UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

usypiać

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. spać

1. zasypiać

Definicja

zaczynać spać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zasypiać
	antonimy:	budzić się, przebudzać się, wybudzać się, zbudzać, zbudzać się

Połączenia

usypiać na lekcjach
usypiać przy komputerze; przy muzyce
usypiać w fotelu, w czyichś ramionach
usypiać z nudów, ze zmęczenia, ze znużenia
usypiać na siedząco, na stojąco

Cytaty

	Waliłem się więc w sztormance, w gumowych, piekielnie ciasnych buciorach, na pełną wody koję i usypiałem. źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1997
	Gorący prysznic i do łóżek. Przed godziną dwudziestą usypiamy. źródło: NKJP: Bogdan Koszela, Gazeta Wyborcza, 1997-10-17
	Zdawało mi się, że usypiam, kiedy poczułem delikatne dotknięcie. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1999
	Udając raz po raz, że ulega jej błaganiom i zaklęciom miłosnym, zawierzał jej jakiś na poczekaniu wymyślony sposób odebrania mu siły i najspokojniej usypiał w jej ramionach. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1995
	Nudne książki są jak leki na bezsenność. Czytam, czytam i usypiam z książką w ręku... źródło: NKJP: Książka to dobry przyjaciel nie tylko do poduszki, Internet, 2005-05-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	usypiam	usypiamy
2 os.	usypiasz	usypiacie
3 os.	usypia	usypiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałem +(e)m usypiał	usypiałam +(e)m usypiała	usypiałom +(e)m usypiało	usypialiśmy +(e)śmy usypiali	usypiałyśmy +(e)śmy usypiały
2 os.	usypiałeś +(e)ś usypiał	usypiałaś +(e)ś usypiała	usypiałoś +(e)ś usypiało	usypialiście +(e)ście usypiali	usypiałyście +(e)ście usypiały
3 os.	usypiał	usypiała	usypiało	usypiali	usypiały

bezosobnik: usypiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę usypiał będę usypiać	będę usypiała będę usypiać	będę usypiało będę usypiać	będziemy usypiali będziemy usypiać	będziemy usypiały będziemy usypiać
2 os.	będziesz usypiał będziesz usypiać	będziesz usypiała będziesz usypiać	będziesz usypiało będziesz usypiać	będziecie usypiali będziecie usypiać	będziecie usypiały będziecie usypiać
3 os.	będzie usypiał będzie usypiać	będzie usypiała będzie usypiać	będzie usypiało będzie usypiać	będą usypiali będą usypiać	będą usypiały będą usypiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usypiajmy
2 os.	usypiaj	usypiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałbym bym usypiał	usypiałabym bym usypiała	usypiałobym bym usypiało	usypialibyśmy byśmy usypiali	usypiałybyśmy byśmy usypiały
2 os.	usypiałbyś byś usypiał	usypiałabyś byś usypiała	usypiałobyś byś usypiało	usypialibyście byście usypiali	usypiałybyście byście usypiały
3 os.	usypiałby by usypiał	usypiałaby by usypiała	usypiałoby by usypiało	usypialiby by usypiali	usypiałyby by usypiały

bezosobnik: usypiano by

bezokolicznik: usypiać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

usypiając

gerundium: usypianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usypianie	usypiania
D.	usypiania	usypiań
C.	usypianiu	usypianiom
B.	usypianie	usypiania
N.	usypianiem	usypianiami
Ms.	usypianiu	usypianiach
W.	usypianie	usypiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: usypiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiający	usypiający	usypiający	usypiające	usypiająca
D.	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającej
C.	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającej
B.	usypiającego	usypiającego	usypiający	usypiające	usypiającą
N.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającą
Ms.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiający	usypiający	usypiające	usypiające
D.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających
C.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym
B.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiające
N.	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi
Ms.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: usypiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiany	usypiany	usypiany	usypiane	usypiana
D.	usypianego	usypianego	usypianego	usypianego	usypianej
C.	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianej
B.	usypianego	usypianego	usypiany	usypiane	usypianą
N.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianą
Ms.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiani	usypiani	usypiane	usypiane
D.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych
C.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym
B.	usypianych	usypianych	usypianych	usypiane
N.	usypianymi	usypianymi	usypianymi	usypianymi
Ms.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych

odpowiednik aspektowy: usnąć

2. dziecko

Definicja

powodować, że ktoś zasypia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

antonimy:

budzić, wybudzać

Połączenia

deszcz, kołysanka, szmer; matka usypia
usypiać córeczkę, dziecko, niemowlę, syna
usypiać kołysanką

