Chronologizacja
Pochodzenie
Od: pech
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | deprymować, detonować, konfundować, mieszać, onieśmielać |
Połączenia
- badawczy wzrok, kamery, milczenie, czyjeś nadmierne zainteresowanie, czyjaś obecność, czyjaś pewność siebie, sława, śmiech, wytworne towarzystwo peszy kogoś, komplementy, ostre słowa, uwagi peszą kogoś
- peszyć debiutanta, ludzi, młodych adeptów, nowicjusza, rozmówców
- peszyć milczeniem, samą swoją obecnością, swoim wzrokiem, złośliwymi uwagami
- peszyć nieco, trochę
- nie należy peszyć, starać się nie peszyć
- peszyć i niepokoić
Cytaty
Początkowo nieśmiały, nieco przestraszony, nie chce mówić o sukcesie. Peszy go widok postawionego przed nosem dyktafonu i nasza uwaga skupiona na nim. źródło: NKJP: Z ochronki pod żagle, Dziennik Polski, 2003-01-27 |
|
Rywin minął tłum obojętnie i siadł na ławie oskarżonych. Nie peszyło go ani trochę, że każdy jego ruch obserwuje 142 widzów, bo tyle kart wstępu na rozprawę rozdano. źródło: NKJP: Jan Osiecki: Na trzy głosy, Dziennik Polski, 2003-12-03 |
|
Clare była ambitną, młodą adwokatką, robiącą szybką karierę. Pewna siebie, przebojowa, zawsze trochę Petera peszyła. źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz, rękopis, 1999 |
|
Miał jasnoniebieskie oczy, które często zamykał, co bardzo peszyło rozmówcę, ponieważ trudno było ustalić, czy kapitan słucha ze skupioną uwagą, czy też po prostu drzemie. źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler Zborowski: Czarny mercedes, 2005 |
|
Rodzice [...] nigdy nie bywają na zawodach z jego udziałem. Swoją obecnością nie chcą peszyć syna, a jego zmagania obserwują tylko w telewizji. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
peszę |
peszymy |
|||
2 os. |
peszysz |
peszycie |
|||
3 os. |
peszy |
peszą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
peszyłem +(e)m peszył |
peszyłam +(e)m peszyła |
peszyłom +(e)m peszyło |
peszyliśmy +(e)śmy peszyli |
peszyłyśmy +(e)śmy peszyły |
2 os. |
peszyłeś +(e)ś peszył |
peszyłaś +(e)ś peszyła |
peszyłoś +(e)ś peszyło |
peszyliście +(e)ście peszyli |
peszyłyście +(e)ście peszyły |
3 os. |
peszył |
peszyła |
peszyło |
peszyli |
peszyły |
bezosobnik: peszono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę peszył będę peszyć |
będę peszyła będę peszyć |
będę peszyło będę peszyć |
będziemy peszyli będziemy peszyć |
będziemy peszyły będziemy peszyć |
2 os. |
będziesz peszył będziesz peszyć |
będziesz peszyła będziesz peszyć |
będziesz peszyło będziesz peszyć |
będziecie peszyli będziecie peszyć |
będziecie peszyły będziecie peszyć |
3 os. |
będzie peszył będzie peszyć |
będzie peszyła będzie peszyć |
będzie peszyło będzie peszyć |
będą peszyli będą peszyć |
będą peszyły będą peszyć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
peszmy |
|
2 os. |
pesz |
peszcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
peszyłbym bym peszył |
peszyłabym bym peszyła |
peszyłobym bym peszyło |
peszylibyśmy byśmy peszyli |
peszyłybyśmy byśmy peszyły |
2 os. |
peszyłbyś byś peszył |
peszyłabyś byś peszyła |
peszyłobyś byś peszyło |
peszylibyście byście peszyli |
peszyłybyście byście peszyły |
3 os. |
peszyłby by peszył |
peszyłaby by peszyła |
peszyłoby by peszyło |
peszyliby by peszyli |
peszyłyby by peszyły |
bezosobnik: peszono by
bezokolicznik: peszyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
pesząc
gerundium: peszenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | peszenie |
peszenia |
D. | peszenia |
peszeń |
C. | peszeniu |
peszeniom |
B. | peszenie |
peszenia |
N. | peszeniem |
peszeniami |
Ms. | peszeniu |
peszeniach |
W. | peszenie |
peszenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: peszący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | peszący |
peszący |
peszący |
peszące |
pesząca |
D. | peszącego |
peszącego |
peszącego |
peszącego |
peszącej |
C. | peszącemu |
peszącemu |
peszącemu |
peszącemu |
peszącej |
B. | peszącego |
peszącego |
peszący |
peszące |
peszącą |
N. | peszącym |
peszącym |
peszącym |
peszącym |
peszącą |
Ms. | peszącym |
peszącym |
peszącym |
peszącym |
peszącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | peszący |
peszący |
peszące |
peszące |
D. | peszących |
peszących |
peszących |
peszących |
C. | peszącym |
peszącym |
peszącym |
peszącym |
B. | peszących |
peszących |
peszących |
peszące |
N. | peszącymi |
peszącymi |
peszącymi |
peszącymi |
Ms. | peszących |
peszących |
peszących |
peszących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: peszony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | peszony |
peszony |
peszony |
peszone |
peszona |
D. | peszonego |
peszonego |
peszonego |
peszonego |
peszonej |
C. | peszonemu |
peszonemu |
peszonemu |
peszonemu |
peszonej |
B. | peszonego |
peszonego |
peszony |
peszone |
peszoną |
N. | peszonym |
peszonym |
peszonym |
peszonym |
peszoną |
Ms. | peszonym |
peszonym |
peszonym |
peszonym |
peszonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | peszeni |
peszeni |
peszone |
peszone |
D. | peszonych |
peszonych |
peszonych |
peszonych |
C. | peszonym |
peszonym |
peszonym |
peszonym |
B. | peszonych |
peszonych |
peszonych |
peszone |
N. | peszonymi |
peszonymi |
peszonymi |
peszonymi |
Ms. | peszonych |
peszonych |
peszonych |
peszonych |
odpowiednik aspektowy: speszyć
Składnia
Rz nieżywotny | + | peszyć | + |
KOGO
|
Ø | + | peszyć | + |
KOGO +
że ZDANIE
|
Rz osobowy | + | peszyć | + |
KOGO +
(CZYM)
|