UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

utrzymywać

Chronologizacja

1 połowa XVIII w., Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. trzymać

1. w rękach

Definicja

nie pozwalać, żeby coś wypadło lub zmieniło położenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

trzymać

Połączenia

utrzymywać długopis, łyżkę, szklankę
utrzymywać w rękach
utrzymywać z trudem

Cytaty

- Proszę kolegów! - wołał Kosma, z trudem utrzymując wierzgające Bliźniaki.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zorro, załóż okulary!, 2001

Wymacał pod blatem stolika płaskie drewniane pudło. Pociągnął ku sobie. Z trudem je utrzymywał, przyciśnięte do brzucha niczym małe dziecko.

źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004

Podczas chaotycznej ucieczki sznury wżarły się w ciało, z wielkim trudem utrzymywał kierownicę.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

2. ciężar

Definicja

nie załamywać się pod ciężarem czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

podtrzymywać, trzymać

Połączenia

most, pomost utrzymuje; belki, kolumny utrzymują coś
utrzymywać strop

Cytaty

Wszystko opierało się na tych dwóch grubych drągach. One utrzymywały całą starą budowlę, która leżała nam na sercu.

źródło: NKJP: Edward Stachura: Cała jaskrawość, 1969

Nieco później mama z zadumą spoglądała na rynnę, która utrzymywała jej ciężar podczas schodzenia z drugiego piętra.

źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Guzik czasu, 2006

O hak utrzymujący obraz zaczepiony był różaniec.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

3. równowagę

Definicja

nie tracić czegoś, co jest stanem naturalnym lub pożądanym

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

utrzymywać kontakt, kontrolę, korespondencję, pozycję, równowagę, stosunki, sylwetkę, wysokość, zdrowie

Cytaty

	Ciężko wsparł się na ratanowym fotelu i powstał, z trudem utrzymując swe ciało w pionie. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	Wiem, że jakiś czas po opuszczeniu domu utrzymywał jeszcze z siostrą kontakty. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	Garbus, który z trudem utrzymywał równowagę, szturchnął niedojdę, aż zgięła się wpół. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
	Dwóch w podobne płaszcze odzianych żołnierzy z Korpusu odsunęło się na rozkaz majora kilka metrów w lewo i prawo i odtąd utrzymywali tę odległość. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000
	Do tej pory Eko-Tech utrzymuje pozycję lidera. źródło: NKJP: ZETI, MICH: Kalejdoskop, Gazeta Poznańska, 2002-02-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

4. w niepewności

Definicja

powodować, że ktoś lub coś jest w określonym stanie, uznawanym za odpowiedni z jakichś powodów

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

utrzymywać dyscyplinę, karność, porządek, rygor
utrzymywać kogoś przy życiu
utrzymywać kogoś w napięciu, w niepewności, w pogotowiu, w posłuszeństwie, w jakimś przekonaniu, w rygorze

Cytaty

Nigdy nie pojmę, jak udało się Agnieszce przez tyle czasu zwodzić rodziców, utrzymywać ich w błogiej nieświadomości faktu, że mają córkę narkomankę.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Jak długo utrzymywać przy życiu kilkutygodniowe dziecko, które nie ma np. rozwiniętego pnia mózgowego? Dlaczego to lekarz ma o tym decydować?

źródło: NKJP: Milena Kochanowska: Wybierzmy życie, Gazeta Poznańska, 2004-10-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

KOGO + (w CZYM | przy CZYM)

5. przy sobie

Definicja

powodować, żeby ktoś nie opuszczał jakiegoś miejsca lub jakiejś osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

utrzymywać kogoś przy sobie
utrzymywać kogoś w jednym w miejscu, w mieście

Cytaty

Szybko przekonano się, że związek z rozsądku przynosi korzyści obu stronom – towarzystwa ubezpieczeniowe poprzez nowe kanały dystrybucji produktów uzyskują wysoką pozycję na rynku. Banki natomiast utrzymują przy sobie dotychczasowych klientów i zdobywają nowych.

źródło: NKJP: Bancassurance, związek skonsumowany, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2006-11-28

- Na twoim miejscu bym się spóźniła, bo wiesz, faceci...
I tak wciągnęła Natalię w pogawędkę o zdobywaniu i utrzymywaniu przy sobie faceta.

źródło: NKJP: Dariusz Chętkowski z uczniami: Ostatni weekend, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

KOGO + (GDZIE)

6. miasto

Definicja

walcząc, nie opuszczać miejsca, o którym mowa, mimo ataków wroga

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Połączenia

wojska, oddziały utrzymują coś
utrzymywać miasto, pozycję, twierdzę

Cytaty

Mimo klęsk na froncie [...] armia rządowa utrzymuje pozycje zdobyte podczas skutecznej ofensywy [...] oraz prowadzi działania zaczepne.

źródło: NKJP: Serbska kontrofensywa skazana na sukces, Gazeta Wyborcza, 1994-11-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

7. rodzinę

Definicja

pokrywać koszty życia kogoś lub funkcjonowania czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

utrzymywać dzieci, rodzinę, żonę

Cytaty

Tymczasem starszy, Teodor, studiuje weterynarię w Dorpacie, a po uzyskaniu dyplomu utrzymuje matkę i brata.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1955

Pozostanie tajemnicą ekonomii, w jaki sposób potrafiły przez kilka lat utrzymywać szkołę z własnych pieniędzy, pobierając znikome czesne, które, nawiasem mówiąc, często umarzały.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007

Po wojnie nie miało sensu utrzymywanie pałacu, więc go sprzedali.

źródło: NKJP: Anna Dziewit, Agnieszka Drotkiewicz: Teoria trutnia i inne, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

KOGO/CO

8. w jasnej tonacji

Definicja

nadawać czemuś określone cechy wyglądu lub stylu

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

utrzymywać obraz, utwór, wnętrze
utrzymywać coś w jakimś stylu, tonie, w jakiejś tonacji, w jakichś barwach, kolorach

Cytaty

Wszystkie następne obrazy utrzymywała w tonacjach zielonych.

źródło: NKJP: Tamara Bołdak-Janowska: Rytmy polskie i niepolskie: opowiadań naiwnych ciąg dalszy, 1998

Używam stonowanych kolorów i staram utrzymywać obraz w jednej tonacji.

źródło: NKJP: (MW): O barwach, Gazeta Poznańska, 2002-09-30

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

CO + (w CZYM)

9. w dobrym stanie

Definicja

korzystając z czegoś lub opiekując się czymś, powodować, że dany obiekt znajduje się w określonym stanie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Połączenia

utrzymywać dom, ogród, trawnik
utrzymywać w dobrym stanie

Cytaty

Pośrednicy nie mają też wątpliwości, że w Raciborzu i okolicy jest szereg niezamieszkałych domów, ale dobrze utrzymywanych.

źródło: NKJP: (waw): Ze świeczką szukać, Nowiny Raciborskie, 2007, nr 49

Ubezpieczający ma obowiązek utrzymywać budynki w dobrym stanie technicznym.

źródło: NKJP: Joanna Królikowska-Bocheńczyk: Ogień i inne zdarzenia losowe: wyłączenia dotyczące budynków, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2002-08-20

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: utrzymywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywana
D.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywanej
C.	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanemu	utrzymywanej
B.	utrzymywanego	utrzymywanego	utrzymywany	utrzymywane	utrzymywaną
N.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywaną
Ms.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymywani	utrzymywani	utrzymywane	utrzymywane
D.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych
C.	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym	utrzymywanym
B.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywane
N.	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi	utrzymywanymi
Ms.	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych	utrzymywanych

odpowiednik aspektowy: utrzymać

Składnia

utrzymywać

CO + JAK

10. twierdzić

Definicja

książk.

twierdzić coś na jakiś temat, mimo że okoliczności mogą wskazywać, że nie jest to twierdzenie prawdziwe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

twierdzić

Cytaty

Mój bohater utrzymuje, że opowiada prawdziwą historię Pierwszej Damy, ale w jakim stopniu można mu wierzyć? I co to znaczy „prawdziwa historia”?

źródło: NKJP: Ucieczka z pałacu, Ozon nr 10, 2005

Wbrew wcześniejszym zeznaniom, Zofia W. utrzymuje, że nic nie wiedziała o tym, że jej mąż kieruje przemytem heroiny.

źródło: NKJP: Przemytnicy przed sądem, Tygodnik Podhalański, nr 14-15, 1996

W liście do mnie Zawisza utrzymywał, że spotkali się z Tyrmandem dopiero pod koniec lat sześćdziesiątych w Nowym Jorku. W opublikowanych w 1994 roku [...] wspomnieniach napisał, że był w Warszawie w roku 1949 i odwiedził nawet Tyrmanda w Ymce.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utrzymuję	utrzymujemy
2 os.	utrzymujesz	utrzymujecie
3 os.	utrzymuje	utrzymują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałem +(e)m utrzymywał	utrzymywałam +(e)m utrzymywała	utrzymywałom +(e)m utrzymywało	utrzymywaliśmy +(e)śmy utrzymywali	utrzymywałyśmy +(e)śmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałeś +(e)ś utrzymywał	utrzymywałaś +(e)ś utrzymywała	utrzymywałoś +(e)ś utrzymywało	utrzymywaliście +(e)ście utrzymywali	utrzymywałyście +(e)ście utrzymywały
3 os.	utrzymywał	utrzymywała	utrzymywało	utrzymywali	utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę utrzymywał będę utrzymywać	będę utrzymywała będę utrzymywać	będę utrzymywało będę utrzymywać	będziemy utrzymywali będziemy utrzymywać	będziemy utrzymywały będziemy utrzymywać
2 os.	będziesz utrzymywał będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywała będziesz utrzymywać	będziesz utrzymywało będziesz utrzymywać	będziecie utrzymywali będziecie utrzymywać	będziecie utrzymywały będziecie utrzymywać
3 os.	będzie utrzymywał będzie utrzymywać	będzie utrzymywała będzie utrzymywać	będzie utrzymywało będzie utrzymywać	będą utrzymywali będą utrzymywać	będą utrzymywały będą utrzymywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utrzymujmy
2 os.	utrzymuj	utrzymujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utrzymywałbym bym utrzymywał	utrzymywałabym bym utrzymywała	utrzymywałobym bym utrzymywało	utrzymywalibyśmy byśmy utrzymywali	utrzymywałybyśmy byśmy utrzymywały
2 os.	utrzymywałbyś byś utrzymywał	utrzymywałabyś byś utrzymywała	utrzymywałobyś byś utrzymywało	utrzymywalibyście byście utrzymywali	utrzymywałybyście byście utrzymywały
3 os.	utrzymywałby by utrzymywał	utrzymywałaby by utrzymywała	utrzymywałoby by utrzymywało	utrzymywaliby by utrzymywali	utrzymywałyby by utrzymywały

bezosobnik: utrzymywano by

bezokolicznik: utrzymywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

utrzymując

gerundium: utrzymywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utrzymywanie	utrzymywania
D.	utrzymywania	utrzymywań
C.	utrzymywaniu	utrzymywaniom
B.	utrzymywanie	utrzymywania
N.	utrzymywaniem	utrzymywaniami
Ms.	utrzymywaniu	utrzymywaniach
W.	utrzymywanie	utrzymywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: utrzymujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymująca
D.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującego	utrzymującej
C.	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującemu	utrzymującej
B.	utrzymującego	utrzymującego	utrzymujący	utrzymujące	utrzymującą
N.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującą
Ms.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utrzymujący	utrzymujący	utrzymujące	utrzymujące
D.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących
C.	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym	utrzymującym
B.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujące
N.	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi	utrzymującymi
Ms.	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących	utrzymujących

Składnia

utrzymywać

że ZDANIE

Frazeologizmy

ktoś utrzymuje w ryzach kogoś/coś
ktoś utrzymuje w karbach kogoś/coś
ktoś utrzymuje w ryzach kogoś/coś
ktoś utrzymuje w karbach kogoś/coś

Data ostatniej modyfikacji: 16.11.2022