Cytaty

	Wszedł do pokoju żony. Akurat usypiała małą po kąpieli. źródło: NKJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995
	Deszczowa i ponura pogoda skutecznie usypiała widzów tego spotkania. źródło: NKJP: Grzegorz Kulik: Salto radości, Dziennik Polski, 1998-04-20
	Żadna kołysanka tak nie usypia, jak monotonny odgłos padającego deszczu. źródło: NKJP: Ludwik Jerzy Kern: Ferdynand Wspaniały, 1995
	Kiedy miała miesiąc, trzeba było ją usypiać kołysaniem, jak każde dziecko. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	usypiam	usypiamy
2 os.	usypiasz	usypiacie
3 os.	usypia	usypiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałem +(e)m usypiał	usypiałam +(e)m usypiała	usypiałom +(e)m usypiało	usypialiśmy +(e)śmy usypiali	usypiałyśmy +(e)śmy usypiały
2 os.	usypiałeś +(e)ś usypiał	usypiałaś +(e)ś usypiała	usypiałoś +(e)ś usypiało	usypialiście +(e)ście usypiali	usypiałyście +(e)ście usypiały
3 os.	usypiał	usypiała	usypiało	usypiali	usypiały

bezosobnik: usypiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę usypiał będę usypiać	będę usypiała będę usypiać	będę usypiało będę usypiać	będziemy usypiali będziemy usypiać	będziemy usypiały będziemy usypiać
2 os.	będziesz usypiał będziesz usypiać	będziesz usypiała będziesz usypiać	będziesz usypiało będziesz usypiać	będziecie usypiali będziecie usypiać	będziecie usypiały będziecie usypiać
3 os.	będzie usypiał będzie usypiać	będzie usypiała będzie usypiać	będzie usypiało będzie usypiać	będą usypiali będą usypiać	będą usypiały będą usypiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usypiajmy
2 os.	usypiaj	usypiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałbym bym usypiał	usypiałabym bym usypiała	usypiałobym bym usypiało	usypialibyśmy byśmy usypiali	usypiałybyśmy byśmy usypiały
2 os.	usypiałbyś byś usypiał	usypiałabyś byś usypiała	usypiałobyś byś usypiało	usypialibyście byście usypiali	usypiałybyście byście usypiały
3 os.	usypiałby by usypiał	usypiałaby by usypiała	usypiałoby by usypiało	usypialiby by usypiali	usypiałyby by usypiały

bezosobnik: usypiano by

bezokolicznik: usypiać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

usypiając

gerundium: usypianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usypianie	usypiania
D.	usypiania	usypiań
C.	usypianiu	usypianiom
B.	usypianie	usypiania
N.	usypianiem	usypianiami
Ms.	usypianiu	usypianiach
W.	usypianie	usypiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: usypiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiający	usypiający	usypiający	usypiające	usypiająca
D.	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającej
C.	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającej
B.	usypiającego	usypiającego	usypiający	usypiające	usypiającą
N.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającą
Ms.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiający	usypiający	usypiające	usypiające
D.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających
C.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym
B.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiające
N.	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi
Ms.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: usypiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiany	usypiany	usypiany	usypiane	usypiana
D.	usypianego	usypianego	usypianego	usypianego	usypianej
C.	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianej
B.	usypianego	usypianego	usypiany	usypiane	usypianą
N.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianą
Ms.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiani	usypiani	usypiane	usypiane
D.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych
C.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym
B.	usypianych	usypianych	usypianych	usypiane
N.	usypianymi	usypianymi	usypianymi	usypianymi
Ms.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych

odpowiednik aspektowy: uśpić

Składnia

usypiać

KOGO + (CZYM)

3. pacjenta

Definicja

podawać przed operacją środek powodujący czasową utratę świadomości i nieodczuwanie bólu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

znieczulać

Połączenia

anestezjolog, lekarz usypia
usypiać chorego, pacjenta
usypiać eterem
usypiać do operacji, do zabiegu
usypiać na czas zabiegu
usypiać przed operacją

