UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dekorować

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

łac. decorāre 'zdobić, upiększać; odznaczać'

1. choinkę

Definicja

umieszczać gdzieś ozdoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ozdabiać, przystrajać, stroić, ubierać, zdobić

Połączenia

dekorować potrawy, tort; choinkę, groby, okna, ołtarze, stół; budynek, dom, kościół, miasto, mieszkanie, salę, wnętrza
dekorować flagami, kwiatami
dekorowany freskami, motywami, ornamentami, stiukami; dekorowane sklepienie

Cytaty

	Warto dodać, że w tym roku powszechniej niż w latach ubiegłych ludzie dekorowali swoje domy narodowymi flagami. źródło: KWSJP: Święto konstytucji, prasa, 2006
	Wielu właścicieli sklepów też wita papieża, dekorując witryny, np. fotografiami Benedykta XVI. źródło: KWSJP: Marcin Kucharzewski: Warszawa wita papieża, Super Express, 2006
	Kwiaty doniczkowe ładnie wyglądają w „koszulkach” z kolorowego papieru albo tkaniny harmonizującej z wzorem zasłon, obrusa czy kanapy. Można jednak dekorować w ten sposób tylko doniczki wstawione do osłonek; w przeciwnym razie papier lub tkanina szybko nasiąknie wodą. źródło: KWSJP: Kwietnik, 1996, nr 3
	Szczególnie piękne są sufity dekorowane girlandami sztukatorskiej roboty. źródło: KWSJP: Małgorzata Litwin: Ogłoszenie, Gazeta Miejska, 1999, nr 1(19)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dekoruję	dekorujemy
2 os.	dekorujesz	dekorujecie
3 os.	dekoruje	dekorują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dekorowałem +(e)m dekorował	dekorowałam +(e)m dekorowała	dekorowałom +(e)m dekorowało	dekorowaliśmy +(e)śmy dekorowali	dekorowałyśmy +(e)śmy dekorowały
2 os.	dekorowałeś +(e)ś dekorował	dekorowałaś +(e)ś dekorowała	dekorowałoś +(e)ś dekorowało	dekorowaliście +(e)ście dekorowali	dekorowałyście +(e)ście dekorowały
3 os.	dekorował	dekorowała	dekorowało	dekorowali	dekorowały

bezosobnik: dekorowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dekorował będę dekorować	będę dekorowała będę dekorować	będę dekorowało będę dekorować	będziemy dekorowali będziemy dekorować	będziemy dekorowały będziemy dekorować
2 os.	będziesz dekorował będziesz dekorować	będziesz dekorowała będziesz dekorować	będziesz dekorowało będziesz dekorować	będziecie dekorowali będziecie dekorować	będziecie dekorowały będziecie dekorować
3 os.	będzie dekorował będzie dekorować	będzie dekorowała będzie dekorować	będzie dekorowało będzie dekorować	będą dekorowali będą dekorować	będą dekorowały będą dekorować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dekorujmy
2 os.	dekoruj	dekorujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dekorowałbym bym dekorował	dekorowałabym bym dekorowała	dekorowałobym bym dekorowało	dekorowalibyśmy byśmy dekorowali	dekorowałybyśmy byśmy dekorowały
2 os.	dekorowałbyś byś dekorował	dekorowałabyś byś dekorowała	dekorowałobyś byś dekorowało	dekorowalibyście byście dekorowali	dekorowałybyście byście dekorowały
3 os.	dekorowałby by dekorował	dekorowałaby by dekorowała	dekorowałoby by dekorowało	dekorowaliby by dekorowali	dekorowałyby by dekorowały

bezosobnik: dekorowano by

bezokolicznik: dekorować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dekorując

gerundium: dekorowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dekorowanie	dekorowania
D.	dekorowania	dekorowań
C.	dekorowaniu	dekorowaniom
B.	dekorowanie	dekorowania
N.	dekorowaniem	dekorowaniami
Ms.	dekorowaniu	dekorowaniach
W.	dekorowanie	dekorowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dekorujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dekorujący	dekorujący	dekorujący	dekorujące	dekorująca
D.	dekorującego	dekorującego	dekorującego	dekorującego	dekorującej
C.	dekorującemu	dekorującemu	dekorującemu	dekorującemu	dekorującej
B.	dekorującego	dekorującego	dekorujący	dekorujące	dekorującą
N.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującą
Ms.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dekorujący	dekorujący	dekorujące	dekorujące
D.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujących
C.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym
B.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujące
N.	dekorującymi	dekorującymi	dekorującymi	dekorującymi
Ms.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dekorowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dekorowany	dekorowany	dekorowany	dekorowane	dekorowana
D.	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanej
C.	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanej
B.	dekorowanego	dekorowanego	dekorowany	dekorowane	dekorowaną
N.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowaną
Ms.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dekorowani	dekorowani	dekorowane	dekorowane
D.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych
C.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym
B.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowane
N.	dekorowanymi	dekorowanymi	dekorowanymi	dekorowanymi
Ms.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych

odpowiednik aspektowy: udekorować

Składnia

Rz_osobowy

dekorować

CO + (CZYM)

2. o roślinach

Definicja

znajdować się w jakimś miejscu, pełniąc funkcję upiększającą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ozdabiać, uzdabiać, zdobić

Połączenia

malowidła dekorują

Cytaty

Ulicę Długą dekorowało dwanaście chorągwi w białym kolorze, należących do innej kompanii.

źródło: KWSJP: Wojciech Fijałkowski: Szlakiem Jana III Sobieskiego

Ściankę przednią dekorują cztery figury ewangelistów w niszach, po bokach św. Jana Chrzciciela umieszczonego w środku rzędu.

źródło: KWSJP: Janina Kłosińska: Sztuka bizantyńska, 1975

Niezaprzeczalne walory dekoracyjne oraz możliwość szerokiego zastosowania roślin, a także stosunkowo łatwa uprawa i rozmnażanie są argumentem do szerokiego rozpowszechnienia tych roślin - tak, aby były ozdobą naszych mieszkań, dekorowały okna, balkony i rozjaśniały ogródki przydomowe.

źródło: KWSJP: Lucyna Nycz; Krzysztof Ryndak: Ponownie na szczycie, Kwiaty, 1988, nr 2

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dekoruję	dekorujemy
2 os.	dekorujesz	dekorujecie
3 os.	dekoruje	dekorują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dekorowałem +(e)m dekorował	dekorowałam +(e)m dekorowała	dekorowałom +(e)m dekorowało	dekorowaliśmy +(e)śmy dekorowali	dekorowałyśmy +(e)śmy dekorowały
2 os.	dekorowałeś +(e)ś dekorował	dekorowałaś +(e)ś dekorowała	dekorowałoś +(e)ś dekorowało	dekorowaliście +(e)ście dekorowali	dekorowałyście +(e)ście dekorowały
3 os.	dekorował	dekorowała	dekorowało	dekorowali	dekorowały

bezosobnik: dekorowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dekorował będę dekorować	będę dekorowała będę dekorować	będę dekorowało będę dekorować	będziemy dekorowali będziemy dekorować	będziemy dekorowały będziemy dekorować
2 os.	będziesz dekorował będziesz dekorować	będziesz dekorowała będziesz dekorować	będziesz dekorowało będziesz dekorować	będziecie dekorowali będziecie dekorować	będziecie dekorowały będziecie dekorować
3 os.	będzie dekorował będzie dekorować	będzie dekorowała będzie dekorować	będzie dekorowało będzie dekorować	będą dekorowali będą dekorować	będą dekorowały będą dekorować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dekorujmy
2 os.	dekoruj	dekorujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dekorowałbym bym dekorował	dekorowałabym bym dekorowała	dekorowałobym bym dekorowało	dekorowalibyśmy byśmy dekorowali	dekorowałybyśmy byśmy dekorowały
2 os.	dekorowałbyś byś dekorował	dekorowałabyś byś dekorowała	dekorowałobyś byś dekorowało	dekorowalibyście byście dekorowali	dekorowałybyście byście dekorowały
3 os.	dekorowałby by dekorował	dekorowałaby by dekorowała	dekorowałoby by dekorowało	dekorowaliby by dekorowali	dekorowałyby by dekorowały

bezosobnik: dekorowano by

bezokolicznik: dekorować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dekorując

gerundium: dekorowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dekorowanie	dekorowania
D.	dekorowania	dekorowań
C.	dekorowaniu	dekorowaniom
B.	dekorowanie	dekorowania
N.	dekorowaniem	dekorowaniami
Ms.	dekorowaniu	dekorowaniach
W.	dekorowanie	dekorowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dekorujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dekorujący	dekorujący	dekorujący	dekorujące	dekorująca
D.	dekorującego	dekorującego	dekorującego	dekorującego	dekorującej
C.	dekorującemu	dekorującemu	dekorującemu	dekorującemu	dekorującej
B.	dekorującego	dekorującego	dekorujący	dekorujące	dekorującą
N.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującą
Ms.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dekorujący	dekorujący	dekorujące	dekorujące
D.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujących
C.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym
B.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujące
N.	dekorującymi	dekorującymi	dekorującymi	dekorującymi
Ms.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dekorowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dekorowany	dekorowany	dekorowany	dekorowane	dekorowana
D.	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanej
C.	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanej
B.	dekorowanego	dekorowanego	dekorowany	dekorowane	dekorowaną
N.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowaną
Ms.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dekorowani	dekorowani	dekorowane	dekorowane
D.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych
C.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym
B.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowane
N.	dekorowanymi	dekorowanymi	dekorowanymi	dekorowanymi
Ms.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych

Składnia

Rz_nieżywotny

dekorować

3. zwycięzcę

Definicja

zawieszać na szyi medal, przypinać order lub wręczać inne odznaczenie, zwykle w sposób uroczysty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odznaczać

