UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dąć

Chronologizacja

XV w., Bor

Pochodzenie

psł. *dǫti, *dъmǫ 'wiać, dąć, dmuchać'

1. w żagle

Definicja

mocno wiać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wiać

Połączenia

wiatr, wicher, wichura, zawieja dmie
dąć od morza, od oceanu
dąć w plecy, w twarz, w żagle

Cytaty

	Zmrok zapadał powoli, gdy naraz ostry wiatr zerwał się i zaczął dąć w oczekiwanym kierunku. źródło: NKJP: Bartłomiej Misiniec: Gladiatorzy i piraci, 2009
	W twarz dęło im upalne tchnienie pustyni. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Po obu stronach zieleniała przetykana plamami piasku trawa. Dął wiosenny wiatr. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabeł: opowiadania i reportaże, 2007
	Rozmawiali w wygodnych fotelach przy okrągłym stole, na którym zjawiła się niebawem mocna, gorąca kawa, za oknem dęło i wirowała kwietniowa śnieżyca. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Miazga, 1981
	W powietrzu pachnie burzą. Jest już wieczór i gonią po niebie poszarpane obłoki, i przeziera przez nie perłowe niebo. Dmie wcale pokaźnie i tak już będzie przez całą noc. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dmę	dmiemy
2 os.	dmiesz	dmiecie
3 os.	dmie	dmą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dąłem +(e)m dął	dęłam +(e)m dęła	dęłom +(e)m dęło	dęliśmy +(e)śmy dęli	dęłyśmy +(e)śmy dęły
2 os.	dąłeś +(e)ś dął	dęłaś +(e)ś dęła	dęłoś +(e)ś dęło	dęliście +(e)ście dęli	dęłyście +(e)ście dęły
3 os.	dął	dęła	dęło	dęli	dęły

bezosobnik: dęto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dął będę dąć	będę dęła będę dąć	będę dęło będę dąć	będziemy dęli będziemy dąć	będziemy dęły będziemy dąć
2 os.	będziesz dął będziesz dąć	będziesz dęła będziesz dąć	będziesz dęło będziesz dąć	będziecie dęli będziecie dąć	będziecie dęły będziecie dąć
3 os.	będzie dął będzie dąć	będzie dęła będzie dąć	będzie dęło będzie dąć	będą dęli będą dąć	będą dęły będą dąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dmijmy
2 os.	dmij	dmijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dąłbym bym dął	dęłabym bym dęła	dęłobym bym dęło	dęlibyśmy byśmy dęli	dęłybyśmy byśmy dęły
2 os.	dąłbyś byś dął	dęłabyś byś dęła	dęłobyś byś dęło	dęlibyście byście dęli	dęłybyście byście dęły
3 os.	dąłby by dął	dęłaby by dęła	dęłoby by dęło	dęliby by dęli	dęłyby by dęły

bezosobnik: dęto by

bezokolicznik: dąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: dmąc

gerundium: dęcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dęcie	dęcia
D.	dęcia	dęć
C.	dęciu	dęciom
B.	dęcie	dęcia
N.	dęciem	dęciami
Ms.	dęciu	dęciach
W.	dęcie	dęcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: dmący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dmący	dmący	dmący	dmące	dmąca
D.	dmącego	dmącego	dmącego	dmącego	dmącej
C.	dmącemu	dmącemu	dmącemu	dmącemu	dmącej
B.	dmącego	dmącego	dmący	dmące	dmącą
N.	dmącym	dmącym	dmącym	dmącym	dmącą
Ms.	dmącym	dmącym	dmącym	dmącym	dmącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dmący	dmący	dmące	dmące
D.	dmących	dmących	dmących	dmących
C.	dmącym	dmącym	dmącym	dmącym
B.	dmących	dmących	dmących	dmące
N.	dmącymi	dmącymi	dmącymi	dmącymi
Ms.	dmących	dmących	dmących	dmących

odpowiednik aspektowy: zadąć

Składnia

ø	+	dąć	+	(w CO\|od CZEGO)
Rz_nieżywotny	+	dąć	+	(w CO\|od CZEGO)

2. w róg