Cytaty

	Wynik takiego badania chirurg otrzymuje już po kilkunastu minutach i na tej podstawie może podjąć decyzję o zakresie operacji - bez konieczności kolejnego usypiania pacjenta do następnego zabiegu. źródło: NKJP: (E): Zamrożone zabiegi, Dziennik Polski, 2001-07-05
	U młodego anestezjologa najgorszy jest moment, kiedy uświadamia sobie, że usypiając pacjenta, praktycznie nad tym człowiekiem w całości panuje, i że to on odpowiada za jego życie. źródło: NKJP: Elżbieta Cichocka, Sławomir Zagórski, Gazeta Wyborcza, 1997-10-31
	Miałam szczęście dwukrotnie trafić na tego lekarza - usypiał mnie do operacji. źródło: Internet
	Na trąbie Buby pojawiły się guzy, prawdopodobnie pochodzenia wirusowego. Słonica dzielnie znosi kurację i nie trzeba jej usypiać do zabiegów. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Uwikłanie, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	usypiam	usypiamy
2 os.	usypiasz	usypiacie
3 os.	usypia	usypiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałem +(e)m usypiał	usypiałam +(e)m usypiała	usypiałom +(e)m usypiało	usypialiśmy +(e)śmy usypiali	usypiałyśmy +(e)śmy usypiały
2 os.	usypiałeś +(e)ś usypiał	usypiałaś +(e)ś usypiała	usypiałoś +(e)ś usypiało	usypialiście +(e)ście usypiali	usypiałyście +(e)ście usypiały
3 os.	usypiał	usypiała	usypiało	usypiali	usypiały

bezosobnik: usypiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę usypiał będę usypiać	będę usypiała będę usypiać	będę usypiało będę usypiać	będziemy usypiali będziemy usypiać	będziemy usypiały będziemy usypiać
2 os.	będziesz usypiał będziesz usypiać	będziesz usypiała będziesz usypiać	będziesz usypiało będziesz usypiać	będziecie usypiali będziecie usypiać	będziecie usypiały będziecie usypiać
3 os.	będzie usypiał będzie usypiać	będzie usypiała będzie usypiać	będzie usypiało będzie usypiać	będą usypiali będą usypiać	będą usypiały będą usypiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usypiajmy
2 os.	usypiaj	usypiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałbym bym usypiał	usypiałabym bym usypiała	usypiałobym bym usypiało	usypialibyśmy byśmy usypiali	usypiałybyśmy byśmy usypiały
2 os.	usypiałbyś byś usypiał	usypiałabyś byś usypiała	usypiałobyś byś usypiało	usypialibyście byście usypiali	usypiałybyście byście usypiały
3 os.	usypiałby by usypiał	usypiałaby by usypiała	usypiałoby by usypiało	usypialiby by usypiali	usypiałyby by usypiały

bezosobnik: usypiano by

bezokolicznik: usypiać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

usypiając

gerundium: usypianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usypianie	usypiania
D.	usypiania	usypiań
C.	usypianiu	usypianiom
B.	usypianie	usypiania
N.	usypianiem	usypianiami
Ms.	usypianiu	usypianiach
W.	usypianie	usypiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: usypiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiający	usypiający	usypiający	usypiające	usypiająca
D.	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającej
C.	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającej
B.	usypiającego	usypiającego	usypiający	usypiające	usypiającą
N.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającą
Ms.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiający	usypiający	usypiające	usypiające
D.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających
C.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym
B.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiające
N.	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi
Ms.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: usypiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiany	usypiany	usypiany	usypiane	usypiana
D.	usypianego	usypianego	usypianego	usypianego	usypianej
C.	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianej
B.	usypianego	usypianego	usypiany	usypiane	usypianą
N.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianą
Ms.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiani	usypiani	usypiane	usypiane
D.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych
C.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym
B.	usypianych	usypianych	usypianych	usypiane
N.	usypianymi	usypianymi	usypianymi	usypianymi
Ms.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych

odpowiednik aspektowy: uśpić

Składnia

usypiać

KOGO/CO + (CZYM)

4. zwierzę

Definicja

podawać zwierzęciu środek powodujący bezbolesną śmierć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

uśmiercać, zabijać

Połączenia

lekarz, weterynarz usypia
usypiać psa, ślepe mioty, zwierzę

Cytaty

	Ludzie masowo oddają swoich ulubieńców do schronisk albo każą weterynarzom usypiać nieszczęsne zwierzęta. źródło: NKJP: Wszystko schodzi na psy, Dziennik Polski, 2000-07-07
	Jeśli pojawi się jakiś ciekawy okaz, łapie się go siatką, a złowione okazy usypia się octanem etylu. źródło: NKJP: Łowcy motyli, Dziennik Polski, 2002-09-03
	Usypialiśmy jednak wyłącznie chore i niedołężne zwierzęta - przekonuje właścicielka schroniska. źródło: NKJP: BZ: Nie będziemy usypiać!, 1999
	Usypiane są wszystkie psy, które zostały ugryzione przez wściekłe zwierzę - powiedział nam powiatowy lekarz weterynarii Kazimierz Gorlicki. źródło: NKJP: (KS): Zapowietrzona Niedzica, Dziennik Polski, 2001-05-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	usypiam	usypiamy
2 os.	usypiasz	usypiacie
3 os.	usypia	usypiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałem +(e)m usypiał	usypiałam +(e)m usypiała	usypiałom +(e)m usypiało	usypialiśmy +(e)śmy usypiali	usypiałyśmy +(e)śmy usypiały
2 os.	usypiałeś +(e)ś usypiał	usypiałaś +(e)ś usypiała	usypiałoś +(e)ś usypiało	usypialiście +(e)ście usypiali	usypiałyście +(e)ście usypiały
3 os.	usypiał	usypiała	usypiało	usypiali	usypiały

bezosobnik: usypiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę usypiał będę usypiać	będę usypiała będę usypiać	będę usypiało będę usypiać	będziemy usypiali będziemy usypiać	będziemy usypiały będziemy usypiać
2 os.	będziesz usypiał będziesz usypiać	będziesz usypiała będziesz usypiać	będziesz usypiało będziesz usypiać	będziecie usypiali będziecie usypiać	będziecie usypiały będziecie usypiać
3 os.	będzie usypiał będzie usypiać	będzie usypiała będzie usypiać	będzie usypiało będzie usypiać	będą usypiali będą usypiać	będą usypiały będą usypiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usypiajmy
2 os.	usypiaj	usypiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałbym bym usypiał	usypiałabym bym usypiała	usypiałobym bym usypiało	usypialibyśmy byśmy usypiali	usypiałybyśmy byśmy usypiały
2 os.	usypiałbyś byś usypiał	usypiałabyś byś usypiała	usypiałobyś byś usypiało	usypialibyście byście usypiali	usypiałybyście byście usypiały
3 os.	usypiałby by usypiał	usypiałaby by usypiała	usypiałoby by usypiało	usypialiby by usypiali	usypiałyby by usypiały

bezosobnik: usypiano by

bezokolicznik: usypiać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

usypiając

gerundium: usypianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usypianie	usypiania
D.	usypiania	usypiań
C.	usypianiu	usypianiom
B.	usypianie	usypiania
N.	usypianiem	usypianiami
Ms.	usypianiu	usypianiach
W.	usypianie	usypiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: usypiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiający	usypiający	usypiający	usypiające	usypiająca
D.	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającej
C.	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającej
B.	usypiającego	usypiającego	usypiający	usypiające	usypiającą
N.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającą
Ms.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiający	usypiający	usypiające	usypiające
D.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających
C.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym
B.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiające
N.	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi
Ms.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: usypiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiany	usypiany	usypiany	usypiane	usypiana
D.	usypianego	usypianego	usypianego	usypianego	usypianej
C.	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianej
B.	usypianego	usypianego	usypiany	usypiane	usypianą
N.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianą
Ms.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiani	usypiani	usypiane	usypiane
D.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych
C.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym
B.	usypianych	usypianych	usypianych	usypiane
N.	usypianymi	usypianymi	usypianymi	usypianymi
Ms.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych

odpowiednik aspektowy: uśpić

Składnia

usypiać

CO + (CZYM)

5. czujność

Definicja

powodować zaprzestanie lub osłabienie intensywności albo skuteczności działania osoby lub określonego procesu myślowego albo psychicznego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

antonimy:

wybudzać

Połączenia

usypiać czyjąś czujność, zdrowy rozsądek; rywali

Cytaty

	Przygotowania nasze są akcyjne - jak zaistnieje zagrożenie, to się mobilizujemy, po ustaniu zagrożenia usypiamy swoją czujność aż do następnego zdarzenia. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.03.2004
	Banalizacja zła bywa gorsza od zła samego, bo usypia sumienia i zamazuje granice między dobrem a złem. źródło: NKJP: Stanisław Musiał, Jan Turnau, Gazeta Wyborcza, 1997-11-15
	U schyłku PRL usypianie podejrzeń Wielkiego Brata brali na siebie najwyżsi dowódcy i przywódcy. źródło: NKJP: Jerzy Szperkowicz, Gazeta Wyborcza, 1993-12-18
	Ostatnie raporty NIK, dotyczące przygotowań (a raczej ich braku) do obrony przed wielką wodą, ilustrują aż nadto wyraźnie, iż spokojne lata usypiają urzędników, a sprawy dotyczące bezpieczeństwa są na ogół bagatelizowane. źródło: NKJP: Zbigniew Lentowicz: Bezpieczeństwo, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	usypiam	usypiamy
2 os.	usypiasz	usypiacie
3 os.	usypia	usypiają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałem +(e)m usypiał	usypiałam +(e)m usypiała	usypiałom +(e)m usypiało	usypialiśmy +(e)śmy usypiali	usypiałyśmy +(e)śmy usypiały
2 os.	usypiałeś +(e)ś usypiał	usypiałaś +(e)ś usypiała	usypiałoś +(e)ś usypiało	usypialiście +(e)ście usypiali	usypiałyście +(e)ście usypiały
3 os.	usypiał	usypiała	usypiało	usypiali	usypiały

bezosobnik: usypiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę usypiał będę usypiać	będę usypiała będę usypiać	będę usypiało będę usypiać	będziemy usypiali będziemy usypiać	będziemy usypiały będziemy usypiać
2 os.	będziesz usypiał będziesz usypiać	będziesz usypiała będziesz usypiać	będziesz usypiało będziesz usypiać	będziecie usypiali będziecie usypiać	będziecie usypiały będziecie usypiać
3 os.	będzie usypiał będzie usypiać	będzie usypiała będzie usypiać	będzie usypiało będzie usypiać	będą usypiali będą usypiać	będą usypiały będą usypiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usypiajmy
2 os.	usypiaj	usypiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usypiałbym bym usypiał	usypiałabym bym usypiała	usypiałobym bym usypiało	usypialibyśmy byśmy usypiali	usypiałybyśmy byśmy usypiały
2 os.	usypiałbyś byś usypiał	usypiałabyś byś usypiała	usypiałobyś byś usypiało	usypialibyście byście usypiali	usypiałybyście byście usypiały
3 os.	usypiałby by usypiał	usypiałaby by usypiała	usypiałoby by usypiało	usypialiby by usypiali	usypiałyby by usypiały

bezosobnik: usypiano by

bezokolicznik: usypiać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

usypiając

gerundium: usypianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usypianie	usypiania
D.	usypiania	usypiań
C.	usypianiu	usypianiom
B.	usypianie	usypiania
N.	usypianiem	usypianiami
Ms.	usypianiu	usypianiach
W.	usypianie	usypiania

imiesłów przymiotnikowy czynny: usypiający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiający	usypiający	usypiający	usypiające	usypiająca
D.	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającego	usypiającej
C.	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającemu	usypiającej
B.	usypiającego	usypiającego	usypiający	usypiające	usypiającą
N.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającą
Ms.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiający	usypiający	usypiające	usypiające
D.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających
C.	usypiającym	usypiającym	usypiającym	usypiającym
B.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiające
N.	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi	usypiającymi
Ms.	usypiających	usypiających	usypiających	usypiających

imiesłów przymiotnikowy bierny: usypiany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usypiany	usypiany	usypiany	usypiane	usypiana
D.	usypianego	usypianego	usypianego	usypianego	usypianej
C.	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianemu	usypianej
B.	usypianego	usypianego	usypiany	usypiane	usypianą
N.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianą
Ms.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym	usypianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usypiani	usypiani	usypiane	usypiane
D.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych
C.	usypianym	usypianym	usypianym	usypianym
B.	usypianych	usypianych	usypianych	usypiane
N.	usypianymi	usypianymi	usypianymi	usypianymi
Ms.	usypianych	usypianych	usypianych	usypianych

odpowiednik aspektowy: uśpić

Składnia

usypiać

KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 11.12.2013