UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

granica

Chronologizacja

1205, SStp
W postaci: grenica

Pochodzenie

psł. *granica 'linia graniczna oddzielająca jeden teren od drugiego'

1. państwa

Definicja

coś, co oddziela jeden obszar od innego (lub wszystkich pozostałych) i zwykle jest przedstawiane jako wyobrażona linia przebiegająca w terenie i oznaczana na mapach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa stosunki międzynarodowe

Połączenia

granica polska, rosyjska, turecka; polsko-niemiecka, polsko-ukraińska...; morska, lądowa
granica miasta, państwa, regionu, województwa, wsi; granice Polski, Warszawy...
granica między Austrią a Czechami, Polską a Słowacją...
granica biegnie, przebiega którędyś
przekroczyć granicę

Cytaty

	[...] machnąłem sporo zdjęć nad Dunajcem, po jednej i drugiej stronie słowackiej granicy. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983
	Cinek w ciągu dwóch lat przekroczył granicę stukrotnie, pewnie częściej niż kurier z MSZ, Ewa, jego żona, niewiele mniej. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2005
	W Bad Schwartau słyszał, że wielu mieszkańców Lwowa, profesorów i inteligencji, osiedliło się we Wrocławiu. Postanowił tam wysiąść z wagonu. Do Lwowa bowiem, teraz do miasta w granicach ZSRR, nie było ani jak, ani po co wracać. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica..., 2006
	Do granic wsi odprowadza ją dotychczasowa rodzina, sąsiedzi, przyjaciele. Pokrzepiają, dają ostatnie rady i zalecenia. Mówią: – Jeśli będzie cię bił, wróć do nas! źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Kartki z białego zeszytu, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	granica	granice
D.	granicy	granic

C.	granicy	granicom
B.	granicę	granice
N.	granicą	granicami
Ms.	granicy	granicach
W.	granico	granice

Składnia

+	granica	+	JAKA
+	granica	+	CZEGO
+	granica	+	między CZYM + a CZYM

2. między dobrem a złem

Definicja

coś, co - jeśli analizuje się cechy pewnego przedmiotu, zjawiska lub sytuacji - stanowi wyobrażony punkt decydujący o tym, czy trafne jest wobec nich użycie tego określenia, które jest użyte, czy też jakiegoś innego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

granica między dobrem a złem; jawą a snem, snem a rzeczywistością, fikcją a rzeczywistością; życiem a śmiercią; miłością idealną a cielesną; niebem a ziemią

Cytaty

Noc nadchodziła, z nią nawrót gorączki. Obrazy zmąciły się znowu, straciły granicę między snem a rzeczywistością.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1996

[...] w żadnej innej sztuce granica między artystą a szarlatanem nie jest tak cienka.

źródło: NKJP: Stanisław Mrożek: Jak zostałem filmowcem, 2004

Nie umiem jednak pozbyć się wrażenia, że Brat Hieronim oferował człowiekowi przynajmniej poczucie sensu istnienia, granicę między dobrem a złem. Machiavelli zaś – aż, lecz i zaledwie sytość.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	granica	granice
D.	granicy	granic

C.	granicy	granicom
B.	granicę	granice
N.	granicą	granicami
Ms.	granicy	granicach
W.	granico	granice

Składnia

granica

między CZYM a CZYM

3. wytrzymałości

Definicja

moment lub sytuacja, w którym coś - ze względu na swój charakter lub intensywność - przestaje być dopuszczalne i akceptowalne

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

granica cierpliwości, rozsądku, siły, szczerości, wytrzymałości; dobrego smaku, przyzwoitości
nie znać granic

Cytaty

	Bałem się jednak, że przekroczę granicę jej cierpliwości, że rzuci słuchawką. źródło: NKJP: Jan Grzegorczyk: Chaszcze, 2009
	Przy wódce też obowiązywała granica szczerości. Ja tam nigdy nie mówiłem za dużo, najwyżej jak było na poprzednich budowach. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007
	Napinając mięśnie rąk do granicy wytrzymałości, podźwignąłem się nieco ku górze i wysunąłem na dwór. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006
	Znał wprawdzie powszechny, ogólnonarodowy strach przed tymi, co prowokowali nieufność do wszystkiego i wszystkich, łatwiej przez to sprawując władzę, ale były gdzieś granice. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica..., 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	granica	granice
D.	granicy	granic

C.	granicy	granicom
B.	granicę	granice
N.	granicą	granicami
Ms.	granicy	granicach
W.	granico	granice

Składnia

granica

CZEGO

Frazeologizmy

coś przekracza wszelkie granice
coś przechodzi wszelkie granice
coś nie zna granic ni kordonów
coś nie zna granic
coś przekroczyło wszelkie granice
coś przeszło wszelkie granice
dolna granica
górna granica
granica wieku
granice wzrostu
ktoś otwiera granice
ktoś otworzył granice
ktoś przekracza wszelkie granice
ktoś przekroczył wszelkie granice
ktoś tłumaczy coś jak krowie na rowie
ktoś tłumaczy coś jak krowie na granicy
ktoś wytłumaczył coś jak krowie na rowie
ktoś wytłumaczył coś jak krowie na granicy
ktoś zamknął granice
ktoś zamknął granicę
ktoś pozamykał granice
ktoś zamyka granice
ktoś zamyka granicę
na granicy
na granicy prawa II
na granicy legalności
na granicy prawa I
na granicy legalności
w granicach
za granicą I
za granicą II
zielona granica

Data ostatniej modyfikacji: 29.10.2024