UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

trzymać

Chronologizacja

XIV w., Bor

Pochodzenie

psł. (dial.) *trimati 'utrzymywać coś, ustawiać w jakiejś pozycji, zatrzymywać, powstrzymywać' < 'powodować, że coś sterczy, wystaje, jest nieruchome'

W etymologicznej więzi z psł. *(s)trьměti 'sterczeć, wystawać, drętwieć', na który wskazuje pol. daw. trzmią 'tkwią, sterczą' oraz dial. młpol. trzmić / natrzmić 'nakłaść lub nastawiać wiele rzeczy jedne na drugich' (Bor)

1. w dłoni

Definicja

zaciskać na czymś palce, dłonie, usta, zęby i nie przestawać tego robić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:

puszczać

Połączenia

trzymać dziecko, niemowlę; kota, psa; butelkę, długopis, kieliszek, kierownicę, lejce, łyżkę, łopatę, nóż, ołówek, tacę, smycz, sznur
trzymać na kolanach, na rękach
trzymać w dłoni, w ręku, w ustach
trzymać za obrożę, za ogon, za rękaw, za rękę

Cytaty

	W ręku trzymał śrubokręt, bardzo delikatnie ściskając między kciukiem a palcem wskazującym niklowany pręt. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005
	Trzymał pod pachą kilka egzemplarzy długogrających płyt gramofonowych. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica, 2006
	Jakaś kobieta trzymająca za rękę kilkuletnie dziecko osunęła się na ziemię. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010
	Skazaniec szarpnął się do tyłu, lecz ludzie w szarych kombinezonach trzymali go mocno. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006
	Zanosi ją przed lustro, staje przed lustrem, trzymając ją w ramionach. źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

	+	trzymać	+	KOGO/CO + (w CZYM \| na CZYM)
	+	trzymać	+	KOGO/CO + (za CO)

2. w areszcie

Definicja

sprawiać, że człowiek albo zwierzę przebywa gdzieś wbrew swojej woli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara

Połączenia

trzymać kogoś w areszcie, w klatce, w więzieniu; w poczekalni

Cytaty

	W areszcie zbiera same pochwały, no i wcale nie znęcał się ze szczególnym okrucieństwem nad uprowadzonym dla okupu Maciejem S. Wprawdzie przez trzy dni trzymał go w ciemnej i wąskiej piwnicy z workiem na głowie. [...] źródło: NKJP: Teresa Semik: Skrucha Niemczyka na nic się zdała, Dziennik Zachodni, 2008-01-25
	Cały szkopuł w tym, że areszt tymczasowy ma służyć zabezpieczeniu postępowania a nie wymuszaniu na podejrzanych przyznania się do winy. Wprost mówił o tym Dolata, twierdząc, że trzymano go za kratami aż 20 miesięcy tylko dlatego, że nie chciał się przyznać. źródło: NKJP: Marek Świercz: A gdyby poszli w zaparte?, Dziennik Zachodni, 2007-01-03
	Jak mu się coś nie podoba (nie wiem, nie może spełnić swoich aspiracji zawodowych, nie podoba mu się klimat) to może przecież w każdej chwili wyjechać, nikt go tutaj nie trzyma. źródło: NKJP: Internet
	W roku 2002 aktywista z[...] infiltrował jedno z laboratoriów [...] w USA. To, co tam znalazł, wołało o pomstę do nieba - psy i koty trzymano po pół roku w małych klatkach, zaś psom wycinano struny głosowe, aby nie mogły warczeć i szczekać. źródło: NKJP: Internet
	Odbyłem naradę z buchalterem, trzymając majora w poczekalni. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Na skraju imperium, 2000

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

KOGO + (GDZIE)

3. w lodówce

Definicja

kłaść coś w określonym miejscu, aby tam było przez dłuższy czas, gdy nie będzie potrzeby użytkowania tego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przechowywać

