UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bo

Chronologizacja

1 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

psł. *bo

1. robię, bo lubię

Definicja

nadawca podaje powód, dla którego zachodzi dany stan rzeczy

Noty o użyciu

komentarz do całych struktur tematyczno-rematycznych

Kategoria znaczeniowa

wykładnik uzasadnienia

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:

albowiem, gdyż, ponieważ

Cytaty

	Łatwo go spotkać, bo ruchliwość, mimo emerytury, wcale go nie opuściła. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1995
	Jej też nikt nie zmuszał do ciężkiej pracy. Robiła to, bo chciała. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia…, 1996
	Po lekcjach poszedłem do gospody, ale przedtem my, „czarni” z siódmej klasy, mieliśmy odprawę i zapadło parę ważnych postanowień, ale o tym pisać nie mogę, bo to ściśle tajne. źródło: NKJP: Stanisław Kowalewski: Czarne okna, 1993
	Kochany, choć nieznany adresacie. Lub raczej - kochany, bo nieznany. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995
	A już myślałam, że to będzie najnudniejsze lato, jakie przeżyłam. Bo wiosna była pod psem. źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Wolna Trybuna, 1999

Odmiana

część mowy: spójnik

podklasa: właściwy centralny uzasadniający

Składnia

_, bo _
aglutynacja: możliwa w zdaniach z Cz. _{cz. teraźn., przesz.}: bom , boś , bośmy , boście
szyk: stały: interpozycja między oboma zdaniami składowymi antepozycja względem wprowadzanego członu

Informacja normatywna

przed bo stawia się przecinek

2. uważaj, bo spadniesz

Definicja

nadawca mówi, że jeżeli nie stanie się to, czego on chce, żeby się stało, to będą miały miejsce konsekwencje, o których mowa

Noty o użyciu

1) komentarz do całych struktur tematyczno-rematycznych 2) występuje też w połączeniu z inaczej ( bo inaczej )

Kategoria znaczeniowa

wykładnik ostrzeżenia i groźby

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:

inaczej II

Cytaty

	Wstań i zacznij się ruszać, bo się rozchorujesz. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu, Księga II, 2002
	Stać, bo strzelam! źródło: NKJP: Juliusz Machulski, Piotr Wereśniak, Ryszard Zatorski: Kiler, 1998
	Muszę wyjść, bo ciasto mi się przypali. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1997
	Skończmy, bo dyskusja mogłaby zaprowadzić nas oboje za daleko. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996
	Poczekajmy na niego, bo inaczej nas nie dogoni. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1997

Odmiana

część mowy: spójnik

podklasa: właściwy centralny

Składnia

_, bo _
ograniczenia zakresu użycia: w drugiej pozycji Cz. _{cz. przysz.}
szyk: stały: interpozycja

Informacja normatywna

przed bo stawia się przecinek

3. niedługo, bo po chwili, wyszliśmy

Definicja

do tego, o czym mowa, nadawca dodaje informację z tym związaną, ale na inny temat

Noty o użyciu

komentarz do całych struktur tematyczno-rematycznych

Kategoria znaczeniowa

wykładnik nawiązania

Cytaty

	Niedługo, bo już po chwili, patrzyła tylko na mnie, a potem podeszła i nieproszona usiadła w fotelu obok […]. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995
	Bez koszuli, bo schła na sznurku, zszedł na dół. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia…, 1996
	Wyglądała, jakby ją toczyli na garncarskim kole - ale tak po mistrzowsku, albo na tokarce. Bo przecież nie na frezarce. źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004
	Pan je widzi? Bo ja jakoś patrzę i nic. źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

Odmiana

część mowy: spójnik

podklasa: właściwy centralny uzasadniający

Składnia

_: Zd.Nadrz. 1a, bo _: Zd.Podrz., _: Zd.Nadrz. 1b _: Zd.Nadrz.. Bo _: Zd.Podrz.
szyk: zmienny: po pierwszym członie lub wewnątrz niego unieruchomiony na początku wprowadzanego członu

Informacja normatywna

przed bo stawia się przecinek

4. bo i po co?

Definicja

nadawca, nawiązując do tego, o czym była mowa, wskazuje na zachodzenie pewnego stanu rzeczy i komentuje go za pomocą pytania retorycznego

Noty o użyciu

1) komentarz do całych struktur tematyczno-rematycznych 2) może być uzupełniany przez i ( bo i ) lub przez niby ( bo niby )

Kategoria znaczeniowa

wykładnik modalności

Cytaty

	Miał nadzieję, że zaraz wstanie i odejdzie. Bo co miał powiedzieć, nie mogąc ujawnić prawdy? źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Słowa obcego, 1998
	- A może wszystko jest możliwe... - Bo czy możliwe jest, żeby oficer, Francuz i dżentelmen był bolszewikiem? źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 1, 1995
	- Nie jesteście specjalnie zdrowym i silnym pokoleniem. - A bo to nasza wina? - oburzyła się [...]. źródło: NKJP: Krystyna Boglar: Zobaczysz, że pewnego dnia…, 1996
	Nikomu o tym nie mówiłem, bo i po co? źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998
	I tak nie wrócę. Bo niby do czego? źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Odmiana

część mowy: modyfikator deklaratywności

Składnia

_. Bo _ _, bo _ w drugiej pozycji pytanie
szyk: stały: interpozycja

Frazeologizmy

bo _, ale _
bo co
bo ja wiem
bo nie
bo tak

Data ostatniej modyfikacji: 20.03.2019