skrzypnąć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

wydać piskliwy odgłos, jaki powstaje przy ocieraniu się twardych powierzchni o siebie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

dźwięki

Połączenia

krzesło, łóżko skrzypnęło; furtka skrzypnęła; deski; drzwi, drzwiczki skrzypnęły
skrzypnąć butami, drzwiami, zawiasami
skrzypnąć pod nogami, pod stopami

Cytaty

W sąsiednim pokoju skrzypnęło krzesło.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Był tam, gdy skrzypnęła furtka, zapaliło się światło na ganku, a w drzwiach ukazała się Zofia i stała przez chwilę naprzeciw Ignacego w złotym prostokącie blasku.

źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009

Generał wolno odczepił haczyk, drzwiczki przeraźliwie skrzypnęły zardzewiałymi zawiasami

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki, Dziura w niebie, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skrzypnę	skrzypniemy
2 os.	skrzypniesz	skrzypniecie
3 os.	skrzypnie	skrzypną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skrzypnąłem +(e)m skrzypnął	skrzypnęłam +(e)m skrzypnęła	skrzypnęłom +(e)m skrzypnęło	skrzypnęliśmy +(e)śmy skrzypnęli	skrzypnęłyśmy +(e)śmy skrzypnęły
2 os.	skrzypnąłeś +(e)ś skrzypnął	skrzypnęłaś +(e)ś skrzypnęła	skrzypnęłoś +(e)ś skrzypnęło	skrzypnęliście +(e)ście skrzypnęli	skrzypnęłyście +(e)ście skrzypnęły
3 os.	skrzypnął	skrzypnęła	skrzypnęło	skrzypnęli	skrzypnęły

bezosobnik: skrzypnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skrzypnijmy
2 os.	skrzypnij	skrzypnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skrzypnąłbym bym skrzypnął	skrzypnęłabym bym skrzypnęła	skrzypnęłobym bym skrzypnęło	skrzypnęlibyśmy byśmy skrzypnęli	skrzypnęłybyśmy byśmy skrzypnęły
2 os.	skrzypnąłbyś byś skrzypnął	skrzypnęłabyś byś skrzypnęła	skrzypnęłobyś byś skrzypnęło	skrzypnęlibyście byście skrzypnęli	skrzypnęłybyście byście skrzypnęły
3 os.	skrzypnąłby by skrzypnął	skrzypnęłaby by skrzypnęła	skrzypnęłoby by skrzypnęło	skrzypnęliby by skrzypnęli	skrzypnęłyby by skrzypnęły

bezosobnik: skrzypnięto by

bezokolicznik: skrzypnąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skrzypnąwszy

gerundium: skrzypnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skrzypnięcie	skrzypnięcia
D.	skrzypnięcia	skrzypnięć
C.	skrzypnięciu	skrzypnięciom
B.	skrzypnięcie	skrzypnięcia
N.	skrzypnięciem	skrzypnięciami
Ms.	skrzypnięciu	skrzypnięciach
W.	skrzypnięcie	skrzypnięcia

odpowiednik aspektowy: skrzypieć

Składnia

Rz_konkretny	+	skrzypnąć	+
	+	skrzypnąć	+	CZYM

Pochodzenie

Zob. skrzypieć