UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wracać

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. wrócić

1. do kraju

Definicja

przybywać ponownie do miejsca, w którym się już było wcześniej

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

powracać

Połączenia

wracać autobusem, pociągiem, samochodem
wracać do łóżka, do biura, do domu, do hotelu, do mieszkania; do kuchni; do Paryża, do Zakopanego; do Niemiec, do Polski; do kraju
wracać nad morze
wracać po godzinie, po iluś minutach
wracać z obozu; z pogrzebu, z zakupów
wracać ze sklepu, ze szkoły
wracać rano, po południu, wieczorem; jutro; w czwartek, w piątek; co noc; długo, szybko; późno; natychmiast, potem, teraz, zaraz; w milczeniu; chętnie
musieć, kazać wracać
odchodzić i wracać, wychodzić i wracać
pora wracać

Cytaty

	Stefan Kisielewski nie miał żadnych wątpliwości, że trzeba wracać do kraju, choć mieszkający w Paryżu Ludwik Stomma przekonywał go, żeby został nad Sekwaną dłużej. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006
	Miałem mu to za złe, bo w czasie spacerów okazywało się, że nie ma dla mnie na lody i musieliśmy wracać po pieniądze do domu. źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008
	Często zdarza się, że po różnych spotkaniach i delegacjach wracamy do biura ze stosem wizytówek. źródło: NKJP: Dla biznesmena, Enter, nr 2, 2004
	Ślązacy mają mocno zakorzeniony kult mężczyzny. Jemu pierwszemu podaje się jedzenie... W domu Piotra też tak było: ojciec wracał zmęczony z kopalni i był najważniejszy. źródło: NKJP: Rozmawiała Monika Florek: Magdalena Wołłejko i Piotr Polk Lubimy sobie razem pomilczeć, Naj, nr 32/33, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wracam	wracamy
2 os.	wracasz	wracacie
3 os.	wraca	wracają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałem +(e)m wracał	wracałam +(e)m wracała	wracałom +(e)m wracało	wracaliśmy +(e)śmy wracali	wracałyśmy +(e)śmy wracały
2 os.	wracałeś +(e)ś wracał	wracałaś +(e)ś wracała	wracałoś +(e)ś wracało	wracaliście +(e)ście wracali	wracałyście +(e)ście wracały
3 os.	wracał	wracała	wracało	wracali	wracały

bezosobnik: wracano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wracał będę wracać	będę wracała będę wracać	będę wracało będę wracać	będziemy wracali będziemy wracać	będziemy wracały będziemy wracać
2 os.	będziesz wracał będziesz wracać	będziesz wracała będziesz wracać	będziesz wracało będziesz wracać	będziecie wracali będziecie wracać	będziecie wracały będziecie wracać
3 os.	będzie wracał będzie wracać	będzie wracała będzie wracać	będzie wracało będzie wracać	będą wracali będą wracać	będą wracały będą wracać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wracajmy
2 os.	wracaj	wracajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałbym bym wracał	wracałabym bym wracała	wracałobym bym wracało	wracalibyśmy byśmy wracali	wracałybyśmy byśmy wracały
2 os.	wracałbyś byś wracał	wracałabyś byś wracała	wracałobyś byś wracało	wracalibyście byście wracali	wracałybyście byście wracały
3 os.	wracałby by wracał	wracałaby by wracała	wracałoby by wracało	wracaliby by wracali	wracałyby by wracały

bezosobnik: wracano by

bezokolicznik: wracać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wracając

gerundium: wracanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wracanie	wracania
D.	wracania	wracań
C.	wracaniu	wracaniom
B.	wracanie	wracania
N.	wracaniem	wracaniami
Ms.	wracaniu	wracaniach
W.	wracanie	wracania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wracający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracający	wracający	wracający	wracające	wracająca
D.	wracającego	wracającego	wracającego	wracającego	wracającej
C.	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającej
B.	wracającego	wracającego	wracający	wracające	wracającą
N.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającą
Ms.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracający	wracający	wracające	wracające
D.	wracających	wracających	wracających	wracających
C.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym
B.	wracających	wracających	wracających	wracające
N.	wracającymi	wracającymi	wracającymi	wracającymi
Ms.	wracających	wracających	wracających	wracających

odpowiednik aspektowy: wrócić

Składnia

Rz_osobowy

wracać

DOKĄD + (SKĄD)

