Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *obličьje 'wygląd zewnętrzny, kształt, postać; twarz, oblicze'
Forma prasłowiańska od wyrażenia przyimkowego *ob lice z przyrostkiem *-ьje; zob. lico
1. twarz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | twarz |
Połączenia
- swoje, własne oblicze
- oblicze Boga, Chrystusa; człowieka
- wyraz boleści, przerażenia, zatroskania... na obliczu
- oblicze rozjaśniło się, rozpromieniło się
Cytaty
|
Jest wspaniałym mówcą. Nie sięga po tanie populistyczne argumenty, nikogo nie oskarża o zdradę czy agenturalizm. Z zatroskanym obliczem tłumaczy Gruzinom, że konieczna jest zgoda. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Cały naród trenuje, Gazeta Wyborcza, 1992-08-25 |
|
|
A dziś każdy chce zarobić na wyborach. Za wynajęcie Sali Kongresowej lub hali Oliwii na konwencję trzeba zapłacić ok. 30 tys. zł, a stawki za plansze z nalepionymi obliczami polityków będą o ok. 20 proc. wyższe niż w innym terminie. źródło: NKJP: Marek Henzler: Kasa na kiełbasę, Polityka, 2005-04-09 |
|
|
[...] znani mężczyźni o gładkich obliczach, wyglądający na połowę swego wieku, regularnie zdobią okładki kolorowych pism, w tym również dla kobiet. źródło: NKJP: Eliza Sarnacka-Mahoney: Chłopcy na liftingu, Polityka, 2002-07-27 |
|
|
Zachowane realistyczne portrety Mikołaja Kopernika, służące jako materiał porównawczy, pochodzą z lat, gdy Kopernik liczył sobie nie więcej niż 30-40 lat, zaś rekonstrukcja ujawnia oblicze człowieka co najmniej o 30 lat starszego [...]. źródło: NKJP: I. Koba: Kolejny rok pracy pułtuskich archeologów we Fromborku, Tygodnik Ciechanowski, 2006-10-12 |
|
|
Spojrzał na ponure, zmęczone i poirytowane oblicza swoich podwładnych. źródło: NKJP: MIchał Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | oblicze |
oblicza |
|
| D. | oblicza |
oblicz obliczy |
|
| C. | obliczu |
obliczom |
|
| B. | oblicze |
oblicza |
|
| N. | obliczem |
obliczami |
|
| Ms. | obliczu |
obliczach |
|
| W. | oblicze |
oblicza |
2. charakter
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | twarz |
Połączenia
- drugie, inne, ludzkie, nowe, prawdziwe, rzeczywiste, własne, współczesne, wyraźne; artystyczne, polityczne oblicze
- dwa oblicza; o wielu obliczach
- oblicze drużyny, rządu, szkoły, zespołu; gminy, miasta; Europy, ojczyzny, ziemi; polityki, stalinizmu, sztuki
- kształtowanie, zmiana oblicza czegoś
- wpływ na oblicze czegoś
- oblicze czegoś zmieniło się/zmieniało się
- nabrać nowego oblicza
- odmienić/odmieniać, zmienić/zmieniać; pokazać; zyskać (nowe) oblicze; zmienić oblicze czegoś; mieć dwa, różne oblicza
- decydować, zdecydować o obliczu czegoś
Cytaty
|
To właśnie Ford zapoczątkował motoryzacyjną rewolucję, która zmieniła oblicze współczesnego świata. źródło: NKJP: (a): 100 lat Forda, Dziennik Polski, 2003-01-17 |
|
|
Skazą na obliczu wsi jest budynek szkoły. Pierwszy, murowany budynek wybudowano jeszcze przed wojną. źródło: NKJP: S. Żagiel: Pracowita wieś Mojnowo, Tygodnik Ciechanowski, 2006-07-01 |
|
|
Przed wyborami czynnikiem łączącym te ugrupowania, o bardzo odmiennych przecież obliczach, było wspólne wszystkim dążenie, by nie dopuścić do ponownego zwycięstwa i utrwalenia władzy przez spadkobierców i kontynuatorów PRL. źródło: NKJP: Jan Nowak-Jeziorański: Polskie meteory, Gazeta Wyborcza, 1997-10-27 |
|
|
Henryk Cyganik zademonstrował swoje dwa oblicza - najpierw w przejmującej liryce, później jako specjalista od humoru góralskiego. źródło: NKJP: Poeci krążą po Pogórzu, Dziennik Polski, 2002-09-26 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | oblicze |
oblicza |
|
| D. | oblicza |
oblicz obliczy |
|
| C. | obliczu |
obliczom |
|
| B. | oblicze |
oblicza |
|
| N. | obliczem |
obliczami |
|
| Ms. | obliczu |
obliczach |
|
| W. | oblicze |
oblicza |
Składnia
|
+ | oblicze | + |
KOGO/CZEGO
|