Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Pochodzenie
Zob. trzymać
1. konia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | powstrzymać |
Połączenia
- policja wstrzymała coś
- wstrzymać konia, pociąg, ruch (uliczny)
- wstrzymać gestem, ruchem (dłoni)
Cytaty
|
Wstrzymała konia, by ukryci w gąszczu łucznicy mieli możliwość dobrze się jej przyjrzeć. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
|
Zerwana lina sunęła za nimi. Mogli ją teraz podjąć i wstrzymać znoszone prądem stado. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
|
Panfil chciał ich witać, skoczył na spotkanie, ale łańcuch wstrzymał go kategorycznie; pies zawisł z uniesionymi do góry przednimi łapami. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wstrzymam |
wstrzymamy |
|||
| 2 os. |
wstrzymasz |
wstrzymacie |
|||
| 3 os. |
wstrzyma |
wstrzymają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wstrzymałem +(e)m wstrzymał |
wstrzymałam +(e)m wstrzymała |
wstrzymałom +(e)m wstrzymało |
wstrzymaliśmy +(e)śmy wstrzymali |
wstrzymałyśmy +(e)śmy wstrzymały |
| 2 os. |
wstrzymałeś +(e)ś wstrzymał |
wstrzymałaś +(e)ś wstrzymała |
wstrzymałoś +(e)ś wstrzymało |
wstrzymaliście +(e)ście wstrzymali |
wstrzymałyście +(e)ście wstrzymały |
| 3 os. |
wstrzymał |
wstrzymała |
wstrzymało |
wstrzymali |
wstrzymały |
bezosobnik: wstrzymano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wstrzymajmy |
|
| 2 os. |
wstrzymaj |
wstrzymajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wstrzymałbym bym wstrzymał |
wstrzymałabym bym wstrzymała |
wstrzymałobym bym wstrzymało |
wstrzymalibyśmy byśmy wstrzymali |
wstrzymałybyśmy byśmy wstrzymały |
| 2 os. |
wstrzymałbyś byś wstrzymał |
wstrzymałabyś byś wstrzymała |
wstrzymałobyś byś wstrzymało |
wstrzymalibyście byście wstrzymali |
wstrzymałybyście byście wstrzymały |
| 3 os. |
wstrzymałby by wstrzymał |
wstrzymałaby by wstrzymała |
wstrzymałoby by wstrzymało |
wstrzymaliby by wstrzymali |
wstrzymałyby by wstrzymały |
bezosobnik: wstrzymano by
bezokolicznik: wstrzymać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wstrzymawszy
gerundium: wstrzymanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wstrzymanie |
wstrzymania |
| D. | wstrzymania |
wstrzymań |
| C. | wstrzymaniu |
wstrzymaniom |
| B. | wstrzymanie |
wstrzymania |
| N. | wstrzymaniem |
wstrzymaniami |
| Ms. | wstrzymaniu |
wstrzymaniach |
| W. | wstrzymanie |
wstrzymania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wstrzymany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wstrzymany |
wstrzymany |
wstrzymany |
wstrzymane |
wstrzymana |
| D. | wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanej |
| C. | wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanej |
| B. | wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymany |
wstrzymane |
wstrzymaną |
| N. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymaną |
| Ms. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wstrzymani |
wstrzymani |
wstrzymane |
wstrzymane |
| D. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
| C. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
| B. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymane |
| N. | wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
| Ms. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
odpowiednik aspektowy: wstrzymywać
Składnia
|
+ | wstrzymać | + |
KOGO/CO
|
2. wypłatę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- wstrzymać budowę, dostawę, egzekucję, płatność, prace, produkcję, spłatę, sprzedaż, wypłatę, wyrok
- wstrzymać coś na miesiąc, na tydzień
Cytaty
|
Andrzej Gołota, w USA nazywany papieżem polskiego boksu, wstrzymał wypłatę honorarium trenerowi. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004 |
|
|
- Proszę z jednostką WOP! Błyskawiczna! - najwyższy rangą zdradzał wyraźny niepokój. - Proszę natychmiast wstrzymać odprawy!... źródło: NKJP: Ariadna Lewańska: Sonata dla Natalii, 1965 |
|
|
Wszelkie działania operacyjne, dotyczące akcji o kryptonimie „Goździk” wstrzymane do odwołania. źródło: NKJP: Marek Idczak: Słony wiatr, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wstrzymam |
wstrzymamy |
|||
| 2 os. |
wstrzymasz |
wstrzymacie |
|||
| 3 os. |
wstrzyma |
wstrzymają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wstrzymałem +(e)m wstrzymał |
wstrzymałam +(e)m wstrzymała |
wstrzymałom +(e)m wstrzymało |
wstrzymaliśmy +(e)śmy wstrzymali |
wstrzymałyśmy +(e)śmy wstrzymały |
| 2 os. |
wstrzymałeś +(e)ś wstrzymał |
wstrzymałaś +(e)ś wstrzymała |
wstrzymałoś +(e)ś wstrzymało |
wstrzymaliście +(e)ście wstrzymali |
wstrzymałyście +(e)ście wstrzymały |
| 3 os. |
wstrzymał |
wstrzymała |
wstrzymało |
wstrzymali |
wstrzymały |
bezosobnik: wstrzymano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wstrzymajmy |
|
| 2 os. |
wstrzymaj |
wstrzymajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wstrzymałbym bym wstrzymał |
wstrzymałabym bym wstrzymała |
wstrzymałobym bym wstrzymało |
wstrzymalibyśmy byśmy wstrzymali |
wstrzymałybyśmy byśmy wstrzymały |
| 2 os. |
wstrzymałbyś byś wstrzymał |
wstrzymałabyś byś wstrzymała |
wstrzymałobyś byś wstrzymało |
wstrzymalibyście byście wstrzymali |
wstrzymałybyście byście wstrzymały |
| 3 os. |
wstrzymałby by wstrzymał |
wstrzymałaby by wstrzymała |
wstrzymałoby by wstrzymało |
wstrzymaliby by wstrzymali |
wstrzymałyby by wstrzymały |
bezosobnik: wstrzymano by
bezokolicznik: wstrzymać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wstrzymawszy
gerundium: wstrzymanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wstrzymanie |
wstrzymania |
| D. | wstrzymania |
wstrzymań |
| C. | wstrzymaniu |
wstrzymaniom |
| B. | wstrzymanie |
wstrzymania |
| N. | wstrzymaniem |
wstrzymaniami |
| Ms. | wstrzymaniu |
wstrzymaniach |
| W. | wstrzymanie |
wstrzymania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wstrzymany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wstrzymany |
wstrzymany |
wstrzymany |
wstrzymane |
wstrzymana |
| D. | wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanej |
| C. | wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanej |
| B. | wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymany |
wstrzymane |
wstrzymaną |
| N. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymaną |
| Ms. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wstrzymani |
wstrzymani |
wstrzymane |
wstrzymane |
| D. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
| C. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
| B. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymane |
| N. | wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
| Ms. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
odpowiednik aspektowy: wstrzymywać
Składnia
|
|
+ | wstrzymać | + |
CO
|
3. oddech
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | powstrzymać |
Połączenia
- wstrzymać oddech, płacz, szloch, śmiech
Cytaty
|
Stanąwszy przed mieszkaniem Grzegorza, wstrzymałem oddech i przyłożywszy ucho do drzwi, dłuższą chwilę nasłuchiwałem uważnie. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
A przecież pochłaniam te wiersze nie dla treści intelektualnych i politycznych, moralnych i filozoficznych, ale dlatego, że - wstrzymajcie śmiech - są piękne. źródło: NKJP: Moje dziwne gusta, Gazeta Wyborcza, 1994-01-26 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wstrzymam |
wstrzymamy |
|||
| 2 os. |
wstrzymasz |
wstrzymacie |
|||
| 3 os. |
wstrzyma |
wstrzymają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wstrzymałem +(e)m wstrzymał |
wstrzymałam +(e)m wstrzymała |
wstrzymałom +(e)m wstrzymało |
wstrzymaliśmy +(e)śmy wstrzymali |
wstrzymałyśmy +(e)śmy wstrzymały |
| 2 os. |
wstrzymałeś +(e)ś wstrzymał |
wstrzymałaś +(e)ś wstrzymała |
wstrzymałoś +(e)ś wstrzymało |
wstrzymaliście +(e)ście wstrzymali |
wstrzymałyście +(e)ście wstrzymały |
| 3 os. |
wstrzymał |
wstrzymała |
wstrzymało |
wstrzymali |
wstrzymały |
bezosobnik: wstrzymano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wstrzymajmy |
|
| 2 os. |
wstrzymaj |
wstrzymajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wstrzymałbym bym wstrzymał |
wstrzymałabym bym wstrzymała |
wstrzymałobym bym wstrzymało |
wstrzymalibyśmy byśmy wstrzymali |
wstrzymałybyśmy byśmy wstrzymały |
| 2 os. |
wstrzymałbyś byś wstrzymał |
wstrzymałabyś byś wstrzymała |
wstrzymałobyś byś wstrzymało |
wstrzymalibyście byście wstrzymali |
wstrzymałybyście byście wstrzymały |
| 3 os. |
wstrzymałby by wstrzymał |
wstrzymałaby by wstrzymała |
wstrzymałoby by wstrzymało |
wstrzymaliby by wstrzymali |
wstrzymałyby by wstrzymały |
bezosobnik: wstrzymano by
bezokolicznik: wstrzymać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
wstrzymawszy
gerundium: wstrzymanie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wstrzymanie |
wstrzymania |
| D. | wstrzymania |
wstrzymań |
| C. | wstrzymaniu |
wstrzymaniom |
| B. | wstrzymanie |
wstrzymania |
| N. | wstrzymaniem |
wstrzymaniami |
| Ms. | wstrzymaniu |
wstrzymaniach |
| W. | wstrzymanie |
wstrzymania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wstrzymany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wstrzymany |
wstrzymany |
wstrzymany |
wstrzymane |
wstrzymana |
| D. | wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymanej |
| C. | wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanemu |
wstrzymanej |
| B. | wstrzymanego |
wstrzymanego |
wstrzymany |
wstrzymane |
wstrzymaną |
| N. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymaną |
| Ms. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wstrzymani |
wstrzymani |
wstrzymane |
wstrzymane |
| D. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
| C. | wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
wstrzymanym |
| B. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymane |
| N. | wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
wstrzymanymi |
| Ms. | wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
wstrzymanych |
odpowiednik aspektowy: wstrzymywać
Składnia
|
|
+ | wstrzymać | + |
CO
|