Połączenia

trzymać na półce; w lodówce, w szafie, w szufladzie; pod ręką

Cytaty

	- A gdzie wy garnki trzymacie? - W piekarniku, o tam, pod palnikami. źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994
	- Po co trzymać te stare szmaty, które do niczego się już nie nadają? - buntowała się Hildegard w młodości, widząc matkę przeobrażającą kolejne półki w szafie w rodzaj odzieżowego czyśćca. źródło: NKJP: Ewa Kujawska: Dom Małgorzaty, 2007
	Brzozowy sok ma smak słodko kwaśny. Najlepiej trzymać go w lodówce, z dala od światła. źródło: NKJP: Sok z brzozy, Nasze Miasto Kraków, 2004-04-01
	Klucz - spłaszczony na końcu zakrzywiony gwóźdź - trzymali pod środkową skrzynką z paprotką. źródło: NKJP: Maria Borowa, Dominika znaczy niedziela, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

CO + (GDZIE)

4. w mieście

Definicja

być powodem tego, że ktoś nie opuszcza jakiegoś miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

Połączenia

coś trzyma kogoś w domu, w mieście, w jakiejś pracy

Cytaty

- No, niech pan spojrzy. [...] - Powiem panu, że jeszcze to mnie tylko tu trzyma. Inaczej dawno bym sprzedał.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

– Karen zawsze wykazywała skłonność do patosu. – Tak. Tylko to mnie tu trzymało.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006

Powiedziała, że nie chce wyjeżdżać do Anglii, bo trzyma ją tu rodzina i przyjaciele

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Inne uwagi

Zwykle 3 os.

Składnia

trzymać

KOGO + (GDZIE)

5. z bogaczami

Definicja

chętnie kontaktować się z kimś, popierać kogoś i korzystać z jego poparcia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Cytaty

Duchowy i polityczny przywódca Tybetańczyków musi trzymać z rządem Indii.

źródło: NKJP: Max Cegielski: Masala, 2002

- Wy, wykształceni, trzymacie ze sobą przeciwko nieuczonemu.

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

Składnia

trzymać

z KIM

6. pion

Definicja

mimo upływu czasu nie tracić pewnej cechy, jaką się ma

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

trzymać kurs, pion, poziom, tempo; jakość; wilgoć, ciepło; fason

Cytaty

	– Od startu Danka trzymała tempo, prowadziła stawkę i niezmęczona przybiegła na metę – relacjonuje jej trener Mirosław Barszcz. źródło: NKJP: Podwójna korona dla Danusi!, Sztafeta, 2007-07-05
	Miałam trzymać kurs na światła statku, który płynął przed nami, a uderzył w nas zupełnie inny, którego wcześniej nawet nie dostrzegaliśmy. źródło: NKJP: Grzegorz Żurawiński: Dwa pogrzeby, Gazeta Wrocławska, 2001-06-01
	Rozrzucone przez wiatr włosy nie trzymały żadnej linii i wiły się wściekle wokół głowy. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002
	- Na przykład ten hebel. Popatrzcie, od spodu, tam, gdzie drewno tarło o drewno, widać, że nie trzyma już poziomu. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

7. lokatorów

Definicja

przest.

udzielać swojej własności pod pewnymi warunkami

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

Połączenia

trzymać lokatorów, służbę

Cytaty

- Po długim czasie odzyskaliśmy prawo do użytkowania nieruchomości i nie będziemy trzymać lokatorów, którzy płacą niskie czynsze.

źródło: NKJP: Nauczyciele na bruk, Dziennik Polski, 2001-12-12

- Słyszeliśmy, że trzymacie u siebie Żydów - powiedział sołtys.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Żydowska wojna, 1989

Właściwie jak Pani ojciec, demokrata o lewicowych przekonaniach, mógł trzymać służbę?

źródło: NKJP: Michał Cichy: Pojutrze - rozstrzygnięcie konkursu NIKE, Gazeta Wyborcza, 1998-10-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

KOGO

8. krowy

Definicja

pot.

hodować

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chować, hodować

Połączenia

trzymać gołębie, konie, krowy, kury, pszczoły, świnie; kota, psa

Cytaty

Gdzie znajdziesz równe temu pastwisko? Choćbyś trzymał tysiąc byków, nie dojrzysz ubytku w paszy...

