Chronologizacja
Współczesna postać bezokolicznika nowsza wobec stp. wsieść .
Pochodzenie
Zob. siąść
1. na statek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- wsiąść do auta, do autobusu, do łodzi, do pociągu, do samochodu, do taksówki, do tramwaju, do windy
- wsiąść na motocykl, na motor, na rower; na okręt, na prom, na statek; na konia
- wsiąść w auto, w autobus, w pociąg, w samochód, w samolot
Cytaty
Nie wsiadłby chyba do wozu po kieliszku... źródło: NKJP: Zdzisław Szczepaniak: Dziewczyna z Trogiru i inne opowiadania, 2005 |
|
Jestem przekonany, że wsiadłszy w ich łódź, szybko dożeglowałbym do ostatecznej przystani. źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1985 |
|
Sowieci wsiedli na ciężarówkę i odjechali. źródło: NKJP: Jacek Antczak: Genialnyj muzykant ze Starych Wasiliszek, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-07-01 |
|
[...] mogę wsiąść na wielbłąda i przez cały dzień na nim jechać - co prawda potem nie czuję własnego ciała, ale zapisuję to po stronie małych zwycięstw. źródło: NKJP: Artur Cieślar: Kobieta metafizyczna. Rozmowy Artura Cieślara, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wsiądę |
wsiądziemy |
|||
2 os. |
wsiądziesz |
wsiądziecie |
|||
3 os. |
wsiądzie |
wsiądą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wsiadłem +(e)m wsiadł |
wsiadłam +(e)m wsiadła |
wsiadłom +(e)m wsiadło |
wsiedliśmy +(e)śmy wsiedli |
wsiadłyśmy +(e)śmy wsiadły |
2 os. |
wsiadłeś +(e)ś wsiadł |
wsiadłaś +(e)ś wsiadła |
wsiadłoś +(e)ś wsiadło |
wsiedliście +(e)ście wsiedli |
wsiadłyście +(e)ście wsiadły |
3 os. |
wsiadł |
wsiadła |
wsiadło |
wsiedli |
wsiadły |
bezosobnik: wsiądnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wsiądźmy |
|
2 os. |
wsiądź |
wsiądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wsiadłbym bym wsiadł |
wsiadłabym bym wsiadła |
wsiadłobym bym wsiadło |
wsiedlibyśmy byśmy wsiedli |
wsiadłybyśmy byśmy wsiadły |
2 os. |
wsiadłbyś byś wsiadł |
wsiadłabyś byś wsiadła |
wsiadłobyś byś wsiadło |
wsiedlibyście byście wsiedli |
wsiadłybyście byście wsiadły |
3 os. |
wsiadłby by wsiadł |
wsiadłaby by wsiadła |
wsiadłoby by wsiadło |
wsiedliby by wsiedli |
wsiadłyby by wsiadły |
bezosobnik: wsiądnięto by
bezokolicznik: wsiąść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wsiadłszy
gerundium: wsiądnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wsiądnięcie |
wsiądnięcia |
D. | wsiądnięcia |
wsiądnięć |
C. | wsiądnięciu |
wsiądnięciom |
B. | wsiądnięcie |
wsiądnięcia |
N. | wsiądnięciem |
wsiądnięciami |
Ms. | wsiądnięciu |
wsiądnięciach |
W. | wsiądnięcie |
wsiądnięcia |
odpowiednik aspektowy: wsiadać
Składnia
Rzżywotny | + | wsiąść | + |
do CZEGO | w CO | na CO
|
2. na podwładnego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nasiąść |
Połączenia
- wsiąść jak na łysą kobyłę
Cytaty
Raz się zaciągnęłam, ale Kitahara z Marchettim zaraz na mnie wsiedli, że cygarami się nie można zaciągać. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000 |
|
- Kim ty jesteś, żeby oceniać postępowanie Kościoła? - wsiadł na Franka. źródło: NKJP: Marek Harny: Zdrajca, 2007 |
|
Przełożeni strasznie na nas wsiedli, grozili konsekwencjami. źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008 |
|
Tak, idąc na dzisiejszy babski wieczór, wiedziałam, że wsiądą na mnie, gdy im opowiem, jak mi Marian zaplanował życie. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008 |
|
Radziłam, żeby w pokojach zainstalować kamery, to obie wsiadłyście na mnie jak na łysą kobyłę. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Czarna wdowa atakuje, 2009 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wsiądę |
wsiądziemy |
|||
2 os. |
wsiądziesz |
wsiądziecie |
|||
3 os. |
wsiądzie |
wsiądą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wsiadłem +(e)m wsiadł |
wsiadłam +(e)m wsiadła |
wsiadłom +(e)m wsiadło |
wsiedliśmy +(e)śmy wsiedli |
wsiadłyśmy +(e)śmy wsiadły |
2 os. |
wsiadłeś +(e)ś wsiadł |
wsiadłaś +(e)ś wsiadła |
wsiadłoś +(e)ś wsiadło |
wsiedliście +(e)ście wsiedli |
wsiadłyście +(e)ście wsiadły |
3 os. |
wsiadł |
wsiadła |
wsiadło |
wsiedli |
wsiadły |
bezosobnik: wsiądnięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wsiądźmy |
|
2 os. |
wsiądź |
wsiądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wsiadłbym bym wsiadł |
wsiadłabym bym wsiadła |
wsiadłobym bym wsiadło |
wsiedlibyśmy byśmy wsiedli |
wsiadłybyśmy byśmy wsiadły |
2 os. |
wsiadłbyś byś wsiadł |
wsiadłabyś byś wsiadła |
wsiadłobyś byś wsiadło |
wsiedlibyście byście wsiedli |
wsiadłybyście byście wsiadły |
3 os. |
wsiadłby by wsiadł |
wsiadłaby by wsiadła |
wsiadłoby by wsiadło |
wsiedliby by wsiedli |
wsiadłyby by wsiadły |
bezosobnik: wsiądnięto by
bezokolicznik: wsiąść
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wsiadłszy
gerundium: wsiądnięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wsiądnięcie |
wsiądnięcia |
D. | wsiądnięcia |
wsiądnięć |
C. | wsiądnięciu |
wsiądnięciom |
B. | wsiądnięcie |
wsiądnięcia |
N. | wsiądnięciem |
wsiądnięciami |
Ms. | wsiądnięciu |
wsiądnięciach |
W. | wsiądnięcie |
wsiądnięcia |
odpowiednik aspektowy: wsiadać
Składnia
Rzosobowy | + | wsiąść | + |
na KOGO +
(że ZDANIE)
|
Rzosobowy | + | wsiąść | + |
na KOGO +
(MOWA WPROST)
|