by się spaliła
spaliłoby się
by się spaliło
spaliliby się
by się spalili
spaliłyby się
by się spaliły

bezosobnik: spalono by się

bezokolicznik: spalić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spaliwszy się

gerundium: spalenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spalenie się
spalenia się
D. spalenia się
spaleń się
C. spaleniu się
spaleniom się
B. spalenie się
spalenia się
N. spaleniem się
spaleniami się
Ms. spaleniu się
spaleniach się
W. spalenie się
spalenia się

3. zasilacz

Definicja

zepsuć się z powodu zbyt dużego obciążenia prądem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przepalić się, skopcić się, zjarać się

Połączenia

  • monitor, transformator, wzmacniacz, zasilacz spalił się; żarówka spaliła się

Cytaty

W następstwie zastosowania mocniejszej żarówki spalił się transformator.

źródło: NKJP: Usenet, 2006-08-16

Wczoraj mojemu kumplowi spalił się monitor [...].

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spalę się
spalimy się
2 os. spalisz się
spalicie się
3 os. spali się
spalą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spaliłem się
+(e)m się spalił
spaliłam się
+(e)m się spaliła
spaliłom się
+(e)m się spaliło
spaliliśmy się
+(e)śmy się spalili
spaliłyśmy się
+(e)śmy się spaliły
2 os. spaliłeś się
+(e)ś się spalił
spaliłaś się
+(e)ś się spaliła
spaliłoś się
+(e)ś się spaliło
spaliliście się
+(e)ście się spalili
spaliłyście się
+(e)ście się spaliły
3 os. spalił się
spaliła się
spaliło się
spalili się
spaliły się

bezosobnik: spalono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spalmy się
2 os. spal się
spalcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spaliłbym się
bym się spalił
spaliłabym się
bym się spaliła
spaliłobym się
bym się spaliło
spalilibyśmy się
byśmy się spalili
spaliłybyśmy się
byśmy się spaliły
2 os. spaliłbyś się
byś się spalił
spaliłabyś się
byś się spaliła
spaliłobyś się
byś się spaliło
spalilibyście się
byście się spalili
spaliłybyście się
byście się spaliły
3 os. spaliłby się
by się spalił
spaliłaby się
by się spaliła
spaliłoby się
by się spaliło
spaliliby się
by się spalili
spaliłyby się
by się spaliły

bezosobnik: spalono by się

bezokolicznik: spalić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spaliwszy się

gerundium: spalenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spalenie się
spalenia się
D. spalenia się
spaleń się
C. spaleniu się
spaleniom się
B. spalenie się
spalenia się
N. spaleniem się
spaleniami się
Ms. spaleniu się
spaleniach się
W. spalenie się
spalenia się

odpowiednik aspektowy: palić się

Frazeologizmy

ktoś spalił się ze wstydu
Data ostatniej modyfikacji: 16.01.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj