UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zamykać się

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob.  zamknąć 

1. o oknie

Definicja

uniemożliwiać dostęp do wnętrza w wyniku działania jakiegoś mechanizmu blokującego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otwierać się, roztwierać się, rozwierać się

Połączenia

  • brama, okno zamyka się; drzwi zamykają się
  • zamykać się automatycznie

Cytaty

Furtka zamyka się za kobietą i znowu zgrzyta zasuwa.

źródło: KWSJP: Rudolf Jasik: Martwi nie śpiewają, 1961

Drzwi zamykają się przed nosem osłupiałego bohatera.

źródło: KWSJP: Roman Bratny: Kolumbowie - rocznik 20, 1957

Okno zamyka się szybko.

źródło: KWSJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Kiedy już była przy kiosku Kodaka, usłyszała, jak z głośnym, głuchym odgłosem zamykają się drzwi budynku dworcowego.

źródło: KWSJP: Małgorzata Musierowicz: Dziecko piątku, 1993

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
(za KIM)

2. w pokoju

Definicja

zaczynać przebywać w miejscu, do którego inni nie mają swobodnego dostępu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka dom/inne miejsca zamieszkania i ich otoczenie

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • zamykać się na klucz
  • zamykać się w kuchni, w łazience, w mieszkaniu, w pokoju

Cytaty

Najbardziej niespokojni byli pracownicy wydziału spraw lokalowych, którzy nie tylko ogłosili, że nie przyjmują stron aż do odwołania, ale nawet zamykali się szczelnie na klucz w swoich biurach.

źródło: KWSJP: Zbigniew Hora: Variola vera, 1982

Szef zamyka się w swoim gabinecie, a pracownik, którego pochwalił, awansował czy w jakikolwiek inny sposób nagrodził, musi stawić czoło nienawistnym spojrzeniom i zawistnym uwagom pozostałych kolegów.

źródło: KWSJP: Natasza Socha: Gorzki smak sukcesu, Cosmopolitan nr 11, 2000

Sen zimowy świstaków trwa ponad pół roku. Zamykają się w swoich norach zwykle pod koniec pierwszej dekady października, a budzą na ogół w drugiej połowie kwietnia.

źródło: KWSJP: Wybicie świstaków, Tygodnik Podhalański nr 19, 1996

Zdarzyło się, iż na całe dnie i noce zamykał się w swoim pokoju, otoczony księgami i rękopisami, nie przyjmując żadnych pokarmów, tylko od czasu do czasu domagając się to świec, to wody.

źródło: KWSJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
GDZIE

3. o książce

Definicja

stykać ze sobą swoje skrajne lub rozłożone części

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otwierać się, roztwierać się, rozwierać się
hiperonimy:  składać się

Połączenia

  • oczy, powieki zamykają się

Cytaty

Ibnel ciągnie opowieść o bośniackich legendach, o pragnieniu i żalu, o rozmowach w nocy przez drewnianą kratę w oknach starych domów - i jego dłonie zamykają się w powietrzu w kształt niewidocznej kobiety, niedostępnej ukochanej.

źródło: NKJP: Olga Stanisławska: Bośnia, Gazeta Wyborcza, 1997-09-05

Ramiona zamykają się po wyschnięciu i owocnik opada z powrotem na ziemię.

źródło: Internet

Moja dłoń, która szuka Twojej I zamyka się na niczym.

źródło: Internet

Kiedy jednak usiadł obok Dorona i wziął linkę do ręki, oczy zaczęły mu się znowu zamykać.

źródło: KWSJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003

Jego rysy, dotąd zwarte, rozluźniały się, miękły; powieki zamykały się wolno, wargi obwisły.

źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Ostatni Rzymianie, 1958

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

4. o muzeum

Definicja

stawać się niedostępnym dla zainteresowanych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otwierać się

Połączenia

  • sklep, teatr zamyka się

Cytaty

Eurokorpus nie zamyka się dla innych państw.

źródło: NKJP: Robert Sołtyk: Niemcy w Paryżu, Gazeta Wyborcza, 1994-07-14

Zofia Pieczkowska zapewniła, że Nowy Sącz nie zamyka się dla rowerów.

źródło: NKJP: Przykład jedzie z Gdańska, Dziennik Polski, 2003-04-30

My, obywatele biedniejszej Europy, odnosimy wrażenie, że bogata, zasobna Europa zamyka się przed nami, staje się ekskluzywnym klubem dla zamożnych i ustabilizowanych.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 13.06.2003

Kobiety są bardzo aktywne, tylko pewne pola aktywności zamykają się przed nimi.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 04.03.1999

Zamyka się nam źródło utrzymania. Z czego mamy żyć, z dwóch hektarów ziemi?

źródło: KWSJP: Iwona Sinkiewicz: Żale do rządzących, Twój Styl, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
(dla KOGO)
bez ograniczeń + zamykać się +
(przed KIM)

5. o pliku

Definicja

w związku z zakończeniem działania stać się niewidocznym na ekranie komputera lub innego podobnego urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wyłączać się
antonimy:  otwierać się

Połączenia

  • aplikacja, program zamyka się

Cytaty

Zamyka się przeglądarka, gdy otwieram inny program.

źródło: Internet

Ukazuje się okno Tekst, w którym zaznaczamy opcję Nagłówek i klikając kolejne zakładki wpisujemy w polach tekstowych wielkość czcionki, wyrównanie, styl. Po zatwierdzeniu okno Eksperta zamyka się, a znaczniki i ich parametry zostają automatycznie wstawione do dokumentu.

źródło: KWSJP: Beata Winkler: Kici, Kici, Kici..., Enter nr 3, 2001

Pomyłka, jednak mogę otworzyć tylko jedno okno rozmowy, jak otworzę drugie (choć to pierwsze zamknąłem) to aplikacja zamyka się.

źródło: Internet

Okno programu zamyka się bardzo szybko.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

6. o epoce

Definicja

dobiegać końca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kończyć się

Połączenia

  • epoka zamyka się
  • zamykać się kropką

Cytaty

Problematyka tej książki przypomina, że już pół wieku temu, gdy milenijny jubileusz wydawał się jeszcze niezmiernie odległy, panowały zbliżone nastroje schyłkowe, świadomość, że oto czynem niewiarygodnie zbrodniczym zamyka się pewna epoka, która piętno tej zbrodni zawsze już będzie nieść z sobą.

źródło: KWSJP: Andrzej Werner: Krew i atrament, 1997

Za tą werandą nieduża połać ogrodu z klombami kwiatów zamykała się aleją jesionów i lip, ciągnącą się wzdłuż owej Bołotczanki, ciemnej i ciepłej, leniwie płynącej w lecie, białej i twardej w zimie, a zawsze jakby odgradzającej nas od reszty świata.

źródło: KWSJP: Helena Boguszewska: Zwierzęta śród ludzi, 1965

Główna aleja wysadzana palmami z jednej strony otwiera miasto na piękną marinę, a w oddali na zagadkowy Cappo Caccia, z drugiej strony zamyka się ścianą hotelików, pensjonatów i niewielkich ristorante.

źródło: NKJP: Alghero - najbardziej katalońskie spośród sardyńskich miast, Dziennik Polski, 2008-10-18

Tym zeznaniem zamyka się dokumentacja z dwóch pierwszych dni działań operacyjnych.

źródło: KWSJP: Wilhelmina Skulska: Bez skrupułów

Tak kończy się kontrastowy układ Walca; przypomnienie okrutnego losu, który czeka młodzieńca zrodzonego w roku 1911, zamyka się wezwaniem do jego matki: Zapomnij.

źródło: KWSJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
CZYM

7. stratą

Definicja

być podsumowywanym za pomocą liczb

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse bankowość

Relacje znaczeniowe

antonimy:  rozpoczynać się, zaczynać się
hiperonimy:  kończyć się

Połączenia

  • zamykać się deficytem, kwotą, saldem, sumą

Cytaty

Ogólny bilans przychodów i wydatków zamyka się wynikiem ujemnym.

źródło: KWSJP: Janusz Borkowski: Oświadczenia i informacje klubów radnych, Gazeta Miejska nr 24 (67), 2000

Bilans handlu zagranicznego od kilku lat, a właściwie niemal tradycyjnie zamykał się deficytem.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.08.1997

Otóż dotychczasowe doświadczenia wskazują, że banki, których działalność zamyka się stratą, nie są w stanie we własnym zakresie stworzyć warunków umożliwiających stopniowe wychodzenie z sytuacji kryzysowej.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.02.1994

Wynik działalności za rok 1994 zamyka się stratą 5472 mld zł, przy czym w gospodarstwach w tymczasowym zarządzie jest 5534 mld zł straty, a w będących w trwałym administrowaniu jest 91 mld zł zysku.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 14.12.1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
CZYM

8. w kwocie

Definicja

osiągać zakres nie większy niż

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  mieścić się

Połączenia

  • budżet zamyka się
  • zamykać się kwotą
  • zamykać się w kwocie

Cytaty

Przeciętna wysokość Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej wynosi 290-350 m n.p.m., w kilku miejscach ponad 500 m, natomiast różnice jej wysokości względnych zamykają się średnio w przedziale 40-80 m i tylko sporadycznie przekraczają 100 m.

źródło: KWSJP: Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Jasna Góra, 1997

Mówiąc jeszcze o samym górnictwie, można by wspomnieć tu o wielu inicjatywach, które zostały podjęte i które zamykają się w kwotach, jeżeli chodzi o euro, dziesiątek milionów.

źródło: KWSJP: Sprawozdania stenograficzne Sejmu RP

By ułatwić prześledzenie funkcjonowania mechanizmu podziału i wartości poznawczej jego skutków przyjmijmy założenie, że cykl produkcji i sprzedaży zamyka się w jednym miesiącu.

źródło: KWSJP: Bolesław Siwoń: Jak sterować rentownością przedsiębiorstwa, 1994

Planowane wydatki budżetowe na rok 1999 zamykają się kwotą 5 mln 720 tys. zł.

źródło: KWSJP: Budżet stagnacji?, Tygodnik Podhalański nr 1, 1999

Program wyborczy zamyka się w czterech dziedzinach: praca, budownictwo mieszkaniowe, pomoc społeczna i inwestycje.

źródło: KWSJP: Program lewicy w czterech punktach, Dwutygodnik Szczecinecki Temat nr 327, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
w CZYM
bez ograniczeń + zamykać się +
CZYM

9. przed ludźmi

Definicja

ograniczać kontakty z ludźmi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • zamykać się przed światem
  • zamykać się w domu

Cytaty

Panie zamykają się w domu, nie chcą brać udziału w życiu społecznym.

źródło: KWSJP: Agnieszka Bielawska: W Świebodzicach zawiązuje się oddział Centrum Praw Kobiet, Gazeta Wrocławska nr 13/07, 1999

Znacznie ważniejsze wydawały się ambicje rodziny, zamykającej się przed obcymi, innymi, odmiennymi, podejrzanymi...

źródło: KWSJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Do grubej, mądrej książki porównał starszych ludzi wójt [...], który namawiał seniorów, aby ci nie zamykali się przed światem, ale wykorzystali swoje doświadczenie i służyli radą młodszym pokoleniom.

