UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wpuszczać

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wpuszczam
wpuszczamy
2 os. wpuszczasz
wpuszczacie
3 os. wpuszcza
wpuszczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wpuszczałem
+(e)m wpuszczał
wpuszczałam
+(e)m wpuszczała
wpuszczałom
+(e)m wpuszczało
wpuszczaliśmy
+(e)śmy wpuszczali
wpuszczałyśmy
+(e)śmy wpuszczały
2 os. wpuszczałeś
+(e)ś wpuszczał
wpuszczałaś
+(e)ś wpuszczała
wpuszczałoś
+(e)ś wpuszczało
wpuszczaliście
+(e)ście wpuszczali
wpuszczałyście
+(e)ście wpuszczały
3 os. wpuszczał
wpuszczała
wpuszczało
wpuszczali
wpuszczały

bezosobnik: wpuszczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wpuszczał
będę wpuszczać
będę wpuszczała
będę wpuszczać
będę wpuszczało
będę wpuszczać
będziemy wpuszczali
będziemy wpuszczać
będziemy wpuszczały
będziemy wpuszczać
2 os. będziesz wpuszczał
będziesz wpuszczać
będziesz wpuszczała
będziesz wpuszczać
będziesz wpuszczało
będziesz wpuszczać
będziecie wpuszczali
będziecie wpuszczać
będziecie wpuszczały
będziecie wpuszczać
3 os. będzie wpuszczał
będzie wpuszczać
będzie wpuszczała
będzie wpuszczać
będzie wpuszczało
będzie wpuszczać
będą wpuszczali
będą wpuszczać
będą wpuszczały
będą wpuszczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wpuszczajmy
2 os. wpuszczaj
wpuszczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wpuszczałbym
bym wpuszczał
wpuszczałabym
bym wpuszczała
wpuszczałobym
bym wpuszczało
wpuszczalibyśmy
byśmy wpuszczali
wpuszczałybyśmy
byśmy wpuszczały
2 os. wpuszczałbyś
byś wpuszczał
wpuszczałabyś
byś wpuszczała
wpuszczałobyś
byś wpuszczało
wpuszczalibyście
byście wpuszczali
wpuszczałybyście
byście wpuszczały
3 os. wpuszczałby
by wpuszczał
wpuszczałaby
by wpuszczała
wpuszczałoby
by wpuszczało
wpuszczaliby
by wpuszczali
wpuszczałyby
by wpuszczały

bezosobnik: wpuszczano by

bezokolicznik: wpuszczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wpuszczając

gerundium: wpuszczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wpuszczanie
wpuszczania
D. wpuszczania
wpuszczań
C. wpuszczaniu
wpuszczaniom
B. wpuszczanie
wpuszczania
N. wpuszczaniem
wpuszczaniami
Ms. wpuszczaniu
wpuszczaniach
W. wpuszczanie
wpuszczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wpuszczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wpuszczający
wpuszczający
wpuszczający
wpuszczające
wpuszczająca
D. wpuszczającego
wpuszczającego
wpuszczającego
wpuszczającego
wpuszczającej
C. wpuszczającemu
wpuszczającemu
wpuszczającemu
wpuszczającemu
wpuszczającej
B. wpuszczającego
wpuszczającego
wpuszczający
wpuszczające
wpuszczającą
N. wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającą
Ms. wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wpuszczający
wpuszczający
wpuszczające
wpuszczające
D. wpuszczających
wpuszczających
wpuszczających
wpuszczających
C. wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającym
wpuszczającym
B. wpuszczających
wpuszczających
wpuszczających
wpuszczające
N. wpuszczającymi
wpuszczającymi
wpuszczającymi
wpuszczającymi
Ms. wpuszczających
wpuszczających
wpuszczających
wpuszczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wpuszczany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wpuszczany
wpuszczany
wpuszczany
wpuszczane
wpuszczana
D. wpuszczanego
wpuszczanego
wpuszczanego
wpuszczanego
wpuszczanej
C. wpuszczanemu
wpuszczanemu
wpuszczanemu
wpuszczanemu
wpuszczanej
B. wpuszczanego
wpuszczanego
wpuszczany
wpuszczane
wpuszczaną
N. wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczaną
Ms. wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wpuszczani
wpuszczani
wpuszczane
wpuszczane
D. wpuszczanych
wpuszczanych
wpuszczanych
wpuszczanych
C. wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczanym
wpuszczanym
B. wpuszczanych
wpuszczanych
wpuszczanych
wpuszczane
N. wpuszczanymi
wpuszczanymi
wpuszczanymi
wpuszczanymi
Ms. wpuszczanych
wpuszczanych
wpuszczanych
wpuszczanych

odpowiednik aspektowy: wpuścić

Pochodzenie

Zob. puścić

1. gości

Definicja

pozwalać komuś gdzieś wejść lub wjechać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • ochroniarz, selekcjoner wpuszcza kogoś
  • wpuszczać gościa; towar
  • wpuszczać kogoś do domu, do hotelu, do klubu, do mieszkania, do pokoju, do przedpokoju, do środka
  • wpuszczać kogoś na boisko, na budowę, na teren czegoś, na parking, na przedstawienie, na salę, na trybuny
  • wpuszczać za bramę, za próg
  • móc, musieć wpuszczać kogoś
  • wpuszczać i wypuszczać

