UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zabijać

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

psł. -*bijati

Zob. zabić

1. morderca

Definicja

powodować czyjąś śmierć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:

katrupić, powalać, rozwalać, ukatrupiać, utrupiać, uziemiać, zakatrupiać, załatwiać

Połączenia

bandyta, morderca, oprawca; mężczyzna zabija
zabijać (innych, wielu) ludzi; rodziców; matkę, ojca; dziecko; syna; męża, żonę; dziewczynę, kobietę; świadków; niewinnych ludzi; przeciwników politycznych, wrogów; demonstrantów; cywilów; żołnierzy; jeńców; zwierzęta;
zabijać gołymi pięściami, swoimi rękami; nożem, siekierą, kolbami, bagnetami
zabijać bez powodu
zabijać dla ojczyzny
zabijać w pojedynku
zabijać bez litości
bezmyślne zabijanie

Cytaty

	Najstarsza córka Andrzeja N. padła na kolana przed napastnikami błagając, aby nie zabijali jej ojca. źródło: NKJP: W. Hagedorny: Mord pod świętą figurą, Tygodnik Ciechanowski, 2007-07-21
	Mierzył w głowę. Być może staruszka prosiła napastnika, żeby darował jej życie, żeby nie zabijał, bo przecież niczego złego mu nie zrobiła. Może próbowała się wyrywać, uciekać, bodaj na chwilę oddalić śmierć - bo przecież uciec nie mogła. źródło: NKJP: S. Żagiel: Bestia w Mazewie, Tygodnik Ciechanowski, 2007-04-02
	Znane są m.in. przypadki zabijania kolbami i bagnetami opornych chłopów z Białostocczyzny oraz mordowania ludzi strzałami w tył głowy. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.02.1993
	Panie inspektorze, dlaczego nieszczęścia dotykają takich młodych, zdrowych ludzi, którzy mogliby w życiu jeszcze wiele osiągnąć? Co taki zboczeniec, taki bandyta sobie myśli, zabijając dziewczynę na przystanku? Czy on w ogóle myśli?! źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek Śmierć, 2007
	Morderca bezmotywowy zabija bez powodu i dlatego nie sposób przewidzieć, kogo, powiedzmy, zdekapituje. źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Pałac Ostrogskich, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabijam	zabijamy
2 os.	zabijasz	zabijacie
3 os.	zabija	zabijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałem +(e)m zabijał	zabijałam +(e)m zabijała	zabijałom +(e)m zabijało	zabijaliśmy +(e)śmy zabijali	zabijałyśmy +(e)śmy zabijały
2 os.	zabijałeś +(e)ś zabijał	zabijałaś +(e)ś zabijała	zabijałoś +(e)ś zabijało	zabijaliście +(e)ście zabijali	zabijałyście +(e)ście zabijały
3 os.	zabijał	zabijała	zabijało	zabijali	zabijały

bezosobnik: zabijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zabijał będę zabijać	będę zabijała będę zabijać	będę zabijało będę zabijać	będziemy zabijali będziemy zabijać	będziemy zabijały będziemy zabijać
2 os.	będziesz zabijał będziesz zabijać	będziesz zabijała będziesz zabijać	będziesz zabijało będziesz zabijać	będziecie zabijali będziecie zabijać	będziecie zabijały będziecie zabijać
3 os.	będzie zabijał będzie zabijać	będzie zabijała będzie zabijać	będzie zabijało będzie zabijać	będą zabijali będą zabijać	będą zabijały będą zabijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabijajmy
2 os.	zabijaj	zabijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałbym bym zabijał	zabijałabym bym zabijała	zabijałobym bym zabijało	zabijalibyśmy byśmy zabijali	zabijałybyśmy byśmy zabijały
2 os.	zabijałbyś byś zabijał	zabijałabyś byś zabijała	zabijałobyś byś zabijało	zabijalibyście byście zabijali	zabijałybyście byście zabijały
3 os.	zabijałby by zabijał	zabijałaby by zabijała	zabijałoby by zabijało	zabijaliby by zabijali	zabijałyby by zabijały

bezosobnik: zabijano by

bezokolicznik: zabijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabijając

gerundium: zabijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabijanie	zabijania
D.	zabijania	zabijań
C.	zabijaniu	zabijaniom
B.	zabijanie	zabijania
N.	zabijaniem	zabijaniami
Ms.	zabijaniu	zabijaniach
W.	zabijanie	zabijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijający	zabijający	zabijający	zabijające	zabijająca
D.	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającej
C.	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającej
B.	zabijającego	zabijającego	zabijający	zabijające	zabijającą
N.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającą
Ms.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijający	zabijający	zabijające	zabijające
D.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających
C.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym
B.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijające
N.	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi
Ms.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zabijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijany	zabijany	zabijany	zabijane	zabijana
D.	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanej
C.	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanej
B.	zabijanego	zabijanego	zabijany	zabijane	zabijaną
N.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijaną
Ms.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijani	zabijani	zabijane	zabijane
D.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych
C.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym
B.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijane
N.	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi
Ms.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych

odpowiednik aspektowy: zabić

Składnia

Rz_osobowy

zabijać

KOGO/CO + (CZYM)

2. choroba

Definicja

stawać się przyczyną czyjejś śmierci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

palenie; alkohol; rak; choroba; (wielka) woda; ogień; mróz; bomba zabija; narkotyki zabijają
zabijać powoli

Cytaty

	Jeszcze trochę i ich po prostu zacznie zabijać mróz. źródło: NKJP: Współpracownik: Te wspomnienia będą mnie palić..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-04-18
	Narkotyk to trucizna, która zabija powoli i bezwzględnie [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.10.2000
	Tę opętaną dziwnymi wizjami byłą zakonnicę powoli zabija śmiertelna choroba - rak krtani. źródło: Internet
	Wielka woda zabija w Polsce. źródło: Internet
	Ogień zabija życie - koagulacja białka następuje w 42 stopniach [...] , śmierć tkanek roślinnych następuje przy 50 stopniach [...] , temperatura na powierzchni gleby podczas pożaru dochodzi do 700 stopni. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabijam	zabijamy
2 os.	zabijasz	zabijacie
3 os.	zabija	zabijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałem +(e)m zabijał	zabijałam +(e)m zabijała	zabijałom +(e)m zabijało	zabijaliśmy +(e)śmy zabijali	zabijałyśmy +(e)śmy zabijały
2 os.	zabijałeś +(e)ś zabijał	zabijałaś +(e)ś zabijała	zabijałoś +(e)ś zabijało	zabijaliście +(e)ście zabijali	zabijałyście +(e)ście zabijały
3 os.	zabijał	zabijała	zabijało	zabijali	zabijały

bezosobnik: zabijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zabijał będę zabijać	będę zabijała będę zabijać	będę zabijało będę zabijać	będziemy zabijali będziemy zabijać	będziemy zabijały będziemy zabijać
2 os.	będziesz zabijał będziesz zabijać	będziesz zabijała będziesz zabijać	będziesz zabijało będziesz zabijać	będziecie zabijali będziecie zabijać	będziecie zabijały będziecie zabijać
3 os.	będzie zabijał będzie zabijać	będzie zabijała będzie zabijać	będzie zabijało będzie zabijać	będą zabijali będą zabijać	będą zabijały będą zabijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabijajmy
2 os.	zabijaj	zabijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałbym bym zabijał	zabijałabym bym zabijała	zabijałobym bym zabijało	zabijalibyśmy byśmy zabijali	zabijałybyśmy byśmy zabijały
2 os.	zabijałbyś byś zabijał	zabijałabyś byś zabijała	zabijałobyś byś zabijało	zabijalibyście byście zabijali	zabijałybyście byście zabijały
3 os.	zabijałby by zabijał	zabijałaby by zabijała	zabijałoby by zabijało	zabijaliby by zabijali	zabijałyby by zabijały

bezosobnik: zabijano by

bezokolicznik: zabijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabijając

gerundium: zabijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabijanie	zabijania
D.	zabijania	zabijań
C.	zabijaniu	zabijaniom
B.	zabijanie	zabijania
N.	zabijaniem	zabijaniami
Ms.	zabijaniu	zabijaniach
W.	zabijanie	zabijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijający	zabijający	zabijający	zabijające	zabijająca
D.	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającej
C.	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającej
B.	zabijającego	zabijającego	zabijający	zabijające	zabijającą
N.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającą
Ms.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijający	zabijający	zabijające	zabijające
D.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających
C.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym
B.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijające
N.	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi
Ms.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zabijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijany	zabijany	zabijany	zabijane	zabijana
D.	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanej
C.	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanej
B.	zabijanego	zabijanego	zabijany	zabijane	zabijaną
N.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijaną
Ms.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijani	zabijani	zabijane	zabijane
D.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych
C.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym
B.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijane
N.	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi
Ms.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych

odpowiednik aspektowy: zabić

Składnia

Rz_nieżywotny

zabijać

KOGO/CO

3. niszczyć

Definicja

niszczyć jakieś wartości, zjawiska czy stany psychiczne

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

niszczyć

Połączenia

kłamstwo, zazdrość; mobbing, nękanie psychiczne zabija
zabijać miłość, przyjaźń; godność; indywidualizm; zapach

Cytaty

	Chorobliwa zazdrość zabija każdą miłość. źródło: NKJP: Jestem potwornie zazdrosna o męża, prasa, 2003
	Kłamstwo zabija przyjaźń, prawda zabija miłość. źródło: NKJP: Internet
	[...] są przekonani, że w najstarszym ciechanowskim ogólniaku niektórzy nauczyciele stosują wobec „wybranych” uczniów mobbing, czyli nękanie psychiczne, zabijając w nastolatkach godność, co prowadzi do utraty wiary w siebie [...]. źródło: NKJP: A. Fidrysiak: „Będę cię pytał...aż się rozpłaczesz”, Tygodnik Ciechanowski, 2003-09-16
	Kto zabija indywidualizm jednostki, zabija indywidualizm narodu. źródło: NKJP: M. Rutkowska: Wspomnienie o Józefie Otłowskim, Tygodnik Ciechanowski, 2007-11-03
	Te niespotykane nigdzie w cywilizowanym świecie praktyki finansowe to okresowo sięgająca 20% realna stopa procentowa, zabijająca działalność gospodarczą, to wyssanie z przedsiębiorstw przemysłowych całej akumulacji ekonomicznej wraz z amortyzacją przez ostatnie lata. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 27.05.1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabijam	zabijamy
2 os.	zabijasz	zabijacie
3 os.	zabija	zabijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałem +(e)m zabijał	zabijałam +(e)m zabijała	zabijałom +(e)m zabijało	zabijaliśmy +(e)śmy zabijali	zabijałyśmy +(e)śmy zabijały
2 os.	zabijałeś +(e)ś zabijał	zabijałaś +(e)ś zabijała	zabijałoś +(e)ś zabijało	zabijaliście +(e)ście zabijali	zabijałyście +(e)ście zabijały
3 os.	zabijał	zabijała	zabijało	zabijali	zabijały

bezosobnik: zabijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zabijał będę zabijać	będę zabijała będę zabijać	będę zabijało będę zabijać	będziemy zabijali będziemy zabijać	będziemy zabijały będziemy zabijać
2 os.	będziesz zabijał będziesz zabijać	będziesz zabijała będziesz zabijać	będziesz zabijało będziesz zabijać	będziecie zabijali będziecie zabijać	będziecie zabijały będziecie zabijać
3 os.	będzie zabijał będzie zabijać	będzie zabijała będzie zabijać	będzie zabijało będzie zabijać	będą zabijali będą zabijać	będą zabijały będą zabijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabijajmy
2 os.	zabijaj	zabijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałbym bym zabijał	zabijałabym bym zabijała	zabijałobym bym zabijało	zabijalibyśmy byśmy zabijali	zabijałybyśmy byśmy zabijały
2 os.	zabijałbyś byś zabijał	zabijałabyś byś zabijała	zabijałobyś byś zabijało	zabijalibyście byście zabijali	zabijałybyście byście zabijały
3 os.	zabijałby by zabijał	zabijałaby by zabijała	zabijałoby by zabijało	zabijaliby by zabijali	zabijałyby by zabijały

bezosobnik: zabijano by

bezokolicznik: zabijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabijając

gerundium: zabijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabijanie	zabijania
D.	zabijania	zabijań
C.	zabijaniu	zabijaniom
B.	zabijanie	zabijania
N.	zabijaniem	zabijaniami
Ms.	zabijaniu	zabijaniach
W.	zabijanie	zabijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijający	zabijający	zabijający	zabijające	zabijająca
D.	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającej
C.	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającej
B.	zabijającego	zabijającego	zabijający	zabijające	zabijającą
N.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającą
Ms.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijający	zabijający	zabijające	zabijające
D.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających
C.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym
B.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijające
N.	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi
Ms.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zabijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijany	zabijany	zabijany	zabijane	zabijana
D.	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanej
C.	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanej
B.	zabijanego	zabijanego	zabijany	zabijane	zabijaną
N.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijaną
Ms.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijani	zabijani	zabijane	zabijane
D.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych
C.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym
B.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijane
N.	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi
Ms.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych

odpowiednik aspektowy: zabić

Składnia

zabijać

4. okno

Definicja

przybijać deski do okna tak, by było zasłonięte

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

zabijać okna, witryny; deskami, dyktą

Cytaty

	Ludzie umacniają ściany swoich domów workami z piaskiem i zabijają okna deskami. źródło: NKJP: (PAP): Paniczna ucieczka przed żywiołem, Dziennik Polski, 1999-09-16
	Ewakuowany zostaje Instytut Chorób Zakaźnych, lekarze i biochemicy schodzą do piwnicy, pacjentów przewozi się do [...] odległych pokoi. Mało, wszystkie okna na parterze zabijane są dechami! źródło: NKJP: Janusz Rudnicki: Chodźcie, idziemy, 2007
	Brytyjska Partia Narodowa [...] walczy z londyńską radą gminną o swoją rasistowską księgarnię w południowym Londynie. Pobliscy sklepikarze zabijają okna dyktą, bo boją się nowych zamieszek. źródło: NKJP: Marek Rybarczyk: Brytyjscy rasiści w sporze z radnymi Londynu, Gazeta Wyborcza, 1995-04-20
	W sklepach na Krakowskim Przedmieściu zabijają deskami witryny. Pusto, jeśli nie liczyć dziesiątków patroli. źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabijam	zabijamy
2 os.	zabijasz	zabijacie
3 os.	zabija	zabijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałem +(e)m zabijał	zabijałam +(e)m zabijała	zabijałom +(e)m zabijało	zabijaliśmy +(e)śmy zabijali	zabijałyśmy +(e)śmy zabijały
2 os.	zabijałeś +(e)ś zabijał	zabijałaś +(e)ś zabijała	zabijałoś +(e)ś zabijało	zabijaliście +(e)ście zabijali	zabijałyście +(e)ście zabijały
3 os.	zabijał	zabijała	zabijało	zabijali	zabijały

bezosobnik: zabijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zabijał będę zabijać	będę zabijała będę zabijać	będę zabijało będę zabijać	będziemy zabijali będziemy zabijać	będziemy zabijały będziemy zabijać
2 os.	będziesz zabijał będziesz zabijać	będziesz zabijała będziesz zabijać	będziesz zabijało będziesz zabijać	będziecie zabijali będziecie zabijać	będziecie zabijały będziecie zabijać
3 os.	będzie zabijał będzie zabijać	będzie zabijała będzie zabijać	będzie zabijało będzie zabijać	będą zabijali będą zabijać	będą zabijały będą zabijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabijajmy
2 os.	zabijaj	zabijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałbym bym zabijał	zabijałabym bym zabijała	zabijałobym bym zabijało	zabijalibyśmy byśmy zabijali	zabijałybyśmy byśmy zabijały
2 os.	zabijałbyś byś zabijał	zabijałabyś byś zabijała	zabijałobyś byś zabijało	zabijalibyście byście zabijali	zabijałybyście byście zabijały
3 os.	zabijałby by zabijał	zabijałaby by zabijała	zabijałoby by zabijało	zabijaliby by zabijali	zabijałyby by zabijały

bezosobnik: zabijano by

bezokolicznik: zabijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabijając

gerundium: zabijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabijanie	zabijania
D.	zabijania	zabijań
C.	zabijaniu	zabijaniom
B.	zabijanie	zabijania
N.	zabijaniem	zabijaniami
Ms.	zabijaniu	zabijaniach
W.	zabijanie	zabijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijający	zabijający	zabijający	zabijające	zabijająca
D.	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającej
C.	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającej
B.	zabijającego	zabijającego	zabijający	zabijające	zabijającą
N.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającą
Ms.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijający	zabijający	zabijające	zabijające
D.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających
C.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym
B.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijające
N.	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi
Ms.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zabijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijany	zabijany	zabijany	zabijane	zabijana
D.	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanej
C.	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanej
B.	zabijanego	zabijanego	zabijany	zabijane	zabijaną
N.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijaną
Ms.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijani	zabijani	zabijane	zabijane
D.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych
C.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym
B.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijane
N.	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi
Ms.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych

odpowiednik aspektowy: zabić

Składnia

zabijać

CO + CZYM

5. wieko trumny

Definicja

wbijać gwoździe w drzwi lub wieko jakiegoś pojemnika tak, by nie można go było otworzyć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Połączenia

zabijać drzwi, wieko (skrzyni); gwoździami

Cytaty

	Tak dba o cnotę córki, że na widok młodego Alfreda zabija gwoździami drzwi do jej sypialni. źródło: NKJP: Internet
	Widmo perturbacji miłosnych w życiu kolejnej wnuczki spędzało zapewne dziadkowi sen z oczu. Jasne. Można by go nawet zrozumieć, gdyby poprzestał na bezsenności. Jednak zabijanie gwoździami drzwi balkonowych uznać należy za grubą przesadę. źródło: NKJP: Internet
	Ktoś zabijał gwoździami wieko skrzyni [...]. źródło: NKJP: Internet
	[...] to motyw główny z filmu o tym samym tytule [...]. Film pochodzi z 1968 roku [...], a motyw z niego pojawia się w momencie zabijania gwoździami trumny [...]. źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabijam	zabijamy
2 os.	zabijasz	zabijacie
3 os.	zabija	zabijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałem +(e)m zabijał	zabijałam +(e)m zabijała	zabijałom +(e)m zabijało	zabijaliśmy +(e)śmy zabijali	zabijałyśmy +(e)śmy zabijały
2 os.	zabijałeś +(e)ś zabijał	zabijałaś +(e)ś zabijała	zabijałoś +(e)ś zabijało	zabijaliście +(e)ście zabijali	zabijałyście +(e)ście zabijały
3 os.	zabijał	zabijała	zabijało	zabijali	zabijały

bezosobnik: zabijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zabijał będę zabijać	będę zabijała będę zabijać	będę zabijało będę zabijać	będziemy zabijali będziemy zabijać	będziemy zabijały będziemy zabijać
2 os.	będziesz zabijał będziesz zabijać	będziesz zabijała będziesz zabijać	będziesz zabijało będziesz zabijać	będziecie zabijali będziecie zabijać	będziecie zabijały będziecie zabijać
3 os.	będzie zabijał będzie zabijać	będzie zabijała będzie zabijać	będzie zabijało będzie zabijać	będą zabijali będą zabijać	będą zabijały będą zabijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabijajmy
2 os.	zabijaj	zabijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałbym bym zabijał	zabijałabym bym zabijała	zabijałobym bym zabijało	zabijalibyśmy byśmy zabijali	zabijałybyśmy byśmy zabijały
2 os.	zabijałbyś byś zabijał	zabijałabyś byś zabijała	zabijałobyś byś zabijało	zabijalibyście byście zabijali	zabijałybyście byście zabijały
3 os.	zabijałby by zabijał	zabijałaby by zabijała	zabijałoby by zabijało	zabijaliby by zabijali	zabijałyby by zabijały

bezosobnik: zabijano by

bezokolicznik: zabijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabijając

gerundium: zabijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabijanie	zabijania
D.	zabijania	zabijań
C.	zabijaniu	zabijaniom
B.	zabijanie	zabijania
N.	zabijaniem	zabijaniami
Ms.	zabijaniu	zabijaniach
W.	zabijanie	zabijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijający	zabijający	zabijający	zabijające	zabijająca
D.	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającej
C.	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającej
B.	zabijającego	zabijającego	zabijający	zabijające	zabijającą
N.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającą
Ms.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijający	zabijający	zabijające	zabijające
D.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających
C.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym
B.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijające
N.	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi
Ms.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zabijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijany	zabijany	zabijany	zabijane	zabijana
D.	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanej
C.	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanej
B.	zabijanego	zabijanego	zabijany	zabijane	zabijaną
N.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijaną
Ms.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijani	zabijani	zabijane	zabijane
D.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych
C.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym
B.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijane
N.	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi
Ms.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych

odpowiednik aspektowy: zabić

Składnia

zabijać

CO + CZYM

6. samotność

Definicja

być przyczyną cierpień

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

pogoda, skwar, upał; katar; wchodzenie i schodzenie schodami; hałas; lęk, niepokój, strach; samotność zabija

Cytaty

	[...] ten upał mnie zabija. źródło: NKJP: Internet
	W rzeczywistości to lęk zabija, a nie świadomość zagrożenia. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Choroba martwych dusz, Polityka, 2004-02-21
	[...] nie wolno się bać, strach zabija duszę... źródło: NKJP: Internet
	Mam 24 lata na karku czas ucieka, nie żeby mi się śpieszyło do żeniaczki, ale brakuje tej drugiej osoby - samotność zabija powoli i jest nieubłagana. źródło: NKJP: Internet
	...to wchodzenie i schodzenie schodami mnie zabija normalnie... źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabijam	zabijamy
2 os.	zabijasz	zabijacie
3 os.	zabija	zabijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałem +(e)m zabijał	zabijałam +(e)m zabijała	zabijałom +(e)m zabijało	zabijaliśmy +(e)śmy zabijali	zabijałyśmy +(e)śmy zabijały
2 os.	zabijałeś +(e)ś zabijał	zabijałaś +(e)ś zabijała	zabijałoś +(e)ś zabijało	zabijaliście +(e)ście zabijali	zabijałyście +(e)ście zabijały
3 os.	zabijał	zabijała	zabijało	zabijali	zabijały

bezosobnik: zabijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zabijał będę zabijać	będę zabijała będę zabijać	będę zabijało będę zabijać	będziemy zabijali będziemy zabijać	będziemy zabijały będziemy zabijać
2 os.	będziesz zabijał będziesz zabijać	będziesz zabijała będziesz zabijać	będziesz zabijało będziesz zabijać	będziecie zabijali będziecie zabijać	będziecie zabijały będziecie zabijać
3 os.	będzie zabijał będzie zabijać	będzie zabijała będzie zabijać	będzie zabijało będzie zabijać	będą zabijali będą zabijać	będą zabijały będą zabijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabijajmy
2 os.	zabijaj	zabijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałbym bym zabijał	zabijałabym bym zabijała	zabijałobym bym zabijało	zabijalibyśmy byśmy zabijali	zabijałybyśmy byśmy zabijały
2 os.	zabijałbyś byś zabijał	zabijałabyś byś zabijała	zabijałobyś byś zabijało	zabijalibyście byście zabijali	zabijałybyście byście zabijały
3 os.	zabijałby by zabijał	zabijałaby by zabijała	zabijałoby by zabijało	zabijaliby by zabijali	zabijałyby by zabijały

bezosobnik: zabijano by

bezokolicznik: zabijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabijając

gerundium: zabijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabijanie	zabijania
D.	zabijania	zabijań
C.	zabijaniu	zabijaniom
B.	zabijanie	zabijania
N.	zabijaniem	zabijaniami
Ms.	zabijaniu	zabijaniach
W.	zabijanie	zabijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijający	zabijający	zabijający	zabijające	zabijająca
D.	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającej
C.	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającej
B.	zabijającego	zabijającego	zabijający	zabijające	zabijającą
N.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającą
Ms.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijający	zabijający	zabijające	zabijające
D.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających
C.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym
B.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijające
N.	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi
Ms.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zabijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijany	zabijany	zabijany	zabijane	zabijana
D.	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanej
C.	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanej
B.	zabijanego	zabijanego	zabijany	zabijane	zabijaną
N.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijaną
Ms.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijani	zabijani	zabijane	zabijane
D.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych
C.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym
B.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijane
N.	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi
Ms.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych

Składnia

Rz_nieżywotny

zabijać

KOGO/CO

7. figurę

Definicja

zdobywać lub eliminować w jakiejś grze kartę przeciwnika

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

bić

Połączenia

zabijać figurą; damą, królem

Cytaty

Gracza E możemy zmylić zabijając damą - może on sądzić, że wist nastąpił spod króla lub asa.

źródło: Internet

Zabijając królem możemy wprowadzić w błąd gracza W co do lokalizacji damy.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zabijam	zabijamy
2 os.	zabijasz	zabijacie
3 os.	zabija	zabijają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałem +(e)m zabijał	zabijałam +(e)m zabijała	zabijałom +(e)m zabijało	zabijaliśmy +(e)śmy zabijali	zabijałyśmy +(e)śmy zabijały
2 os.	zabijałeś +(e)ś zabijał	zabijałaś +(e)ś zabijała	zabijałoś +(e)ś zabijało	zabijaliście +(e)ście zabijali	zabijałyście +(e)ście zabijały
3 os.	zabijał	zabijała	zabijało	zabijali	zabijały

bezosobnik: zabijano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zabijał będę zabijać	będę zabijała będę zabijać	będę zabijało będę zabijać	będziemy zabijali będziemy zabijać	będziemy zabijały będziemy zabijać
2 os.	będziesz zabijał będziesz zabijać	będziesz zabijała będziesz zabijać	będziesz zabijało będziesz zabijać	będziecie zabijali będziecie zabijać	będziecie zabijały będziecie zabijać
3 os.	będzie zabijał będzie zabijać	będzie zabijała będzie zabijać	będzie zabijało będzie zabijać	będą zabijali będą zabijać	będą zabijały będą zabijać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zabijajmy
2 os.	zabijaj	zabijajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zabijałbym bym zabijał	zabijałabym bym zabijała	zabijałobym bym zabijało	zabijalibyśmy byśmy zabijali	zabijałybyśmy byśmy zabijały
2 os.	zabijałbyś byś zabijał	zabijałabyś byś zabijała	zabijałobyś byś zabijało	zabijalibyście byście zabijali	zabijałybyście byście zabijały
3 os.	zabijałby by zabijał	zabijałaby by zabijała	zabijałoby by zabijało	zabijaliby by zabijali	zabijałyby by zabijały

bezosobnik: zabijano by

bezokolicznik: zabijać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zabijając

gerundium: zabijanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zabijanie	zabijania
D.	zabijania	zabijań
C.	zabijaniu	zabijaniom
B.	zabijanie	zabijania
N.	zabijaniem	zabijaniami
Ms.	zabijaniu	zabijaniach
W.	zabijanie	zabijania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zabijający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijający	zabijający	zabijający	zabijające	zabijająca
D.	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającego	zabijającej
C.	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającemu	zabijającej
B.	zabijającego	zabijającego	zabijający	zabijające	zabijającą
N.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającą
Ms.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijający	zabijający	zabijające	zabijające
D.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających
C.	zabijającym	zabijającym	zabijającym	zabijającym
B.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijające
N.	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi	zabijającymi
Ms.	zabijających	zabijających	zabijających	zabijających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zabijany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zabijany	zabijany	zabijany	zabijane	zabijana
D.	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanego	zabijanej
C.	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanemu	zabijanej
B.	zabijanego	zabijanego	zabijany	zabijane	zabijaną
N.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijaną
Ms.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zabijani	zabijani	zabijane	zabijane
D.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych
C.	zabijanym	zabijanym	zabijanym	zabijanym
B.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijane
N.	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi	zabijanymi
Ms.	zabijanych	zabijanych	zabijanych	zabijanych

odpowiednik aspektowy: zabić

Składnia

Rz_osobowy

zabijać

CO + CZYM

Frazeologizmy

ktoś zabija czas
ktoś zabija nudę
ktoś zabija czas
ktoś zabija nudę
ktoś zabija wzrokiem kogoś
ktoś zabija spojrzeniem kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 28.02.2023