Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *skripěti (: *škripati) 'wydawać charakterystyczny odgłos wywołany np. tarciem; skrzypieć, trzeszczeć, zgrzytać'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Połączenia
- drzwi, łóżko, okno, podłoga; śnieg, żwir skrzypi; buty; schody skrzypią
- skrzypieć butami
- coś lekko, trochę; strasznie skrzypi
Cytaty
Przy każdym jego kroku lekko skrzypiała podłoga. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010 |
|
Tylko ja tam szedłem. Skrzypiał śnieg, a renifer prychał z zimna. źródło: NKJP: Rafał Nowakowski: Rdza, 2008 |
|
Odwróciła się powoli, skrzypiąc krzesełkiem z wyplatanym oparciem źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki tytuł Wniebowstąpienie, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
skrzypię |
skrzypimy |
|||
2 os. |
skrzypisz |
skrzypicie |
|||
3 os. |
skrzypi |
skrzypią |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
skrzypiałem +(e)m skrzypiał |
skrzypiałam +(e)m skrzypiała |
skrzypiałom +(e)m skrzypiało |
skrzypieliśmy +(e)śmy skrzypieli |
skrzypiałyśmy +(e)śmy skrzypiały |
2 os. |
skrzypiałeś +(e)ś skrzypiał |
skrzypiałaś +(e)ś skrzypiała |
skrzypiałoś +(e)ś skrzypiało |
skrzypieliście +(e)ście skrzypieli |
skrzypiałyście +(e)ście skrzypiały |
3 os. |
skrzypiał |
skrzypiała |
skrzypiało |
skrzypieli |
skrzypiały |
bezosobnik: skrzypiano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę skrzypiał będę skrzypieć |
będę skrzypiała będę skrzypieć |
będę skrzypiało będę skrzypieć |
będziemy skrzypieli będziemy skrzypieć |
będziemy skrzypiały będziemy skrzypieć |
2 os. |
będziesz skrzypiał będziesz skrzypieć |
będziesz skrzypiała będziesz skrzypieć |
będziesz skrzypiało będziesz skrzypieć |
będziecie skrzypieli będziecie skrzypieć |
będziecie skrzypiały będziecie skrzypieć |
3 os. |
będzie skrzypiał będzie skrzypieć |
będzie skrzypiała będzie skrzypieć |
będzie skrzypiało będzie skrzypieć |
będą skrzypieli będą skrzypieć |
będą skrzypiały będą skrzypieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
skrzypmy |
|
2 os. |
skrzyp |
skrzypcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
skrzypiałbym bym skrzypiał |
skrzypiałabym bym skrzypiała |
skrzypiałobym bym skrzypiało |
skrzypielibyśmy byśmy skrzypieli |
skrzypiałybyśmy byśmy skrzypiały |
2 os. |
skrzypiałbyś byś skrzypiał |
skrzypiałabyś byś skrzypiała |
skrzypiałobyś byś skrzypiało |
skrzypielibyście byście skrzypieli |
skrzypiałybyście byście skrzypiały |
3 os. |
skrzypiałby by skrzypiał |
skrzypiałaby by skrzypiała |
skrzypiałoby by skrzypiało |
skrzypieliby by skrzypieli |
skrzypiałyby by skrzypiały |
bezosobnik: skrzypiano by
bezokolicznik: skrzypieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
skrzypiąc
gerundium: skrzypienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | skrzypienie |
skrzypienia |
D. | skrzypienia |
skrzypień |
C. | skrzypieniu |
skrzypieniom |
B. | skrzypienie |
skrzypienia |
N. | skrzypieniem |
skrzypieniami |
Ms. | skrzypieniu |
skrzypieniach |
W. | skrzypienie |
skrzypienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: skrzypiący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | skrzypiący |
skrzypiący |
skrzypiący |
skrzypiące |
skrzypiąca |
D. | skrzypiącego |
skrzypiącego |
skrzypiącego |
skrzypiącego |
skrzypiącej |
C. | skrzypiącemu |
skrzypiącemu |
skrzypiącemu |
skrzypiącemu |
skrzypiącej |
B. | skrzypiącego |
skrzypiącego |
skrzypiący |
skrzypiące |
skrzypiącą |
N. | skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącą |
Ms. | skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | skrzypiący |
skrzypiący |
skrzypiące |
skrzypiące |
D. | skrzypiących |
skrzypiących |
skrzypiących |
skrzypiących |
C. | skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącym |
skrzypiącym |
B. | skrzypiących |
skrzypiących |
skrzypiących |
skrzypiące |
N. | skrzypiącymi |
skrzypiącymi |
skrzypiącymi |
skrzypiącymi |
Ms. | skrzypiących |
skrzypiących |
skrzypiących |
skrzypiących |
odpowiednik aspektowy: skrzypnąć
Składnia
Rzkonkretny | + | skrzypieć | + | |
+ | skrzypieć | + |
CZYM
|