Cytaty

Z siekierami nieraz na nas wypadali, trzeba było wzywać milicję. Do domów nie wpuszczali, przepędzali jak złoczyńców.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Otoczcie gospodę i nie wpuszczajcie nikogo obcego.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Nie miała tu czego szukać. Służąca otrzymała widocznie polecenie, by nie wpuszczać jej za próg.

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

Policja ostrzega przed pochopnym wpuszczaniem do mieszkań i domów osobników trudniących się handlem obwoźnym.

źródło: NKJP: Kronika policyjna, Tygodnik Ciechanowski, 2004-06-01

Składnia

Rzosobowy + wpuszczać +
KOGO + GDZIE

2. światło

Definicja

usuwając jakąś przegrodę lub zaporę umożliwiać, żeby coś dostało się do wnętrza pomieszczenia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • wpuszczać powietrze, światło
  • wpuszczać do pokoju, do wnętrza czegoś

Cytaty

Otwierając szeroko drzwi balkonowe, wpuszczam odgłosy świata, łagodne wieczorem.

źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008

Lekko przydymione szkło opadło o kilkanaście centymetrów, wpuszczając do klimatyzowanego wnętrza wilgotny, dziwnie ciepły podmuch powietrza i mało dokuczliwy warkot motocykla.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Aspirant Buczek otworzył szklane drzwi, wpuszczając wilgoć.

źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia..., 1996

[...] strzecha niewiele wpuszczała światła do i tak małych okien, więc było tam ciemno jak w grobowcu.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Składnia

bez ograniczeń + wpuszczać +
CO

3. koszulę w spodnie

Definicja

umieszczać coś we wnętrzu lub w głębi czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • wpuszczać bluzkę w spódnicę, koszulę w spodnie, spodnie w buty; rybę do jeziora, do stawu

Cytaty

Odmierzył po dwie, trzy krople każdej mikstury i wpuszczał je do wody.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Wpuszczając rybę do wody, miała nadzieję, że tym razem ryba popłynie, że nikt nie znajdzie jej umarłej na piasku.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Nagle przegina się, jedwabistym i ledwo dostrzegalnym ruchem wpuszcza do wody tykę i podnosi ją w górę.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

[...] nie mam zwyczaju wpuszczania spodni w buty, więc wszystko jest ładnie zakryte.

źródło: NKJP: Metale, www.forumowisko.pl, 2005-07-05

Składnia

Rzosobowy + wpuszczać +
CO + GDZIE

4. w długi

Definicja

pot. 
powodować, że ktoś znalazł się w kłopotliwej sytuacji, określonej następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  mieszać, plątać, uplątywać, wikłać, wkopywać, wmanewrowywać, wmanipulowywać, wplątywać, wrabiać, wtapiać
antonimy:  wyplątywać

Połączenia

  • wpuszczać kogoś w długi, w spłatę czegoś

Cytaty

[...] wpuszczają nas w nieustanny konflikt z wszystkimi, na żałosnym poziomie. Będę tępiła każdy chamski przejaw takiej głupoty.

źródło: NKJP: Forum Stanisława Michalkiewicza

Po co dojrzały człowiek [...] miesza informacje prawdziwe z nagiętymi i fałszywymi? Po co wpuszcza ludzi w pułapki?

źródło: NKJP: Re: redart - pytania o podstawy, Usenet -- pl.sci.psychologia, 2009-08-24

W pierwszej chwili pomyślałam, że asystentka Jarka zrobiła taki dowcip, że tekst, który znalazł się na moim biurku, nie wyszedł spod pióra naczelnego. Ot, koledzy wpuszczają mnie w odpowiadanie na absurdalne raczej przemyślenia.

źródło: NKJP: Jarosław Gojtowski, Kamilla Placko - Wozińska: Ona wie inaczej, Gazeta Poznańska, 2003-11-22

Składnia

Rzosobowy + wpuszczać +
KOGO + w CO

Frazeologizmy

ktoś jednym uchem wpuszcza, a drugim wypuszcza
ktoś puszcza gola
ktoś wpuszcza gola
ktoś wpuszcza bramkę
ktoś puszcza szmatę
ktoś wpuszcza szmatę
ktoś wpuszcza w maliny kogoś
ktoś wpuszcza w kanał kogoś
Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj