UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oczyścić

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. czyścić

1. z brudu

Definicja

usunąć brud lub śmieci

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	wyczyścić
	antonimy:	ubrudzić
	hiperonimy:	sprzątnąć

Połączenia

oczyścić skórę; powietrze, wodę
oczyścić z błota, z brudu, z kurzu, z odpadów, z pyłu, z tłuszczu, ze śmieci
oczyszczone ścieki

Cytaty

Woda deszczowa, przed wpuszczeniem do rzeki, będzie przechodziła przez wybudowany już zbiornik retencyjny, który oczyści ją z osadów.

źródło: NKJP: (syp): Przestaną tonąć w błocie?, Dziennik Polski - Kraków, 1999-04-08

Po oczyszczeniu jej chemikaliami spod rdzy ukazała się srebrna tabliczka „Generał brygady Casimir Pulaski” .

źródło: NKJP: Leszek K. Talko: Koligacje, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1997-07-11

Każda szkoła oczyści ze śmieci swoje najbliższe otoczenie.

źródło: NKJP: (MIGA, RON): Śmieciowy weekend, Dziennik Polski - Nowy Sącz, 2000-09-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oczyszczę	oczyścimy
2 os.	oczyścisz	oczyścicie
3 os.	oczyści	oczyszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyściłem +(e)m oczyścił	oczyściłam +(e)m oczyściła	oczyściłom +(e)m oczyściło	oczyściliśmy +(e)śmy oczyścili	oczyściłyśmy +(e)śmy oczyściły
2 os.	oczyściłeś +(e)ś oczyścił	oczyściłaś +(e)ś oczyściła	oczyściłoś +(e)ś oczyściło	oczyściliście +(e)ście oczyścili	oczyściłyście +(e)ście oczyściły
3 os.	oczyścił	oczyściła	oczyściło	oczyścili	oczyściły

bezosobnik: oczyszczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oczyśćmy
2 os.	oczyść	oczyśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyściłbym bym oczyścił	oczyściłabym bym oczyściła	oczyściłobym bym oczyściło	oczyścilibyśmy byśmy oczyścili	oczyściłybyśmy byśmy oczyściły
2 os.	oczyściłbyś byś oczyścił	oczyściłabyś byś oczyściła	oczyściłobyś byś oczyściło	oczyścilibyście byście oczyścili	oczyściłybyście byście oczyściły
3 os.	oczyściłby by oczyścił	oczyściłaby by oczyściła	oczyściłoby by oczyściło	oczyściliby by oczyścili	oczyściłyby by oczyściły

bezosobnik: oczyszczono by

bezokolicznik: oczyścić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oczyściwszy

gerundium: oczyszczenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oczyszczenie	oczyszczenia
D.	oczyszczenia	oczyszczeń
C.	oczyszczeniu	oczyszczeniom
B.	oczyszczenie	oczyszczenia
N.	oczyszczeniem	oczyszczeniami
Ms.	oczyszczeniu	oczyszczeniach
W.	oczyszczenie	oczyszczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: oczyszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczony	oczyszczony	oczyszczony	oczyszczone	oczyszczona
D.	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonej
C.	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonej
B.	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczony	oczyszczone	oczyszczoną
N.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczoną
Ms.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczeni	oczyszczeni	oczyszczone	oczyszczone
D.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych
C.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym
B.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczone
N.	oczyszczonymi	oczyszczonymi	oczyszczonymi	oczyszczonymi
Ms.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych

odpowiednik aspektowy: oczyszczać

Składnia

oczyścić

CO + (z CZEGO) + (CZYM)

2. umysł

Definicja

usunąć skądś przedmioty, substancje lub osoby niepotrzebne albo niepożądane

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

oczyścić organizm; duszę, umysł; szlak, teren
oczyścić z drzew, z grzechów

Cytaty

Chemicznie można oczyścić kawę z kofeiny, ale nie z botanicznej aury.

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Mojra, 1996

Te jeremiady gazet spowodowały, że właśnie przed Zaduszkami owego 1886 roku policja oczyściła ulice miasta z żebraków.

źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Łachmaniarski klan, 1999

Obawiam się zaś przede wszystkim tego, że tak pomyślana reforma, tak planowana regionalizacja raz na zawsze uniemożliwi oczyszczenie aparatu państwowego z totalitarnej spuścizny i odda społeczności lokalne w niepodzielne władanie nomenklaturowych mafii o międzynarodowych powiązaniach.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.02.1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oczyszczę	oczyścimy
2 os.	oczyścisz	oczyścicie
3 os.	oczyści	oczyszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyściłem +(e)m oczyścił	oczyściłam +(e)m oczyściła	oczyściłom +(e)m oczyściło	oczyściliśmy +(e)śmy oczyścili	oczyściłyśmy +(e)śmy oczyściły
2 os.	oczyściłeś +(e)ś oczyścił	oczyściłaś +(e)ś oczyściła	oczyściłoś +(e)ś oczyściło	oczyściliście +(e)ście oczyścili	oczyściłyście +(e)ście oczyściły
3 os.	oczyścił	oczyściła	oczyściło	oczyścili	oczyściły

bezosobnik: oczyszczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oczyśćmy
2 os.	oczyść	oczyśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyściłbym bym oczyścił	oczyściłabym bym oczyściła	oczyściłobym bym oczyściło	oczyścilibyśmy byśmy oczyścili	oczyściłybyśmy byśmy oczyściły
2 os.	oczyściłbyś byś oczyścił	oczyściłabyś byś oczyściła	oczyściłobyś byś oczyściło	oczyścilibyście byście oczyścili	oczyściłybyście byście oczyściły
3 os.	oczyściłby by oczyścił	oczyściłaby by oczyściła	oczyściłoby by oczyściło	oczyściliby by oczyścili	oczyściłyby by oczyściły

bezosobnik: oczyszczono by

bezokolicznik: oczyścić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oczyściwszy

gerundium: oczyszczenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oczyszczenie	oczyszczenia
D.	oczyszczenia	oczyszczeń
C.	oczyszczeniu	oczyszczeniom
B.	oczyszczenie	oczyszczenia
N.	oczyszczeniem	oczyszczeniami
Ms.	oczyszczeniu	oczyszczeniach
W.	oczyszczenie	oczyszczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: oczyszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczony	oczyszczony	oczyszczony	oczyszczone	oczyszczona
D.	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonej
C.	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonej
B.	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczony	oczyszczone	oczyszczoną
N.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczoną
Ms.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczeni	oczyszczeni	oczyszczone	oczyszczone
D.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych
C.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym
B.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczone
N.	oczyszczonymi	oczyszczonymi	oczyszczonymi	oczyszczonymi
Ms.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych

odpowiednik aspektowy: oczyszczać

Składnia

oczyścić

CO + (z KOGO/CZEGO)

3. z zarzutów

Definicja

uwolnić od zarzutów lub oskarżeń

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	usprawiedliwić
	antonimy:	obciążyć

Połączenia

oczyścić z oskarżeń, z podejrzeń, z pomówień, z zarzutów

Cytaty

Dlatego proszę o rozważenie, czy artykuł 591, w wersji przedstawionej Senatowi przez Sejm, spełni oczekiwane nadzieje w tym sensie, że oczyści sądownictwo z podejrzeń?

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 35. posiedzenia Senatu RP w dniu 4 marca 1993 r.

To pierwszy taki wyrok wobec osoby, która sama zwróciła się o oczyszczenie z zarzutu agenturalności.

źródło: NKJP: Kłamca z listy, Dziennik Polski - Kraj, 2002-09-24

[...] ma sporządzić listę wszystkich sportowców oczyszczonych z zarzutów o doping [...].

źródło: NKJP: Tomasz Mucha: Atak na papierze, Trybuna Śląska, 2003-07-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oczyszczę	oczyścimy
2 os.	oczyścisz	oczyścicie
3 os.	oczyści	oczyszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyściłem +(e)m oczyścił	oczyściłam +(e)m oczyściła	oczyściłom +(e)m oczyściło	oczyściliśmy +(e)śmy oczyścili	oczyściłyśmy +(e)śmy oczyściły
2 os.	oczyściłeś +(e)ś oczyścił	oczyściłaś +(e)ś oczyściła	oczyściłoś +(e)ś oczyściło	oczyściliście +(e)ście oczyścili	oczyściłyście +(e)ście oczyściły
3 os.	oczyścił	oczyściła	oczyściło	oczyścili	oczyściły

bezosobnik: oczyszczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oczyśćmy
2 os.	oczyść	oczyśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oczyściłbym bym oczyścił	oczyściłabym bym oczyściła	oczyściłobym bym oczyściło	oczyścilibyśmy byśmy oczyścili	oczyściłybyśmy byśmy oczyściły
2 os.	oczyściłbyś byś oczyścił	oczyściłabyś byś oczyściła	oczyściłobyś byś oczyściło	oczyścilibyście byście oczyścili	oczyściłybyście byście oczyściły
3 os.	oczyściłby by oczyścił	oczyściłaby by oczyściła	oczyściłoby by oczyściło	oczyściliby by oczyścili	oczyściłyby by oczyściły

bezosobnik: oczyszczono by

bezokolicznik: oczyścić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oczyściwszy

gerundium: oczyszczenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oczyszczenie	oczyszczenia
D.	oczyszczenia	oczyszczeń
C.	oczyszczeniu	oczyszczeniom
B.	oczyszczenie	oczyszczenia
N.	oczyszczeniem	oczyszczeniami
Ms.	oczyszczeniu	oczyszczeniach
W.	oczyszczenie	oczyszczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: oczyszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oczyszczony	oczyszczony	oczyszczony	oczyszczone	oczyszczona
D.	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczonej
C.	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonemu	oczyszczonej
B.	oczyszczonego	oczyszczonego	oczyszczony	oczyszczone	oczyszczoną
N.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczoną
Ms.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oczyszczeni	oczyszczeni	oczyszczone	oczyszczone
D.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych
C.	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym	oczyszczonym
B.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczone
N.	oczyszczonymi	oczyszczonymi	oczyszczonymi	oczyszczonymi
Ms.	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych	oczyszczonych

odpowiednik aspektowy: oczyszczać

Składnia

oczyścić

KOGO/CO + z CZEGO

Frazeologizmy

soda oczyszczona

Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2011