Połączenia

dekorować zwycięzców
dekorować krzyżem, medalami, odznaczeniami

Cytaty

	Później znów miłe chwile, gdy wysokimi odznaczeniami państwowymi dekorowano ratowników, by w końcu zagościło przygnębienie i smutek, bo znów doszło do tragicznego wypadku w Tatrach. źródło: KWSJP: Adam Marasek: Kronika TOPR, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 11
	Nikt nie miał pretensji do prezydenta, gdy dekorował orderem gen. Stanisława Maczka, Adama Bienia, Witolda Lutosławskiego czy przywódców polskiego państwa podziemnego. Ale już wyróżnienie nim prof. Aleksandra Gieysztora i Czesława Miłosza wzbudziło zastrzeżenia, głównie środowisk skrajnie prawicowych, które uważały, że pierwszego z nich zaszczyt nie powinien spotkać [...]. źródło: KWSJP: K.W.: Ordery dla wielkich i małych, Dziennik Polski, 1998-06-16
	Po finałowym meczu turnieju hokejowego kobiet reprezentowała MKOl na uroczystości wręczania medali, dekorując nimi amerykańskie hokeistki. źródło: KWSJP: Nasi w Nagano, Dziennik Polski - Sport, 1998-02-19
	Waldemar Babinicz dekorowany był wysokimi odznaczeniami państwowymi, uhonorowany nagrodą Ministra Kultury i Sztuki (ten ostatni fakt literacko zaowocował w kapitalnym opowiadaniu o odbieraniu takiej nagrody...), zasiadał w powiatowych i wojewódzkich radach narodowych, był członkiem Zarządu Głównego ZNP. źródło: KWSJP: Kazimierz Koźniewski: Zostanie mit, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dekoruję	dekorujemy
2 os.	dekorujesz	dekorujecie
3 os.	dekoruje	dekorują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dekorowałem +(e)m dekorował	dekorowałam +(e)m dekorowała	dekorowałom +(e)m dekorowało	dekorowaliśmy +(e)śmy dekorowali	dekorowałyśmy +(e)śmy dekorowały
2 os.	dekorowałeś +(e)ś dekorował	dekorowałaś +(e)ś dekorowała	dekorowałoś +(e)ś dekorowało	dekorowaliście +(e)ście dekorowali	dekorowałyście +(e)ście dekorowały
3 os.	dekorował	dekorowała	dekorowało	dekorowali	dekorowały

bezosobnik: dekorowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dekorował będę dekorować	będę dekorowała będę dekorować	będę dekorowało będę dekorować	będziemy dekorowali będziemy dekorować	będziemy dekorowały będziemy dekorować
2 os.	będziesz dekorował będziesz dekorować	będziesz dekorowała będziesz dekorować	będziesz dekorowało będziesz dekorować	będziecie dekorowali będziecie dekorować	będziecie dekorowały będziecie dekorować
3 os.	będzie dekorował będzie dekorować	będzie dekorowała będzie dekorować	będzie dekorowało będzie dekorować	będą dekorowali będą dekorować	będą dekorowały będą dekorować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dekorujmy
2 os.	dekoruj	dekorujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dekorowałbym bym dekorował	dekorowałabym bym dekorowała	dekorowałobym bym dekorowało	dekorowalibyśmy byśmy dekorowali	dekorowałybyśmy byśmy dekorowały
2 os.	dekorowałbyś byś dekorował	dekorowałabyś byś dekorowała	dekorowałobyś byś dekorowało	dekorowalibyście byście dekorowali	dekorowałybyście byście dekorowały
3 os.	dekorowałby by dekorował	dekorowałaby by dekorowała	dekorowałoby by dekorowało	dekorowaliby by dekorowali	dekorowałyby by dekorowały

bezosobnik: dekorowano by

bezokolicznik: dekorować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dekorując

gerundium: dekorowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dekorowanie	dekorowania
D.	dekorowania	dekorowań
C.	dekorowaniu	dekorowaniom
B.	dekorowanie	dekorowania
N.	dekorowaniem	dekorowaniami
Ms.	dekorowaniu	dekorowaniach
W.	dekorowanie	dekorowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dekorujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dekorujący	dekorujący	dekorujący	dekorujące	dekorująca
D.	dekorującego	dekorującego	dekorującego	dekorującego	dekorującej
C.	dekorującemu	dekorującemu	dekorującemu	dekorującemu	dekorującej
B.	dekorującego	dekorującego	dekorujący	dekorujące	dekorującą
N.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującą
Ms.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dekorujący	dekorujący	dekorujące	dekorujące
D.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujących
C.	dekorującym	dekorującym	dekorującym	dekorującym
B.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujące
N.	dekorującymi	dekorującymi	dekorującymi	dekorującymi
Ms.	dekorujących	dekorujących	dekorujących	dekorujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dekorowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dekorowany	dekorowany	dekorowany	dekorowane	dekorowana
D.	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanego	dekorowanej
C.	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanemu	dekorowanej
B.	dekorowanego	dekorowanego	dekorowany	dekorowane	dekorowaną
N.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowaną
Ms.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dekorowani	dekorowani	dekorowane	dekorowane
D.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych
C.	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym	dekorowanym
B.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowane
N.	dekorowanymi	dekorowanymi	dekorowanymi	dekorowanymi
Ms.	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych	dekorowanych

odpowiednik aspektowy: udekorować

Składnia

Rz_osobowy

dekorować

KOGO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2011