2. do pracy

Definicja

ponownie zaczynać zajmować się czymś lub znajdować się w określonym stanie, miejscu w hierarchii, układzie lub typie aktywności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:

powracać

Połączenia

wracać myślą, pamięcią
wracać do męża, do żony; do chłopaka, do dziewczyny; do pracy, do roboty, do zabawy; do Kościoła; do kwestii, do rozmowy, do rzeczy, do sprawy; do zapytania; do przeszłości
wracać po przerwie
wracać wielokrotnie
odchodzić i wracać

Cytaty

	Za czwarte żółte kartki, na jeden mecz odpoczynku skazani zostali Adam Ciastoń i Michał Gryźlak. Pierwszego zastąpi wracający do wyjściowego zestawienia Tomasz Szczepański, drugiego - Dariusz Peciak. źródło: NKJP: (dw): Bez Ciastonia i Gryźlaka, Dziennik Polski, 2006-05-13
	Ten urokliwy musical wraca do repertuaru Teatru Muzycznego! źródło: NKJP: (RS): Wraca Człowiek z La Manchy, Express Ilustrowany, 2003-05-22
	Natomiast Grzegorz Pawelczyk będzie kierował TVP Info. Pawelczyk pełnił już tę funkcję od czerwca 2008 do kwietnia 2009 roku - odwołany za Farfała, wraca na stanowisko. źródło: NKJP: xx: Kraj w skrócie, Dziennik Zachodni, 2009-10-03
	Właściwie ukończyłem już wstępne nauki i pora było wracać pod opiekę zacnego ojca, jeśli tylko ocalał. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003
	Więc przed czym ucieka młodsza córka Generała, dlaczego nie lubi wracać do przeszłości, do czasów dzieciństwa? Jaką ranę nosi w sobie? źródło: NKJP: Maria Nurowska: Anders, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wracam	wracamy
2 os.	wracasz	wracacie
3 os.	wraca	wracają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałem +(e)m wracał	wracałam +(e)m wracała	wracałom +(e)m wracało	wracaliśmy +(e)śmy wracali	wracałyśmy +(e)śmy wracały
2 os.	wracałeś +(e)ś wracał	wracałaś +(e)ś wracała	wracałoś +(e)ś wracało	wracaliście +(e)ście wracali	wracałyście +(e)ście wracały
3 os.	wracał	wracała	wracało	wracali	wracały

bezosobnik: wracano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wracał będę wracać	będę wracała będę wracać	będę wracało będę wracać	będziemy wracali będziemy wracać	będziemy wracały będziemy wracać
2 os.	będziesz wracał będziesz wracać	będziesz wracała będziesz wracać	będziesz wracało będziesz wracać	będziecie wracali będziecie wracać	będziecie wracały będziecie wracać
3 os.	będzie wracał będzie wracać	będzie wracała będzie wracać	będzie wracało będzie wracać	będą wracali będą wracać	będą wracały będą wracać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wracajmy
2 os.	wracaj	wracajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałbym bym wracał	wracałabym bym wracała	wracałobym bym wracało	wracalibyśmy byśmy wracali	wracałybyśmy byśmy wracały
2 os.	wracałbyś byś wracał	wracałabyś byś wracała	wracałobyś byś wracało	wracalibyście byście wracali	wracałybyście byście wracały
3 os.	wracałby by wracał	wracałaby by wracała	wracałoby by wracało	wracaliby by wracali	wracałyby by wracały

bezosobnik: wracano by

bezokolicznik: wracać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wracając

gerundium: wracanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wracanie	wracania
D.	wracania	wracań
C.	wracaniu	wracaniom
B.	wracanie	wracania
N.	wracaniem	wracaniami
Ms.	wracaniu	wracaniach
W.	wracanie	wracania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wracający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracający	wracający	wracający	wracające	wracająca
D.	wracającego	wracającego	wracającego	wracającego	wracającej
C.	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającej
B.	wracającego	wracającego	wracający	wracające	wracającą
N.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającą
Ms.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracający	wracający	wracające	wracające
D.	wracających	wracających	wracających	wracających
C.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym
B.	wracających	wracających	wracających	wracające
N.	wracającymi	wracającymi	wracającymi	wracającymi
Ms.	wracających	wracających	wracających	wracających

odpowiednik aspektowy: wrócić

Składnia

wracać

do KOGO/CZEGO | na CO | pod CO

3. siły wracają

Definicja

stawać się ponownie czyjąś własnością, częścią myśli, cechą lub przyczyną zachowania

