UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odchodzić

Chronologizacja

XIV w., Bańk

Pochodzenie

Zob. chodzić

1. od okna

Definicja

idąc, oddalać się z określonego miejsca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

oddalać się

Połączenia

kelner odchodzi
odchodzić korytarzem
odchodzić ileś kroków
odchodzić na lewo, na prawo; na bok, na stronę
odchodzić od łóżka, od okienka, od okna, od stołu; od komputera, od telefonu; od kasy
odchodzić po chwili
odchodzić w lewo, w prawo; w mrok; w głąb czegoś
odchodzić natychmiast; pośpiesznie, szybko; powoli; daleko; spokojnie; w milczeniu; z kwitkiem; jak zmyty
chcieć odchodzić
wstawać i odchodzić; odchodzić i wracać, odchodzić i zostawać; odchodzić i znikać

Cytaty

Powiedziawszy swoje, Oliveira składa ręce w kształt kadru filmowego - znak trochę masoński, znany dobrze wszystkim filmowcom i kinomanom. Po czym odchodzi w głąb uliczki tańczącym krokiem Chaplina.

źródło: NKJP: Tadeusz Sobolewski: Film Wima Wendersa jest pięknym prezentem na stulecie kina, Gazeta Wyborcza, 1996-01-15

- Takiej klęski się nie spodziewałem - dodaje, odchodząc szybko, bo grymas płaczu ściska mu twarz.

źródło: NKJP: Maja Grohman: Pijemy i spadamy, Gazeta Wrocławska, 2003-06-23

Kobiety, odchodząc od ołtarza, trzymają ręce skrzyżowane na piersiach.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Podręcznik do ludzi: tom 1 i ostatni – Czaszka, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

Rz_żywotny

odchodzić

(od CZEGO) + (DOKĄD)

2. z pracy

Definicja

przestawać być związanym z grupą ludzi, firmą, instytucją, organizacją lub formą aktywności

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

dyrektor, minister, pracownik, premier, prezes, prezydent, szef; agent, górnik, nauczyciel; klient; ksiądz; ekipa, rząd, zarząd odchodzi; ludzie; dzieci; młodzi, starzy odchodzą
odchodzić do konkurencji; do cywila
odchodzić na emeryturę
odchodzić z domu; z firmy, z pracy; z kopalni; z partii; z wojska; z klubu; z polityki, z rolnictwa; z Kościoła
odchodzić ze stanowiska; ze służby
chcieć, zamierzać; zacząć odchodzić
przychodzić i odchodzić; odchodzić i zostawać

Cytaty

„Solidarność” żąda też, by premie otrzymywane przez odchodzących z kopalń nie były opodatkowane i by prawo do urlopów górniczych mieli ci, którym brakuje do emerytury pięć lat (a nie trzy).

źródło: NKJP: Niewdzięczny pacjent, Dziennik Polski, 1998-04-21

- Tak naprawdę nikt z nas nie chciał odchodzić z pracy. Ale zgodziliśmy się, właśnie na takich, korzystnych dla obu stron warunkach - mówią byli pracownicy.

źródło: NKJP: Beata Kozłowska: Ta transakcja miała być korzystna dla obu stron, Dziennik Łódzki, 2002-03-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

Rz_osobowy

odchodzić

z CZEGO + (DOKĄD)

3. od kochanki

Definicja

opuszczać kogoś, z kim się było wcześniej związanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

kobieta, mężczyzna; dziewczyna, mąż odchodzi
odchodzić i wracać

Cytaty

Kiedy jednak to nasz mężczyzna odchodzi, zachowujemy się wprost przeciwnie. Porzucenie wyzwala silne, pierwotne uczucia: rozpacz, przerażenie, nienawiść.

źródło: NKJP: Zofia Milska-Wrzosińska: Para z dzieckiem czyli niezupełnie poprawne politycznie uwagi o rodzicielstwie, 2005

Informacja o tym, że mąż odchodzi, była więc dla niej ciosem. Dla Tomka zawsze ważniejsza była praca i przyjaciele, ale nie zaniedbywał rodziny. Kasia nie dopuszczała do siebie myśli, że mąż ją zdradza, choć miała tego liczne dowody.

źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001

Pan nie tylko zapomina, że jestem kobietą zamężną, ale zapomina pan także, że są mężczyźni, od których żony nie odchodzą.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 3, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

Rz_osobowy

odchodzić

od KOGO

4. umierać

Definicja

książk.

umierać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	gasnąć, kitować, ktoś dokonuje żywota, ktoś schodzi z tego świata, ktoś wyciąga kopyta, ktoś wydaje ostatnie tchnienie, mrzeć, umierać, wykitowywać, życie uchodzi z kogoś
	antonimy:	rodzić się

Połączenia

pokolenie odchodzi
odchodzić i umierać; odchodzić i zostawiać kogoś

Cytaty

Jeszcze niedawno chciwe spojrzenia mężczyzn sprawiały mu przyjemność, chciał, żeby ubierała się prowokująco, teraz był - jak się to mówi - złożony niemocą. Czy czuł, że odchodzi i zostawia Faustę samą?

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

Niestety, ludzie odchodzą, a wraz z nimi giną opowieści, to co wiedzieli i to jak opowiadali.

źródło: NKJP: Tomasz Stodolny: Z baśnią pod rękę, Gazeta Krakowska, 2006-03-14

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

Rz_osobowy

odchodzić

5. od zasad

Definicja

przestawać trzymać się jakichś zasad, planów, jakiegoś tematu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

odchodzić od zasad, od tematu; od stereotypu, od koncepcji; od wiary
odchodzić powoli; daleko

Cytaty

Ja przepraszam, bo rzeczywiście odchodzimy od tematu, ale skorośmy zaczęli temat prawniczy, to chciałem zwrócić uwagę, że sąd cywilny jest związany rozstrzygnięciami karnymi, a nie odwrotnie.

źródło: NKJP: NKJP: Stenogram z 72. posiedzenia Komisji Śledczej 16 maja 2005 r.

Na podstawie doświadczeń ostatnich lat można mówić o pewnym przeniesieniu akcentów z fiskalnych na monetarne narzędzia interwencjonizmu państwowego, a nie jak to się niekiedy próbuje interpretować, odchodzeniu państwa kapitalistycznego od spraw gospodarczych.

źródło: NKJP: Stanisław Owsiak: Finanse publiczne, 1998

Wielu odchodzi od Jezusa z powodu swojej ignorancji religijnej, niewiedzy.

źródło: NKJP: Antoni Długosz: Służyć radością, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

Rz_osobowy

odchodzić

od KOGO/CZEGO

6. o autobusie

Definicja

odjeżdżać z miejsca, w którym zabierani są pasażerowie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

autobus, pociąg odchodzi
odchodzić co godzinę
odchodzić do Krakowa, do Warszawy

Cytaty

Autobusy odchodzące na północ odnalazłem na dworcu położonym przy jednym z cuchnących kanałów tej środkowoamerykańskiej Wenecji, jak można określić Belize City z racji na ich gęstą sieć.

źródło: NKJP: Jan Gać: W ojczyźnie Majów, 2007

Najbliższy pociąg do Warszawy odchodził dopiero wieczorem, a Janek nie chciał kręcić się z niebezpieczną przesyłką po mieście.

źródło: NKJP: Alfons Filar: Śladami tatrzańskich kurierów, 1995

Na dodatek w miejscu, z którego odchodzi autobus linii 124, w żaden sposób nie można się dowiedzieć kiedy on odjeżdża, bowiem aby przeczytać rozkład jazdy, trzeba mieć przy sobie latarkę.

źródło: NKJP: Potrzebne strzałki, Dziennik Polski, 2000-05-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

Rz_nieżywotny

odchodzić

(SKĄD) + (DOKĄD)

7. o podeszwie

Definicja

odczepiać się od jakiejś całości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Cytaty

Delikatne mięso, o lekkim różowym zabarwieniu, rozpływało się w ustach. Słowem poezja w gębie. Skóra też wypieczona, odchodziła od mięsa.

