UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poruszać

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. ruszyć

1. gałęzią

Definicja

sprawiać, że coś zmienia swoje położenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • podmuch, powiew, wiatr porusza
  • poruszać flagą, gałęziami, konarami, liśćmi; głową, palcami, rękami, ustami, wargami; skrzydłami

Cytaty

Chybotało się żółtawe, niepewne światło latarni. Przesłaniały je gałęzie poruszane wiatrem.

źródło: NKJP: Maria Józefacka: To co najpiękniejsze, 1977

Stopniowo udało się pobudzić zniszczone nerwy i mięśnie. Poprawa była istotna. Teraz Wiktoria może już unieść rękę do poziomu i porusza palcami.

źródło: NKJP: Anna Góra: Nadzieja w Houston, Dziennik Zachodni, 2007-05-09

[...] jakiś czarniawy ptak przysiadł na niedalekiej gałęzi i poruszał głową to w prawo, to w lewo.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Balzakiana, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszam
poruszamy
2 os. poruszasz
poruszacie
3 os. porusza
poruszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałem
+(e)m poruszał
poruszałam
+(e)m poruszała
poruszałom
+(e)m poruszało
poruszaliśmy
+(e)śmy poruszali
poruszałyśmy
+(e)śmy poruszały
2 os. poruszałeś
+(e)ś poruszał
poruszałaś
+(e)ś poruszała
poruszałoś
+(e)ś poruszało
poruszaliście
+(e)ście poruszali
poruszałyście
+(e)ście poruszały
3 os. poruszał
poruszała
poruszało
poruszali
poruszały

bezosobnik: poruszano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę poruszał
będę poruszać
będę poruszała
będę poruszać
będę poruszało
będę poruszać
będziemy poruszali
będziemy poruszać
będziemy poruszały
będziemy poruszać
2 os. będziesz poruszał
będziesz poruszać
będziesz poruszała
będziesz poruszać
będziesz poruszało
będziesz poruszać
będziecie poruszali
będziecie poruszać
będziecie poruszały
będziecie poruszać
3 os. będzie poruszał
będzie poruszać
będzie poruszała
będzie poruszać
będzie poruszało
będzie poruszać
będą poruszali
będą poruszać
będą poruszały
będą poruszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszajmy
2 os. poruszaj
poruszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałbym
bym poruszał
poruszałabym
bym poruszała
poruszałobym
bym poruszało
poruszalibyśmy
byśmy poruszali
poruszałybyśmy
byśmy poruszały
2 os. poruszałbyś
byś poruszał
poruszałabyś
byś poruszała
poruszałobyś
byś poruszało
poruszalibyście
byście poruszali
poruszałybyście
byście poruszały
3 os. poruszałby
by poruszał
poruszałaby
by poruszała
poruszałoby
by poruszało
poruszaliby
by poruszali
poruszałyby
by poruszały

bezosobnik: poruszano by

bezokolicznik: poruszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poruszając

gerundium: poruszanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poruszanie
poruszania
D. poruszania
poruszań
C. poruszaniu
poruszaniom
B. poruszanie
poruszania
N. poruszaniem
poruszaniami
Ms. poruszaniu
poruszaniach
W. poruszanie
poruszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poruszający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszający
poruszający
poruszający
poruszające
poruszająca
D. poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającej
C. poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającej
B. poruszającego
poruszającego
poruszający
poruszające
poruszającą
N. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającą
Ms. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszający
poruszający
poruszające
poruszające
D. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających
C. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
B. poruszających
poruszających
poruszających
poruszające
N. poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
Ms. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poruszany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszany
poruszany
poruszany
poruszane
poruszana
D. poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanej
C. poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanej
B. poruszanego
poruszanego
poruszany
poruszane
poruszaną
N. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszaną
Ms. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszani
poruszani
poruszane
poruszane
D. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych
C. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
B. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszane
N. poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
Ms. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych

Składnia

bez ograniczeń + poruszać +
CZYM

2. mechanizm

Definicja

wprawiać w ruch jakieś urządzenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

  • poruszać mechanizm
  • poruszany parą, silnikiem

Cytaty

Energia może być przekładana przez mechanizmy przemian z jednej formy na drugą, analogicznie jak dzieje się to np. w silniku spalinowym, gdzie paliwo porusza mechanizmy powodujące ruch pojazdu.

źródło: NKJP: Maria Gołaszewska: Estetyka pięciu zmysłów, 1997

Pierwszy parowóz zbudował brytyjski inżynier i wynalazca Richard Trevithick (1771-1833). [...] Niestety, wskutek nacisku hodowców koni – dla których pojazdy poruszane parą stanowiły groźną konkurencję – został wydalony z Anglii.