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu częstotliwość

Relacje znaczeniowe

synonimy:

powracać

Połączenia

majątek; moda, tendencja wraca; nieruchomości; myśli, wspomnienia wracają
wracać do właściciela
wracać jak bumerang

Cytaty

	Obrazy wracają natrętnie. Puste podwórko szkolne, z tła wyłaniają się twarze. źródło: NKJP: Łukasz Maciejewski: Rekordowy i wartościowy, Dziennik Polski, 2005-01-08
	Finansista ma nadzieję, że szybko znajdzie nabywcę na winne pole w Prowansji, ale jego wizyta w urokliwym miejscu się przeciąga. Wracają wspomnienia z dzieciństwa, kiedy jego wuj uczył go wszystkiego, co sam wiedział o winie. źródło: NKJP: Adam Synowiec: Nie zatańczę na grobie przyjaciela..., Dziennik Zachodni, 2006-10-03
	Na Zachodzie wraca tendencja do śpiewania w tonie buntowniczym, powracają wątki polityczne. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Bez obciachu, Polityka, nr 2643, 2008-03-01
	– Dopiero teraz wraca mi czucie w rękach. Z wielkim trudem, ale samodzielnie, mogę się umyć i jeść – opowiada chłopak. źródło: NKJP: (BEŁ): Chce wyzdrowieć dla córeczki, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-02-10
	Lokale były łatwo dostępne. Teraz jest coraz trudniej, ponieważ kamienice rzeczywiście zaczynają wracać do właścicieli i wszystko się zmienia. Jest drożej. źródło: NKJP: Bogna Świątkowska: Teraz trzeba robić inne rzeczy, Bęc Zmiana, 2008-10-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wracam	wracamy
2 os.	wracasz	wracacie
3 os.	wraca	wracają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałem +(e)m wracał	wracałam +(e)m wracała	wracałom +(e)m wracało	wracaliśmy +(e)śmy wracali	wracałyśmy +(e)śmy wracały
2 os.	wracałeś +(e)ś wracał	wracałaś +(e)ś wracała	wracałoś +(e)ś wracało	wracaliście +(e)ście wracali	wracałyście +(e)ście wracały
3 os.	wracał	wracała	wracało	wracali	wracały

bezosobnik: wracano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wracał będę wracać	będę wracała będę wracać	będę wracało będę wracać	będziemy wracali będziemy wracać	będziemy wracały będziemy wracać
2 os.	będziesz wracał będziesz wracać	będziesz wracała będziesz wracać	będziesz wracało będziesz wracać	będziecie wracali będziecie wracać	będziecie wracały będziecie wracać
3 os.	będzie wracał będzie wracać	będzie wracała będzie wracać	będzie wracało będzie wracać	będą wracali będą wracać	będą wracały będą wracać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wracajmy
2 os.	wracaj	wracajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałbym bym wracał	wracałabym bym wracała	wracałobym bym wracało	wracalibyśmy byśmy wracali	wracałybyśmy byśmy wracały
2 os.	wracałbyś byś wracał	wracałabyś byś wracała	wracałobyś byś wracało	wracalibyście byście wracali	wracałybyście byście wracały
3 os.	wracałby by wracał	wracałaby by wracała	wracałoby by wracało	wracaliby by wracali	wracałyby by wracały

bezosobnik: wracano by

bezokolicznik: wracać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wracając

gerundium: wracanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wracanie	wracania
D.	wracania	wracań
C.	wracaniu	wracaniom
B.	wracanie	wracania
N.	wracaniem	wracaniami
Ms.	wracaniu	wracaniach
W.	wracanie	wracania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wracający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracający	wracający	wracający	wracające	wracająca
D.	wracającego	wracającego	wracającego	wracającego	wracającej
C.	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającej
B.	wracającego	wracającego	wracający	wracające	wracającą
N.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającą
Ms.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracający	wracający	wracające	wracające
D.	wracających	wracających	wracających	wracających
C.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym
B.	wracających	wracających	wracających	wracające
N.	wracającymi	wracającymi	wracającymi	wracającymi
Ms.	wracających	wracających	wracających	wracających

odpowiednik aspektowy: wrócić

Składnia

	+	wracać	+	(do KOGO/CZEGO)
	+	wracać	+	(KOMU)

4. ktoś wraca do sił

Definicja

zaczynać ponownie mieć określoną cechę, którą się wcześniej utraciło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

powracać

Połączenia

wracać do formy, do zdrowia; do przytomności, do świadomości; do normalności
wracać powoli

Cytaty

Uwielbiasz luksusy i jeśli tylko masz okazję, stołujesz się w restauracji. Lubisz pochrupać między posiłkami i to właśnie cię gubi. Ale gdy tylko twoja szczupła figura jest w niebezpieczeństwie, odchudzasz się i szybko wracasz do formy.

źródło: NKJP: Astrodieta, Naj, nr 38, 2003

Dziewczyna czuje się już lepiej i szybko wraca do zdrowia.

źródło: NKJP: (PS): Nastolatka zatruła się alkoholem, Dziennik Bałtycki, 2009-09-25

Życie mojego przyjaciela zaczynało wracać do normalności. Problemy, które miał, jeden po drugim przechodziły do historii.

źródło: NKJP: Piotr Kozłowski: Randka z Bogiem i z człowiekiem czyli Kochaj i rób co chcesz... i z kim chcesz!, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wracam	wracamy
2 os.	wracasz	wracacie
3 os.	wraca	wracają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałem +(e)m wracał	wracałam +(e)m wracała	wracałom +(e)m wracało	wracaliśmy +(e)śmy wracali	wracałyśmy +(e)śmy wracały
2 os.	wracałeś +(e)ś wracał	wracałaś +(e)ś wracała	wracałoś +(e)ś wracało	wracaliście +(e)ście wracali	wracałyście +(e)ście wracały
3 os.	wracał	wracała	wracało	wracali	wracały

bezosobnik: wracano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wracał będę wracać	będę wracała będę wracać	będę wracało będę wracać	będziemy wracali będziemy wracać	będziemy wracały będziemy wracać
2 os.	będziesz wracał będziesz wracać	będziesz wracała będziesz wracać	będziesz wracało będziesz wracać	będziecie wracali będziecie wracać	będziecie wracały będziecie wracać
3 os.	będzie wracał będzie wracać	będzie wracała będzie wracać	będzie wracało będzie wracać	będą wracali będą wracać	będą wracały będą wracać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wracajmy
2 os.	wracaj	wracajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałbym bym wracał	wracałabym bym wracała	wracałobym bym wracało	wracalibyśmy byśmy wracali	wracałybyśmy byśmy wracały
2 os.	wracałbyś byś wracał	wracałabyś byś wracała	wracałobyś byś wracało	wracalibyście byście wracali	wracałybyście byście wracały
3 os.	wracałby by wracał	wracałaby by wracała	wracałoby by wracało	wracaliby by wracali	wracałyby by wracały

bezosobnik: wracano by

bezokolicznik: wracać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wracając

gerundium: wracanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wracanie	wracania
D.	wracania	wracań
C.	wracaniu	wracaniom
B.	wracanie	wracania
N.	wracaniem	wracaniami
Ms.	wracaniu	wracaniach
W.	wracanie	wracania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wracający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracający	wracający	wracający	wracające	wracająca
D.	wracającego	wracającego	wracającego	wracającego	wracającej
C.	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającej
B.	wracającego	wracającego	wracający	wracające	wracającą
N.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającą
Ms.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracający	wracający	wracające	wracające
D.	wracających	wracających	wracających	wracających
C.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym
B.	wracających	wracających	wracających	wracające
N.	wracającymi	wracającymi	wracającymi	wracającymi
Ms.	wracających	wracających	wracających	wracających

odpowiednik aspektowy: wrócić

Składnia

wracać

do CZEGO

5. coś wraca komuś siły

Definicja

sprawiać, że ktoś ponownie zaczął się czymś zajmować lub znajdować się w określonym stanie, miejscu w hierarchii, układzie lub typie aktywności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

powracać, przywracać

Cytaty

Czemu właśnie pani została wysłana do Warszawy? Padło pytanie wracające mi przytomność.

