speszyć

  • pozbawić pewności siebie i wprawić w zakłopotanie
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Stany psychiczne człowieka

    emocje i uczucia

    • komplement, śmiech, świdrujący wzrok speszył kogoś, kamera, obecność obcych speszyła kogoś, milczenie speszyło kogoś
    • speszyć gościa, rozmówcę
    • speszony gorącym dopingiem, liczną widownią, nieoczekiwaną życzliwością, oklaskami, czyimś zainteresowaniem
    • lekko, nieco, trochę, wyraźnie speszony
    • speszyć i zdekoncentrować; speszony i przestraszony; zaskoczony i speszony, zdenerwowany i speszony
    • speszone dziecko
  • To nagłe, intymne wyznanie ją speszyło. Poczuła się nim dziwnie osaczona.

    źródło: NKJP: Manuela Gretkowska, Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

    Wyraźnie speszyło go, że patrzę; jak gdyby wszystko, co wisiało na ścianach, brało się z jakiejś jego wstydliwej słabości.

    źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997

    Stoją troszkę sztywno, speszeni telewizją, salą, tłumem oklaskujących ich ludzi.

    źródło: NKJP: Dawid Warszawski, Gazeta Wyborcza, 1993-07-12

    Trochę chłopaka speszyła, trochę rozbawiła obcesową zaczepką.

    źródło: Internet

    Denerwował się, pocił, był sztywny, skrępowany, speszony, widać było, że ma tremę.

    źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. speszę
    speszymy
    2 os. speszysz
    speszycie
    3 os. speszy
    speszą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. speszyłem
    +(e)m speszył
    speszyłam
    +(e)m speszyła
    speszyłom
    +(e)m speszyło
    speszyliśmy
    +(e)śmy speszyli
    speszyłyśmy
    +(e)śmy speszyły
    2 os. speszyłeś
    +(e)ś speszył
    speszyłaś
    +(e)ś speszyła
    speszyłoś
    +(e)ś speszyło
    speszyliście
    +(e)ście speszyli
    speszyłyście
    +(e)ście speszyły
    3 os. speszył
    speszyła
    speszyło
    speszyli
    speszyły

    bezosobnik: speszono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. speszmy
    2 os. spesz
    speszcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. speszyłbym
    bym speszył
    speszyłabym
    bym speszyła
    speszyłobym
    bym speszyło
    speszylibyśmy
    byśmy speszyli
    speszyłybyśmy
    byśmy speszyły
    2 os. speszyłbyś
    byś speszył
    speszyłabyś
    byś speszyła
    speszyłobyś
    byś speszyło
    speszylibyście
    byście speszyli
    speszyłybyście
    byście speszyły
    3 os. speszyłby
    by speszył
    speszyłaby
    by speszyła
    speszyłoby
    by speszyło
    speszyliby
    by speszyli
    speszyłyby
    by speszyły

    bezosobnik: speszono by

    bezokolicznik: speszyć

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: speszywszy

    gerundium: speszenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: speszony

    odpowiednik aspektowy: peszyć

  • Rz nieżywotny + speszyć +
    KOGO
    Ø + speszyć +
    KOGO + że ZDANIE
    Rz osobowy + speszyć +
    KOGO + (CZYM)
  • Od:  peszyć .
    Por.  pech 

CHRONOLOGIZACJA:
SJPDor
SJPSz
SJPDun
ISJP
PSWP
USJP
Data ostatniej modyfikacji: 13.01.2011