źródło: NKJP: Jacek Bombor: Parowóz jak kobieta, Trybuna Śląska, 2002-06-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszam
poruszamy
2 os. poruszasz
poruszacie
3 os. porusza
poruszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałem
+(e)m poruszał
poruszałam
+(e)m poruszała
poruszałom
+(e)m poruszało
poruszaliśmy
+(e)śmy poruszali
poruszałyśmy
+(e)śmy poruszały
2 os. poruszałeś
+(e)ś poruszał
poruszałaś
+(e)ś poruszała
poruszałoś
+(e)ś poruszało
poruszaliście
+(e)ście poruszali
poruszałyście
+(e)ście poruszały
3 os. poruszał
poruszała
poruszało
poruszali
poruszały

bezosobnik: poruszano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę poruszał
będę poruszać
będę poruszała
będę poruszać
będę poruszało
będę poruszać
będziemy poruszali
będziemy poruszać
będziemy poruszały
będziemy poruszać
2 os. będziesz poruszał
będziesz poruszać
będziesz poruszała
będziesz poruszać
będziesz poruszało
będziesz poruszać
będziecie poruszali
będziecie poruszać
będziecie poruszały
będziecie poruszać
3 os. będzie poruszał
będzie poruszać
będzie poruszała
będzie poruszać
będzie poruszało
będzie poruszać
będą poruszali
będą poruszać
będą poruszały
będą poruszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszajmy
2 os. poruszaj
poruszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałbym
bym poruszał
poruszałabym
bym poruszała
poruszałobym
bym poruszało
poruszalibyśmy
byśmy poruszali
poruszałybyśmy
byśmy poruszały
2 os. poruszałbyś
byś poruszał
poruszałabyś
byś poruszała
poruszałobyś
byś poruszało
poruszalibyście
byście poruszali
poruszałybyście
byście poruszały
3 os. poruszałby
by poruszał
poruszałaby
by poruszała
poruszałoby
by poruszało
poruszaliby
by poruszali
poruszałyby
by poruszały

bezosobnik: poruszano by

bezokolicznik: poruszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poruszając

gerundium: poruszanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poruszanie
poruszania
D. poruszania
poruszań
C. poruszaniu
poruszaniom
B. poruszanie
poruszania
N. poruszaniem
poruszaniami
Ms. poruszaniu
poruszaniach
W. poruszanie
poruszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poruszający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszający
poruszający
poruszający
poruszające
poruszająca
D. poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającej
C. poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającej
B. poruszającego
poruszającego
poruszający
poruszające
poruszającą
N. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającą
Ms. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszający
poruszający
poruszające
poruszające
D. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających
C. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
B. poruszających
poruszających
poruszających
poruszające
N. poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
Ms. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poruszany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszany
poruszany
poruszany
poruszane
poruszana
D. poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanej
C. poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanej
B. poruszanego
poruszanego
poruszany
poruszane
poruszaną
N. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszaną
Ms. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszani
poruszani
poruszane
poruszane
D. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych
C. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
B. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszane
N. poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
Ms. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych

Składnia

bez ograniczeń + poruszać +
CO

3. problem

Definicja

wymieniać jakiś problem i odnosić się do niego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • poruszać kwestię, problem, sprawę, temat, zagadnienie
  • poruszać na sesji, na zebraniu
  • poruszać w prasie, w utworze

Cytaty

W rozmowach, wobec długiej przerwy w roboczych kontaktach wojskowych pomiędzy Polską a Francją, poruszano zagadnienia o rozmaitym ciężarze gatunkowym.

źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Jimenez nadal mówił o palmach, oczami dając do zrozumienia Fawsonowi, żeby nie poruszał tego tematu.

źródło: NKJP: Marcin Wolski: Agent dołu, 1988

[...] poezja Baczyńskiego porusza dylematy moralne nurtujące młode pokolenie i dziś.

źródło: NKJP: DOSZ: Patron dla II Liceum, Gazeta Poznańska, 2004-11-20

Sprawa była już wielokrotnie poruszana na łamach naszej gazety.

źródło: NKJP: EDA: Czy parafia odzyska nieruchomości?, Gazeta Poznańska, 2002-02-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszam
poruszamy
2 os. poruszasz
poruszacie
3 os. porusza
poruszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałem
+(e)m poruszał
poruszałam
+(e)m poruszała
poruszałom
+(e)m poruszało
poruszaliśmy
+(e)śmy poruszali
poruszałyśmy
+(e)śmy poruszały
2 os. poruszałeś
+(e)ś poruszał
poruszałaś
+(e)ś poruszała
poruszałoś
+(e)ś poruszało
poruszaliście
+(e)ście poruszali
poruszałyście
+(e)ście poruszały
3 os. poruszał
poruszała
poruszało
poruszali
poruszały