źródło: NKJP: (JS): Smacznego, Dzienik Zachodni, 2004-07-27

Do legendy przeszły na przykład dziurawe buty senatora Andrzeja Wielowiejskiego, który na publicznych spotkaniach ze swadą opowiadał o urokach demokracji, ale co bystrzejsi słuchacze spostrzegali, że z jednego buta odchodzi mu... podeszwa.

źródło: NKJP: Witold Pustułka: Ludzie z fotografii, Dziennik Zachodni, 2003-06-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

Rz_nieżywotny

odchodzić

(od CZEGO)

8. od wzoru

Definicja

przestawać być zgodnym z jakimś wzorem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

Wydaje mi się, że polszczyzna stopniowo odchodzi od 'siebie', całkiem możliwe, że pod naciskiem angielszczyzny/tłumaczeń z angielskiego.

źródło: NKJP: Internet

Gmina Ryglice, jako jedna z pierwszych w regionie wprowadziła bezpośredni tryb wyboru sołtysów i rad sołeckich, odchodząc od modelu decydowania o tym podczas zebrań wiejskich.

źródło: NKJP: (pach): Wybiorą sołtysów, Gazeta Krakowska, 2007-02-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

odchodzić

od CZEGO

9. powodować zmniejszenie

Definicja

przestawać być częścią całości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

Ze względu na to, że z gminy odchodzi część zadań, którymi zajmował się pion architektury, niektóre osoby stracą zajęcie, ale zostaną przesunięte do zajęć związanych z planami, bo ich sporządzaniem mogą zajmować się nie tylko urbaniści, ale także architekci.

źródło: NKJP: (Nit): Spłaszczanie struktury, Gazeta Krakowska, 2003-05-07

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

10. o dawnych zwyczajach

Definicja

przemijać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

epoka; zima odchodzi
odchodzić do historii
odchodzić w cień, w niebyt, w niepamięć, w zapomnienie; w przeszłość
odchodzić powoli, bezpowrotnie
wolno odchodzić

Cytaty

To pewnego rodzaju świadectwo, że czasy zmieniają się niezwykle szybko – coś, co niedawno było modne, teraz odchodzi w niebyt.

źródło: NKJP: Ewa Drab: Laurka, Esencja, nr 02 (LXXIV), 2008-03

Gołębie z gołębicami, mężczyźni z kobietami wchodzą w nowe związki uczuciowe. Pojawiają się pierwsze zakochane pary, nieomylny znak odchodzącej zimy.

źródło: NKJP: Paweł Althamer: Kantor wiosną, Ozon, nr 3, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

11. o chęci

Definicja

przestawać być odczuwanym przez kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

chęć, ochota odchodzi

Cytaty

Przy takiej postawie sędziego odchodzi ochota do gry...

źródło: NKJP: Bez satysfakcji, Dziennik Polski, 1999-04-26

Przy takim nastawieniu przedstawicieli samorządu doprawdy odchodzi człowiekowi chęć do pracy i społecznej aktywności.

źródło: NKJP: (dw): Czyżykiewicz wciąż u steru, Dziennik Polski, 2006-01-31

[...] przeciętnego człowieka odchodzi ochota na zajmowanie się sferą polityki.

źródło: NKJP: Kazimierz Kutz, Przerwa w dziurze, Dziennik Zachodni, 2001-04-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

odpowiednik aspektowy: odejść

Składnia

	+	odchodzić	+	(KOMU)
	+	odchodzić	+	(KOGO)

12. linia kolejowa

Definicja

oddzielając się, prowadzić w jakimś kierunku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Połączenia

droga odchodzi
odchodzić w jakimś kierunku

Cytaty

W lewo odchodzi droga na Stare Krzeptówki – m.in. do domu, w którym mieszkał Jan Krzeptowski Sabała.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Zakopane i Tatry: przewodnik, 1995

Warto pamiętać, że jak obecnie, tak i w czasach Jezusa przebiegała tamtędy ważna droga, łącząca oba brzegi jeziora z odnogą odchodzącą w kierunku Syrii.

źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

Składnia

Rz_nieżywotny

odchodzić

DOKĄD

13. impreza

Definicja

pot.

odbywać się

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Pomyślałem więc, że nadchodzi czas, kiedy trzeba storpedować działania Rady Programowej. Jeżeli tam odchodzi taka wolna amerykanka, to ja pod swoim nazwiskiem też mogę wysyłać różne sygnały.