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

- Piętnaście lat temu mój mąż zbudował obok domu dwie komórki, w których trzymaliśmy kury.

źródło: NKJP: (MAL): Za drogie komórki, Express Ilustrowany, 2004-03-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

9. w napięciu

Definicja

powodować, że ktoś lub coś pozostaje w stanie określonym przez następujące wyrażenie przyimkowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

podtrzymywać, utrzymywać

Połączenia

trzymać pod butem, pod kloszem, pod pantoflem; pod bronią; przy życiu; w napięciu, w niepewności, w nieświadomości; w sekrecie, w tajemnicy; w gotowości, w pogotowiu

Cytaty

- Wiesz, co mnie trzymało przy życiu, kiedy ciebie nie było? [...] - Zapach.

źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009

Jednocześnie film trzyma nas w napięciu, któremu nie dorównują żadne historie kryminalne i wojenne.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 1975

MPLA oskarżał UNITĘ, że w Zairze i w południowej Angoli trzyma pod bronią aż 20 tys. partyzantów.

źródło: NKJP: Gazeta Wyborcza, 1992-09-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

KOGO/CO + W JAKIM STANIE

10. straż

Definicja

wykonywać czynność nazwaną następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

trzymać pieczę, straż, wartę; kontrolę, rządy, władzę

Cytaty

	Kilku chodziło wokół obozu z mieczami w dłoniach, trzymając wartę. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Czasem w niedalekich wzgórzach rozlegał się ryk lwa. Wtedy pasterze trzymający straż dorzucali chrustu do ognisk płonących całą noc. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952
	- Jestem już dojrzałą kobietą, ale moja mama ciągle trzyma pieczę nad wszystkimi badaniami okresowymi, kontrolnymi, wizytami u ginekologa i dentysty i wszystkim, co jest związane ze zdrowiem. źródło: NKJP: Cosmopolitan nr 6, 1999
	Dotychczasowym problemem [...] były „udzielne księstwa” działające w ramach zarządów: jedni udziałowcy trzymali kontrolę nad infrastrukturą, inni mieli dla siebie marketing, jeszcze inni finanse. źródło: NKJP: Adam Grzeszak, Nadchodzi nowa era, Polityka, 2003-09-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

11. na szwach

Definicja

mocno spajać i nie ulegać rozerwaniu ani rozwarstwieniu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:

puszczać

Połączenia

klej, mur, płot, szalunek trzyma; szwy trzymają;

Cytaty

	Przez tyle czasu podczas pożaru beton komórkowy nie traci swoich właściwości - nie pęka i nadal trzyma konstrukcję domu. źródło: NKJP: Agnieszka Zielińska: Z czego dom, Gazeta Wyborcza, 1999-01-27
	W przypadku polaru to oryginalność chyba nie ma większego znaczenia, bo materiał polarowy może nabyć każdy i coś tam uszyć. Moim zdaniem, jak szwy trzymają i krój OK, to czym się przejmować? źródło: NKJP: Internet
	- Podejrzewam, że [...] ikona została zaatakowana przez grzyby, mikroorganizmy [...]. Wówczas zaprawa trzymająca warstwy malarskie została pozbawiona spoiwa, co ogromnie ją osłabiło, ale osłabiło również samą strukturę drewna. źródło: NKJP: Janusz Strzelczyk: Obraz Matki Boskiej już po wiosennej konserwacji, Dziennik Zachodni, 2009-05-02
	Robiłem też skrzynki z patyczków po lodach, próbowałem płoty, ale źle dobrałem ich konstrukcję i klej nie trzymał . źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

imiesłów przymiotnikowy bierny: trzymany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymany	trzymany	trzymany	trzymane	trzymana
D.	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanego	trzymanej
C.	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanemu	trzymanej
B.	trzymanego	trzymanego	trzymany	trzymane	trzymaną
N.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymaną
Ms.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymani	trzymani	trzymane	trzymane
D.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych
C.	trzymanym	trzymanym	trzymanym	trzymanym
B.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymane
N.	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi	trzymanymi
Ms.	trzymanych	trzymanych	trzymanych	trzymanych