źródło: NKJP: Seniorzy są jak cenna, mądra książka, Nowiny Raciborskie, 2007-01-02

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
w CZYM
bez ograniczeń + zamykać się +
przed KIM/CZYM

10. na świat

Definicja

przestawać być zainteresowanym informacjami płynącymi skądś i nie chcieć w związku z nimi zmieniać swego postępowania albo działania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

antonimy:  otwierać się

Cytaty

Polska kuchnia w dobrym wykonaniu bywa znakomita, ale nie można zamykać się na świat. Właśnie przez kuchnię można dobrze poznać inne narody, ich tradycje, historię i kulturę.

źródło: NKJP: Rozmowa - Piotr Adamczewski, Onet.pl - Rozmowy, 2003-08-21

Zamykali się na wpływy z zewnątrz. I być może dlatego tak bardzo różnią się od innych narodów.

źródło: NKJP: Agata Grzegorczyk: Tam, gdzie wszystko jest inaczej, Dziennik Bałtycki, 2004-02-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykam się
 zamykamy się
2 os. zamykasz się
 zamykacie się
3 os. zamyka się
 zamykają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałem się
+(e)m się zamykał
 zamykałam się
+(e)m się zamykała
 zamykałom się
+(e)m się zamykało
 zamykaliśmy się
+(e)śmy się zamykali
 zamykałyśmy się
+(e)śmy się zamykały
2 os. zamykałeś się
+(e)ś się zamykał
 zamykałaś się
+(e)ś się zamykała
 zamykałoś się
+(e)ś się zamykało
 zamykaliście się
+(e)ście się zamykali
 zamykałyście się
+(e)ście się zamykały
3 os. zamykał się
 zamykała się
 zamykało się
 zamykali się
 zamykały się

bezosobnik: zamykano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się zamykał
będę się zamykać
 będę się zamykała
będę się zamykać
 będę się zamykało
będę się zamykać
 będziemy się zamykali
będziemy się zamykać
 będziemy się zamykały
będziemy się zamykać
2 os. będziesz się zamykał
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykała
będziesz się zamykać
 będziesz się zamykało
będziesz się zamykać
 będziecie się zamykali
będziecie się zamykać
 będziecie się zamykały
będziecie się zamykać
3 os. będzie się zamykał
będzie się zamykać
 będzie się zamykała
będzie się zamykać
 będzie się zamykało
będzie się zamykać
 będą się zamykali
będą się zamykać
 będą się zamykały
będą się zamykać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zamykajmy się
2 os. zamykaj się
 zamykajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zamykałbym się
bym się zamykał
 zamykałabym się
bym się zamykała
 zamykałobym się
bym się zamykało
 zamykalibyśmy się
byśmy się zamykali
 zamykałybyśmy się
byśmy się zamykały
2 os. zamykałbyś się
byś się zamykał
 zamykałabyś się
byś się zamykała
 zamykałobyś się
byś się zamykało
 zamykalibyście się
byście się zamykali
 zamykałybyście się
byście się zamykały
3 os. zamykałby się
by się zamykał
 zamykałaby się
by się zamykała
 zamykałoby się
by się zamykało
 zamykaliby się
by się zamykali
 zamykałyby się
by się zamykały

bezosobnik: zamykano by się

bezokolicznik: zamykać się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

zamykając się

gerundium: zamykanie się

imiesłów przymiotnikowy czynny: zamykający się

odpowiednik aspektowy: zamknąć się

Składnia

bez ograniczeń + zamykać się +
na CO

Frazeologizmy

drzwi się nie zamykają
koło się zamyka
kółko się zamyka
ktoś zamyka się na cztery spusty
ktoś zamyka się w czterech ścianach
ktoś zamyka się przed światem
ktoś zamyka się w swoich czterech ścianach
ktoś zamyka się w sobie
ktoś zamyka się w swojej skorupie
ktoś zamyka się w sobie
ktoś zamyka się w swojej skorupie
usta się nie zamykają komuś
zamykają się bramy czegoś za kimś
Data ostatniej modyfikacji: 05.01.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN