UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

właśnie

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. własny

1. właśnie on jest głupi

Definicja

nadawca mówi o tym, o czym mowa, to, chociaż można by się spodziewać, że o tym, o czym mowa, można powiedzieć inne rzeczy, ale nie tę

Noty o użyciu

komentarz przyrematyczny

Kategoria znaczeniowa

wykładnik uściślenia

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  akurat II, akuratnie II

Cytaty

Jeśli mamy zająć się sytuacją ludzi wolnych w tradycyjnych społeczeństwach barbarzyńskiej Europy, wypada wspomnieć, że w XIX i XX w. najbardziej znaczące spory wśród niemieckich historyków średniowiecznego ustroju dotyczyły właśnie tej kwestii.

źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004

Ale równocześnie podaje się szereg argumentów przemawiających właśnie za konserwatyzmem Papieża.

źródło: NKJP: Maciej Zięba: Niezwykły pontyfikat, 1997

O Hłasce opowiadano, że kiedyś, będąc z nią, oczywiście pijany, zadzwonił do Wiktora Golde i powiedział: „właśnie leżę w łóżku z twoją żoną”.

źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet. Wybór z pamięci 90-latka, 2004

I to jest właśnie gorsze, niż gdyby żadnych widzów nie było.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1995

- Jak to? Musiałaś poplamić...
- Właśnie, że nie musiałam. Znajdź mi tę plamę.

źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1994

Odmiana

część mowy: partykuła

podklasa: precyzująca

Składnia

właśnie _
szyk: zmienny: neutralna antepozycja

2. - On jest głupi. - Właśnie!

Definicja

mówiący zgadza się z tym, co zostało powiedziane, uważając, że to, a nie coś innego, powinno być powiedziane o tym, o czym mowa

Kategoria znaczeniowa

wykładnik zgody

Pragmatyka

używane jako reakcja na wcześniejszą wypowiedź

Relacje znaczeniowe

(quasi)synonimy:  dokładnie II, otóż to
(quasi)antonimy:  gdzie I, nic podobnego, skąd, skąd znowu, skądże, skądże znowu

Cytaty

- [...] to wszystko było... trochę dziwne, co?
- Właśnie - powiedział Groszek.

źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1994

- Panie Kuryłło - odezwałem się - co się stało? Popatrzył na mnie z przerażeniem.
- Właśnie, co się stało? Czy ktoś pana zranił?
Uświadomiłem sobie, że widzi mnie w pidżamie z zakrwawioną szyją.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987

Jest pani inteligentna i chyba sama dobrze wie, że operacja jest konieczna...
- Właśnie... Znam anatomię człowieka i wiem, co jest ponad wytrzymałość ludzkiego organizmu - mówię, złoszcząc się.

źródło: NKJP: Czesław Kuriata: Spowiedź pamięci. Próba światła, 1985

Odmiana

część mowy: komentarz metatekstowy

podklasa: dopowiedzenie

Składnia

/właśnie/
szyk: stały: postpozycja
obligatoryjny poprzedzający kontekst
Data ostatniej modyfikacji: 11.02.2012
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj