Chronologizacja
W znaczeniu przedstawiać w sposób realistyczny
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uprzytomniam |
uprzytomniamy |
|||
2 os. |
uprzytomniasz |
uprzytomniacie |
|||
3 os. |
uprzytomnia |
uprzytomniają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uprzytomniałem +(e)m uprzytomniał |
uprzytomniałam +(e)m uprzytomniała |
uprzytomniałom +(e)m uprzytomniało |
uprzytomnialiśmy +(e)śmy uprzytomniali |
uprzytomniałyśmy +(e)śmy uprzytomniały |
2 os. |
uprzytomniałeś +(e)ś uprzytomniał |
uprzytomniałaś +(e)ś uprzytomniała |
uprzytomniałoś +(e)ś uprzytomniało |
uprzytomnialiście +(e)ście uprzytomniali |
uprzytomniałyście +(e)ście uprzytomniały |
3 os. |
uprzytomniał |
uprzytomniała |
uprzytomniało |
uprzytomniali |
uprzytomniały |
bezosobnik: uprzytomniano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę uprzytomniał będę uprzytomniać |
będę uprzytomniała będę uprzytomniać |
będę uprzytomniało będę uprzytomniać |
będziemy uprzytomniali będziemy uprzytomniać |
będziemy uprzytomniały będziemy uprzytomniać |
2 os. |
będziesz uprzytomniał będziesz uprzytomniać |
będziesz uprzytomniała będziesz uprzytomniać |
będziesz uprzytomniało będziesz uprzytomniać |
będziecie uprzytomniali będziecie uprzytomniać |
będziecie uprzytomniały będziecie uprzytomniać |
3 os. |
będzie uprzytomniał będzie uprzytomniać |
będzie uprzytomniała będzie uprzytomniać |
będzie uprzytomniało będzie uprzytomniać |
będą uprzytomniali będą uprzytomniać |
będą uprzytomniały będą uprzytomniać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uprzytomniajmy |
|
2 os. |
uprzytomniaj |
uprzytomniajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uprzytomniałbym bym uprzytomniał |
uprzytomniałabym bym uprzytomniała |
uprzytomniałobym bym uprzytomniało |
uprzytomnialibyśmy byśmy uprzytomniali |
uprzytomniałybyśmy byśmy uprzytomniały |
2 os. |
uprzytomniałbyś byś uprzytomniał |
uprzytomniałabyś byś uprzytomniała |
uprzytomniałobyś byś uprzytomniało |
uprzytomnialibyście byście uprzytomniali |
uprzytomniałybyście byście uprzytomniały |
3 os. |
uprzytomniałby by uprzytomniał |
uprzytomniałaby by uprzytomniała |
uprzytomniałoby by uprzytomniało |
uprzytomnialiby by uprzytomniali |
uprzytomniałyby by uprzytomniały |
bezosobnik: uprzytomniano by
bezokolicznik: uprzytomniać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
uprzytomniając
gerundium: uprzytomnianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uprzytomnianie |
uprzytomniania |
D. | uprzytomniania |
uprzytomniań |
C. | uprzytomnianiu |
uprzytomnianiom |
B. | uprzytomnianie |
uprzytomniania |
N. | uprzytomnianiem |
uprzytomnianiami |
Ms. | uprzytomnianiu |
uprzytomnianiach |
W. | uprzytomnianie |
uprzytomniania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: uprzytomniający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | uprzytomniający |
uprzytomniający |
uprzytomniający |
uprzytomniające |
uprzytomniająca |
D. | uprzytomniającego |
uprzytomniającego |
uprzytomniającego |
uprzytomniającego |
uprzytomniającej |
C. | uprzytomniającemu |
uprzytomniającemu |
uprzytomniającemu |
uprzytomniającemu |
uprzytomniającej |
B. | uprzytomniającego |
uprzytomniającego |
uprzytomniający |
uprzytomniające |
uprzytomniającą |
N. | uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającą |
Ms. | uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | uprzytomniający |
uprzytomniający |
uprzytomniające |
uprzytomniające |
D. | uprzytomniających |
uprzytomniających |
uprzytomniających |
uprzytomniających |
C. | uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
uprzytomniającym |
B. | uprzytomniających |
uprzytomniających |
uprzytomniających |
uprzytomniające |
N. | uprzytomniającymi |
uprzytomniającymi |
uprzytomniającymi |
uprzytomniającymi |
Ms. | uprzytomniających |
uprzytomniających |
uprzytomniających |
uprzytomniających |
odpowiednik aspektowy: uprzytomnić
Pochodzenie
Od: przytomny
Definicja
Warianty
- częściej uprzytamniać
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | uświadamiać, uzmysławiać |
Połączenia
- ból, rozmowa, widok uprzytomnia; dane uprzytomniają komuś coś
- uprzytomniać czytelnikom, ludziom
- uprzytomniać bezsens, grozę, istnienie, sens czegoś
Cytaty
Olśniona feerią neonowych barw i jezdniami równymi jak stół sięgam po tekst sprzed lat. Uprzytomnia on nieprawdopodobny skok, jakiego dokonano w tym mieście. źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007 |
|
Prace prezentowane w Sopocie [...] nie odkrywają jakiejś nieznanej twarzy artysty [...]. Uprzytomniają za to siłę oddziaływania tego malarstwa. źródło: NKJP: Jarosław Zalesiński: Dwie tajemnice, Dziennik Bałtycki, 2000-07-17 |
|
Uprzytomnia wszystkim wokoło, że popadli w rutynę, bezmyślność, schematyczny sposób myślenia i odczuwania. źródło: NKJP: Świat umysłu, Cosmopolitan nr 09, 2000 |
|
Zawsze jednak religia uprzytomniała ludziom, że nieopodal Kołymy jest możliwy zupełnie inny świat. źródło: NKJP: Józef Tischner: W krainie schorowanej wyobraźni, 1998 |
|
Gdy przeciwstawię temu nasz pozbawiony wiary w Boga, rozdrobniony światopogląd, to uprzytomniam sobie, jak potężną siłą jest religia, której nie złamie nawet nieszczęśliwy przebieg wojny. źródło: NKJP: Adam Krzemiński: I stamtąd już nie wróci nikt, Polityka, 2004 |
Składnia
+ | uprzytomniać | + |
KOMU +
CO
|
|
+ | uprzytomniać | + |
KOMU +
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|