Składnia

trzymać

(CO)

12. o mrozie

Definicja

nie mijać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda warunki atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	trwać
	antonimy:	puszczać

Połączenia

choroba, mróz trzyma

Cytaty

- W tym roku silny mróz trzymał tylko przez jedną noc.

źródło: NKJP: (lb): Najniższą temperaturę, - 30,3 st. Celsjusza zanotowano w Łodzi 30 stycznia 1987 roku, Express Ilustrowany, 2001-12-29

Wpadłam na chwilę, bo mnie choroba trzyma prawie tydzień, a do głowy przychodzą różne popaprane pomysły.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	trzymam	trzymamy
2 os.	trzymasz	trzymacie
3 os.	trzyma	trzymają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałem +(e)m trzymał	trzymałam +(e)m trzymała	trzymałom +(e)m trzymało	trzymaliśmy +(e)śmy trzymali	trzymałyśmy +(e)śmy trzymały
2 os.	trzymałeś +(e)ś trzymał	trzymałaś +(e)ś trzymała	trzymałoś +(e)ś trzymało	trzymaliście +(e)ście trzymali	trzymałyście +(e)ście trzymały
3 os.	trzymał	trzymała	trzymało	trzymali	trzymały

bezosobnik: trzymano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę trzymał będę trzymać	będę trzymała będę trzymać	będę trzymało będę trzymać	będziemy trzymali będziemy trzymać	będziemy trzymały będziemy trzymać
2 os.	będziesz trzymał będziesz trzymać	będziesz trzymała będziesz trzymać	będziesz trzymało będziesz trzymać	będziecie trzymali będziecie trzymać	będziecie trzymały będziecie trzymać
3 os.	będzie trzymał będzie trzymać	będzie trzymała będzie trzymać	będzie trzymało będzie trzymać	będą trzymali będą trzymać	będą trzymały będą trzymać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		trzymajmy
2 os.	trzymaj	trzymajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	trzymałbym bym trzymał	trzymałabym bym trzymała	trzymałobym bym trzymało	trzymalibyśmy byśmy trzymali	trzymałybyśmy byśmy trzymały
2 os.	trzymałbyś byś trzymał	trzymałabyś byś trzymała	trzymałobyś byś trzymało	trzymalibyście byście trzymali	trzymałybyście byście trzymały
3 os.	trzymałby by trzymał	trzymałaby by trzymała	trzymałoby by trzymało	trzymaliby by trzymali	trzymałyby by trzymały

bezosobnik: trzymano by

bezokolicznik: trzymać

imiesłów przysłówkowy współczesny: trzymając

gerundium: trzymanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	trzymanie	trzymania
D.	trzymania	trzymań
C.	trzymaniu	trzymaniom
B.	trzymanie	trzymania
N.	trzymaniem	trzymaniami
Ms.	trzymaniu	trzymaniach
W.	trzymanie	trzymania

imiesłów przymiotnikowy czynny: trzymający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	trzymający	trzymający	trzymający	trzymające	trzymająca
D.	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającego	trzymającej
C.	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającemu	trzymającej
B.	trzymającego	trzymającego	trzymający	trzymające	trzymającą
N.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającą
Ms.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	trzymający	trzymający	trzymające	trzymające
D.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających
C.	trzymającym	trzymającym	trzymającym	trzymającym
B.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymające
N.	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi	trzymającymi
Ms.	trzymających	trzymających	trzymających	trzymających

Składnia

trzymać

(KOGO)

Frazeologizmy

Przysłowia

Złapał Kozak Tatarzyna, a Tatarzyn za łeb trzyma

Data ostatniej modyfikacji: 27.07.2015