źródło: NKJP: Wanda Ossowska: Przeżyłam... : Lwów - Warszawa 1939-1946, 2009

- Góry wracają człowiekowi zdrowie - powiedział Pantyka. - Nie dasz wiary, jak teraz dobrze się czuję. Człowiek nabiera innej ochoty do pracy.

źródło: NKJP: Stanisław Kowalewski: Czarne okna, 1961

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wracam	wracamy
2 os.	wracasz	wracacie
3 os.	wraca	wracają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałem +(e)m wracał	wracałam +(e)m wracała	wracałom +(e)m wracało	wracaliśmy +(e)śmy wracali	wracałyśmy +(e)śmy wracały
2 os.	wracałeś +(e)ś wracał	wracałaś +(e)ś wracała	wracałoś +(e)ś wracało	wracaliście +(e)ście wracali	wracałyście +(e)ście wracały
3 os.	wracał	wracała	wracało	wracali	wracały

bezosobnik: wracano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wracał będę wracać	będę wracała będę wracać	będę wracało będę wracać	będziemy wracali będziemy wracać	będziemy wracały będziemy wracać
2 os.	będziesz wracał będziesz wracać	będziesz wracała będziesz wracać	będziesz wracało będziesz wracać	będziecie wracali będziecie wracać	będziecie wracały będziecie wracać
3 os.	będzie wracał będzie wracać	będzie wracała będzie wracać	będzie wracało będzie wracać	będą wracali będą wracać	będą wracały będą wracać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wracajmy
2 os.	wracaj	wracajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałbym bym wracał	wracałabym bym wracała	wracałobym bym wracało	wracalibyśmy byśmy wracali	wracałybyśmy byśmy wracały
2 os.	wracałbyś byś wracał	wracałabyś byś wracała	wracałobyś byś wracało	wracalibyście byście wracali	wracałybyście byście wracały
3 os.	wracałby by wracał	wracałaby by wracała	wracałoby by wracało	wracaliby by wracali	wracałyby by wracały

bezosobnik: wracano by

bezokolicznik: wracać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wracając

gerundium: wracanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wracanie	wracania
D.	wracania	wracań
C.	wracaniu	wracaniom
B.	wracanie	wracania
N.	wracaniem	wracaniami
Ms.	wracaniu	wracaniach
W.	wracanie	wracania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wracający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracający	wracający	wracający	wracające	wracająca
D.	wracającego	wracającego	wracającego	wracającego	wracającej
C.	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającej
B.	wracającego	wracającego	wracający	wracające	wracającą
N.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającą
Ms.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracający	wracający	wracające	wracające
D.	wracających	wracających	wracających	wracających
C.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym
B.	wracających	wracających	wracających	wracające
N.	wracającymi	wracającymi	wracającymi	wracającymi
Ms.	wracających	wracających	wracających	wracających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wracany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracany	wracany	wracany	wracane	wracana
D.	wracanego	wracanego	wracanego	wracanego	wracanej
C.	wracanemu	wracanemu	wracanemu	wracanemu	wracanej
B.	wracanego	wracanego	wracany	wracane	wracaną
N.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym	wracaną
Ms.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym	wracanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracani	wracani	wracane	wracane
D.	wracanych	wracanych	wracanych	wracanych
C.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym
B.	wracanych	wracanych	wracanych	wracane
N.	wracanymi	wracanymi	wracanymi	wracanymi
Ms.	wracanych	wracanych	wracanych	wracanych

odpowiednik aspektowy: wrócić

Składnia

wracać

KOMU + CO

6. komuś pieniądze

Definicja

oddawać poprzedniemu właścicielowi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zwracać

Połączenia

wracać pieniądze, pożyczkę

Cytaty

– Kurs kosztował tysiąc złotych – wspomina Wiesława Kozaka–Jaworska. – Mąż zafundował mi go w prezencie urodzinowym. Kończył się egzaminem, a zasada była taka, że jak ktoś dobrze zdał, wracano mu połowę wpłaconej kwoty.

źródło: NKJP: Agnieszka BORZĘCKA: Węgry w sercu, Gazeta Krakowska, 2005-05-07

Były przypadki, że wracaliśmy pieniądze, gdy nic nie było budowane.

źródło: NKJP: Przemysław Kocur: Wymuszane darowizny, Gazeta Krakowska, 2004-11-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wracam	wracamy
2 os.	wracasz	wracacie
3 os.	wraca	wracają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałem +(e)m wracał	wracałam +(e)m wracała	wracałom +(e)m wracało	wracaliśmy +(e)śmy wracali	wracałyśmy +(e)śmy wracały
2 os.	wracałeś +(e)ś wracał	wracałaś +(e)ś wracała	wracałoś +(e)ś wracało	wracaliście +(e)ście wracali	wracałyście +(e)ście wracały
3 os.	wracał	wracała	wracało	wracali	wracały

bezosobnik: wracano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wracał będę wracać	będę wracała będę wracać	będę wracało będę wracać	będziemy wracali będziemy wracać	będziemy wracały będziemy wracać
2 os.	będziesz wracał będziesz wracać	będziesz wracała będziesz wracać	będziesz wracało będziesz wracać	będziecie wracali będziecie wracać	będziecie wracały będziecie wracać
3 os.	będzie wracał będzie wracać	będzie wracała będzie wracać	będzie wracało będzie wracać	będą wracali będą wracać	będą wracały będą wracać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wracajmy
2 os.	wracaj	wracajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałbym bym wracał	wracałabym bym wracała	wracałobym bym wracało	wracalibyśmy byśmy wracali	wracałybyśmy byśmy wracały
2 os.	wracałbyś byś wracał	wracałabyś byś wracała	wracałobyś byś wracało	wracalibyście byście wracali	wracałybyście byście wracały
3 os.	wracałby by wracał	wracałaby by wracała	wracałoby by wracało	wracaliby by wracali	wracałyby by wracały

bezosobnik: wracano by

bezokolicznik: wracać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wracając

gerundium: wracanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wracanie	wracania
D.	wracania	wracań
C.	wracaniu	wracaniom
B.	wracanie	wracania
N.	wracaniem	wracaniami
Ms.	wracaniu	wracaniach
W.	wracanie	wracania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wracający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracający	wracający	wracający	wracające	wracająca
D.	wracającego	wracającego	wracającego	wracającego	wracającej
C.	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającej
B.	wracającego	wracającego	wracający	wracające	wracającą
N.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającą
Ms.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracający	wracający	wracające	wracające
D.	wracających	wracających	wracających	wracających
C.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym
B.	wracających	wracających	wracających	wracające
N.	wracającymi	wracającymi	wracającymi	wracającymi
Ms.	wracających	wracających	wracających	wracających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wracany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracany	wracany	wracany	wracane	wracana
D.	wracanego	wracanego	wracanego	wracanego	wracanej
C.	wracanemu	wracanemu	wracanemu	wracanemu	wracanej
B.	wracanego	wracanego	wracany	wracane	wracaną
N.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym	wracaną
Ms.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym	wracanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracani	wracani	wracane	wracane
D.	wracanych	wracanych	wracanych	wracanych
C.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym
B.	wracanych	wracanych	wracanych	wracane
N.	wracanymi	wracanymi	wracanymi	wracanymi
Ms.	wracanych	wracanych	wracanych	wracanych

odpowiednik aspektowy: wrócić

Składnia

wracać

(KOMU) + CO

7. kogoś z drogi

Definicja

pot.

powodować, że ktoś lub coś przestaje się poruszać w określonym kierunku i zaczyna w odwrotnym, aż znajdzie się znów w miejscu, w którym wcześniej był lub było

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zawracać

Cytaty

Wraca mnie z windy, jak czegoś ważnego zapomnę, pomaga znajdować zagubione rzeczy, przypomina, jest ze mną.

źródło: Internet: ezotop.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wracam	wracamy
2 os.	wracasz	wracacie
3 os.	wraca	wracają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałem +(e)m wracał	wracałam +(e)m wracała	wracałom +(e)m wracało	wracaliśmy +(e)śmy wracali	wracałyśmy +(e)śmy wracały
2 os.	wracałeś +(e)ś wracał	wracałaś +(e)ś wracała	wracałoś +(e)ś wracało	wracaliście +(e)ście wracali	wracałyście +(e)ście wracały
3 os.	wracał	wracała	wracało	wracali	wracały

bezosobnik: wracano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wracał będę wracać	będę wracała będę wracać	będę wracało będę wracać	będziemy wracali będziemy wracać	będziemy wracały będziemy wracać
2 os.	będziesz wracał będziesz wracać	będziesz wracała będziesz wracać	będziesz wracało będziesz wracać	będziecie wracali będziecie wracać	będziecie wracały będziecie wracać
3 os.	będzie wracał będzie wracać	będzie wracała będzie wracać	będzie wracało będzie wracać	będą wracali będą wracać	będą wracały będą wracać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wracajmy
2 os.	wracaj	wracajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wracałbym bym wracał	wracałabym bym wracała	wracałobym bym wracało	wracalibyśmy byśmy wracali	wracałybyśmy byśmy wracały
2 os.	wracałbyś byś wracał	wracałabyś byś wracała	wracałobyś byś wracało	wracalibyście byście wracali	wracałybyście byście wracały
3 os.	wracałby by wracał	wracałaby by wracała	wracałoby by wracało	wracaliby by wracali	wracałyby by wracały

bezosobnik: wracano by

bezokolicznik: wracać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

wracając

gerundium: wracanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wracanie	wracania
D.	wracania	wracań
C.	wracaniu	wracaniom
B.	wracanie	wracania
N.	wracaniem	wracaniami
Ms.	wracaniu	wracaniach
W.	wracanie	wracania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wracający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracający	wracający	wracający	wracające	wracająca
D.	wracającego	wracającego	wracającego	wracającego	wracającej
C.	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającemu	wracającej
B.	wracającego	wracającego	wracający	wracające	wracającą
N.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającą
Ms.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym	wracającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracający	wracający	wracające	wracające
D.	wracających	wracających	wracających	wracających
C.	wracającym	wracającym	wracającym	wracającym
B.	wracających	wracających	wracających	wracające
N.	wracającymi	wracającymi	wracającymi	wracającymi
Ms.	wracających	wracających	wracających	wracających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wracany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wracany	wracany	wracany	wracane	wracana
D.	wracanego	wracanego	wracanego	wracanego	wracanej
C.	wracanemu	wracanemu	wracanemu	wracanemu	wracanej
B.	wracanego	wracanego	wracany	wracane	wracaną
N.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym	wracaną
Ms.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym	wracanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wracani	wracani	wracane	wracane
D.	wracanych	wracanych	wracanych	wracanych
C.	wracanym	wracanym	wracanym	wracanym
B.	wracanych	wracanych	wracanych	wracane
N.	wracanymi	wracanymi	wracanymi	wracanymi
Ms.	wracanych	wracanych	wracanych	wracanych

odpowiednik aspektowy: wrócić

Składnia

wracać

KOGO + SKĄD

Frazeologizmy

coś wraca do normy
karma wraca
ktoś wraca do normy
ktoś wraca do rzeczywistości
ktoś wraca do siebie
ktoś wraca do żywych
ktoś wraca do świata żywych
ktoś wraca na tarczy
ktoś wraca na ziemię
ktoś wraca z tarczą
ktoś/coś wraca do łask

Przysłowia

Kto drogi skraca, (ten) do domu nie wraca
Kto drogę skraca, (ten) do domu nie wraca
Kto drogi skraca, na noc do domu nie wraca

Data ostatniej modyfikacji: 26.01.2017