bezosobnik: poruszano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę poruszał
będę poruszać
będę poruszała
będę poruszać
będę poruszało
będę poruszać
będziemy poruszali
będziemy poruszać
będziemy poruszały
będziemy poruszać
2 os. będziesz poruszał
będziesz poruszać
będziesz poruszała
będziesz poruszać
będziesz poruszało
będziesz poruszać
będziecie poruszali
będziecie poruszać
będziecie poruszały
będziecie poruszać
3 os. będzie poruszał
będzie poruszać
będzie poruszała
będzie poruszać
będzie poruszało
będzie poruszać
będą poruszali
będą poruszać
będą poruszały
będą poruszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszajmy
2 os. poruszaj
poruszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałbym
bym poruszał
poruszałabym
bym poruszała
poruszałobym
bym poruszało
poruszalibyśmy
byśmy poruszali
poruszałybyśmy
byśmy poruszały
2 os. poruszałbyś
byś poruszał
poruszałabyś
byś poruszała
poruszałobyś
byś poruszało
poruszalibyście
byście poruszali
poruszałybyście
byście poruszały
3 os. poruszałby
by poruszał
poruszałaby
by poruszała
poruszałoby
by poruszało
poruszaliby
by poruszali
poruszałyby
by poruszały

bezosobnik: poruszano by

bezokolicznik: poruszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poruszając

gerundium: poruszanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poruszanie
poruszania
D. poruszania
poruszań
C. poruszaniu
poruszaniom
B. poruszanie
poruszania
N. poruszaniem
poruszaniami
Ms. poruszaniu
poruszaniach
W. poruszanie
poruszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poruszający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszający
poruszający
poruszający
poruszające
poruszająca
D. poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającej
C. poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającej
B. poruszającego
poruszającego
poruszający
poruszające
poruszającą
N. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającą
Ms. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszający
poruszający
poruszające
poruszające
D. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających
C. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
B. poruszających
poruszających
poruszających
poruszające
N. poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
Ms. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poruszany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszany
poruszany
poruszany
poruszane
poruszana
D. poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanej
C. poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanej
B. poruszanego
poruszanego
poruszany
poruszane
poruszaną
N. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszaną
Ms. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszani
poruszani
poruszane
poruszane
D. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych
C. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
B. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszane
N. poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
Ms. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych

Składnia

bez ograniczeń + poruszać +
CO

4. czyjeś serce

Definicja

wzbudzać w kimś emocje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

  • czyjś los, utwór porusza kogoś
  • poruszać czyjeś serce, sumienie
  • poruszać do żywego
  • poruszający film, spektakl, widok

Cytaty

W tej samej sali byłem poprzedniej jesieni świadkiem bardzo poruszającego mnie wydarzenia.

źródło: NKJP: Brunon Zwarra: Wspomnienia gdańskiego bówki, 1984

Wrażenia te poruszały go wtedy tak, jak później nic nie poruszało.

źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962

Poszperali w internecie i znaleźli ludzi, którzy przeżyli podobną tragedię. Są ich setki w całej Polsce. Mają swoje forum, na którym wzajemnie się wspierają. Każda ich opowieść porusza do żywego.

źródło: NKJP: Jacek Bombor: Prawo do ojcostwa, Dziennik Zachodni, 2007-06-20

[...] literatura piękna XIX w. w powieściach Karola Dickensa czy Emila Zoli dostarcza wstrząsających opisów nędzy życia miejskiego ubogich warstw społeczeństwa. Opisy te działały na wyobraźnię i poruszały wrażliwsze sumienia.

źródło: NKJP: Bohdan Jałowiecki, Marek S. Szczepański: Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszam
poruszamy
2 os. poruszasz
poruszacie
3 os. porusza
poruszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałem
+(e)m poruszał
poruszałam
+(e)m poruszała
poruszałom
+(e)m poruszało
poruszaliśmy
+(e)śmy poruszali
poruszałyśmy
+(e)śmy poruszały
2 os. poruszałeś
+(e)ś poruszał
poruszałaś
+(e)ś poruszała
poruszałoś
+(e)ś poruszało
poruszaliście
+(e)ście poruszali
poruszałyście
+(e)ście poruszały
3 os. poruszał
poruszała
poruszało
poruszali
poruszały