źródło: NKJP: Bogna Świątkowska:TERAZ TRZEBA ROBIĆ INNE RZECZY, Bęc Zmiana, 2008-10-15

W Sejmie, w Belwederze, w rządzie odchodzą takie spektakle, że pozazwiązkowa widownia jest nimi przesycona.

źródło: NKJP: Anna Wasilewska: Telefoniczna opinia publiczna, Gazeta Wyborcza, 1992-01-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odchodzę	odchodzimy
2 os.	odchodzisz	odchodzicie
3 os.	odchodzi	odchodzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłem +(e)m odchodził	odchodziłam +(e)m odchodziła	odchodziłom +(e)m odchodziło	odchodziliśmy +(e)śmy odchodzili	odchodziłyśmy +(e)śmy odchodziły
2 os.	odchodziłeś +(e)ś odchodził	odchodziłaś +(e)ś odchodziła	odchodziłoś +(e)ś odchodziło	odchodziliście +(e)ście odchodzili	odchodziłyście +(e)ście odchodziły
3 os.	odchodził	odchodziła	odchodziło	odchodzili	odchodziły

bezosobnik: odchodzono

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odchodził będę odchodzić	będę odchodziła będę odchodzić	będę odchodziło będę odchodzić	będziemy odchodzili będziemy odchodzić	będziemy odchodziły będziemy odchodzić
2 os.	będziesz odchodził będziesz odchodzić	będziesz odchodziła będziesz odchodzić	będziesz odchodziło będziesz odchodzić	będziecie odchodzili będziecie odchodzić	będziecie odchodziły będziecie odchodzić
3 os.	będzie odchodził będzie odchodzić	będzie odchodziła będzie odchodzić	będzie odchodziło będzie odchodzić	będą odchodzili będą odchodzić	będą odchodziły będą odchodzić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odchodźmy
2 os.	odchodź	odchodźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odchodziłbym bym odchodził	odchodziłabym bym odchodziła	odchodziłobym bym odchodziło	odchodzilibyśmy byśmy odchodzili	odchodziłybyśmy byśmy odchodziły
2 os.	odchodziłbyś byś odchodził	odchodziłabyś byś odchodziła	odchodziłobyś byś odchodziło	odchodzilibyście byście odchodzili	odchodziłybyście byście odchodziły
3 os.	odchodziłby by odchodził	odchodziłaby by odchodziła	odchodziłoby by odchodziło	odchodziliby by odchodzili	odchodziłyby by odchodziły

bezosobnik: odchodzono by

bezokolicznik: odchodzić

imiesłów przysłówkowy współczesny: odchodząc

gerundium: odchodzenie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odchodzenie	odchodzenia
D.	odchodzenia	odchodzeń
C.	odchodzeniu	odchodzeniom
B.	odchodzenie	odchodzenia
N.	odchodzeniem	odchodzeniami
Ms.	odchodzeniu	odchodzeniach
W.	odchodzenie	odchodzenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: odchodzący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodząca
D.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącego	odchodzącej
C.	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącemu	odchodzącej
B.	odchodzącego	odchodzącego	odchodzący	odchodzące	odchodzącą
N.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącą
Ms.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odchodzący	odchodzący	odchodzące	odchodzące
D.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących
C.	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym	odchodzącym
B.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzące
N.	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi	odchodzącymi
Ms.	odchodzących	odchodzących	odchodzących	odchodzących

Składnia

odchodzić

(GDZIE)

Frazeologizmy

coś schodzi na dalszy plan
coś odchodzi na dalszy plan
ktoś odchodzi na wieczną szychtę
ktoś odchodzi na wieczną wachtę
ktoś odchodzi na wieczną wartę
ktoś odchodzi od zmysłów
ktoś odchodzi od rozumu
ktoś przenosi się na łono Abrahama
ktoś odchodzi w zaświaty
ktoś odchodzi z czyjegoś życia
ktoś przenosi się na łono Abrahama
ktoś odchodzi w zaświaty
wody odchodzą

Data ostatniej modyfikacji: 18.06.2014