bezosobnik: poruszano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę poruszał
będę poruszać
będę poruszała
będę poruszać
będę poruszało
będę poruszać
będziemy poruszali
będziemy poruszać
będziemy poruszały
będziemy poruszać
2 os. będziesz poruszał
będziesz poruszać
będziesz poruszała
będziesz poruszać
będziesz poruszało
będziesz poruszać
będziecie poruszali
będziecie poruszać
będziecie poruszały
będziecie poruszać
3 os. będzie poruszał
będzie poruszać
będzie poruszała
będzie poruszać
będzie poruszało
będzie poruszać
będą poruszali
będą poruszać
będą poruszały
będą poruszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszajmy
2 os. poruszaj
poruszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałbym
bym poruszał
poruszałabym
bym poruszała
poruszałobym
bym poruszało
poruszalibyśmy
byśmy poruszali
poruszałybyśmy
byśmy poruszały
2 os. poruszałbyś
byś poruszał
poruszałabyś
byś poruszała
poruszałobyś
byś poruszało
poruszalibyście
byście poruszali
poruszałybyście
byście poruszały
3 os. poruszałby
by poruszał
poruszałaby
by poruszała
poruszałoby
by poruszało
poruszaliby
by poruszali
poruszałyby
by poruszały

bezosobnik: poruszano by

bezokolicznik: poruszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: poruszając

gerundium: poruszanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poruszanie
poruszania
D. poruszania
poruszań
C. poruszaniu
poruszaniom
B. poruszanie
poruszania
N. poruszaniem
poruszaniami
Ms. poruszaniu
poruszaniach
W. poruszanie
poruszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: poruszający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszający
poruszający
poruszający
poruszające
poruszająca
D. poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającego
poruszającej
C. poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającemu
poruszającej
B. poruszającego
poruszającego
poruszający
poruszające
poruszającą
N. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającą
Ms. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszający
poruszający
poruszające
poruszające
D. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających
C. poruszającym
poruszającym
poruszającym
poruszającym
B. poruszających
poruszających
poruszających
poruszające
N. poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
poruszającymi
Ms. poruszających
poruszających
poruszających
poruszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: poruszany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszany
poruszany
poruszany
poruszane
poruszana
D. poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanej
C. poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanej
B. poruszanego
poruszanego
poruszany
poruszane
poruszaną
N. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszaną
Ms. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszani
poruszani
poruszane
poruszane
D. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych
C. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
B. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszane
N. poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
Ms. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych

Składnia

bez ograniczeń + poruszać +
KOGO/CO

5. pościelą

Definicja

spędzić pewien czas, ruszając czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • poruszać klamką, pościelą

Cytaty

Poruszała trochę igłą w środku ręki - i nic. Mam bardzo głęboko osadzone żyły. Później wbiła mi igłę w lewą rękę.

źródło: Internet

Poruszaj przez chwilę palcami stóp [...]. Wykonaj trzy bardzo głębokie i bardzo spokojne oddechy.

źródło: NKJP: Lech Emfazy Stefański: Ars magica, czyli Sztuka psychotroniki, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszam
poruszamy
2 os. poruszasz
poruszacie
3 os. porusza
poruszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałem
+(e)m poruszał
poruszałam
+(e)m poruszała
poruszałom
+(e)m poruszało
poruszaliśmy
+(e)śmy poruszali
poruszałyśmy
+(e)śmy poruszały
2 os. poruszałeś
+(e)ś poruszał
poruszałaś
+(e)ś poruszała
poruszałoś
+(e)ś poruszało
+(e)ście poruszali
poruszałyście
+(e)ście poruszały
3 os. poruszał
poruszała
poruszało
poruszali
poruszały

bezosobnik: poruszano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poruszajmy
2 os. poruszaj
poruszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poruszałbym
bym poruszał
poruszałabym
bym poruszała
poruszałobym
bym poruszało
poruszalibyśmy
byśmy poruszali
poruszałybyśmy
byśmy poruszały
2 os. poruszałbyś
byś poruszał
poruszałabyś
byś poruszała
poruszałobyś
byś poruszało
poruszalibyście
byście poruszali
poruszałybyście
byście poruszały
3 os. poruszałby
by poruszał
poruszałaby
by poruszała
poruszałoby
by poruszało
poruszaliby
by poruszali
poruszałyby
by poruszały

bezokolicznik: poruszać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poruszawszy

gerundium: poruszanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poruszanie
poruszania
D. poruszania
poruszań
C. poruszaniu
poruszaniom
B. poruszanie
poruszania
N. poruszaniem
poruszaniami
Ms. poruszaniu
poruszaniach
W. poruszanie
poruszania

imiesłów przymiotnikowy bierny: poruszany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. poruszany
poruszany
poruszany
poruszane
poruszana
D. poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanego
poruszanej
C. poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanemu
poruszanej
B. poruszanego
poruszanego
poruszany
poruszane
poruszaną
N. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszaną
Ms. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. poruszani
poruszani
poruszane
poruszane
D. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych
C. poruszanym
poruszanym
poruszanym
poruszanym
B. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszane
N. poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
poruszanymi
Ms. poruszanych
poruszanych
poruszanych
poruszanych

Składnia

bez ograniczeń + poruszać +
CZYM

Frazeologizmy

coś/ktoś porusza jakąś strunę w kimś
Data ostatniej modyfikacji: 23.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj