UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

lenić się

Chronologizacja

1466, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	lenię się	lenimy się
2 os.	lenisz się	lenicie się
3 os.	leni się	lenią się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	leniłem się +(e)m się lenił	leniłam się +(e)m się leniła	leniłom się +(e)m się leniło	leniliśmy się +(e)śmy się lenili	leniłyśmy się +(e)śmy się leniły
2 os.	leniłeś się +(e)ś się lenił	leniłaś się +(e)ś się leniła	leniłoś się +(e)ś się leniło	leniliście się +(e)ście się lenili	leniłyście się +(e)ście się leniły
3 os.	lenił się	leniła się	leniło się	lenili się	leniły się

bezosobnik: leniono się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się lenił będę się lenić	będę się leniła będę się lenić	będę się leniło będę się lenić	będziemy się lenili będziemy się lenić	będziemy się leniły będziemy się lenić
2 os.	będziesz się lenił będziesz się lenić	będziesz się leniła będziesz się lenić	będziesz się leniło będziesz się lenić	będziecie się lenili będziecie się lenić	będziecie się leniły będziecie się lenić
3 os.	będzie się lenił będzie się lenić	będzie się leniła będzie się lenić	będzie się leniło będzie się lenić	będą się lenili będą się lenić	będą się leniły będą się lenić

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		leńmy się
2 os.	leń się	leńcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	leniłbym się bym się lenił	leniłabym się bym się leniła	leniłobym się bym się leniło	lenilibyśmy się byśmy się lenili	leniłybyśmy się byśmy się leniły
2 os.	leniłbyś się byś się lenił	leniłabyś się byś się leniła	leniłobyś się byś się leniło	lenilibyście się byście się lenili	leniłybyście się byście się leniły
3 os.	leniłby się by się lenił	leniłaby się by się leniła	leniłoby się by się leniło	leniliby się by się lenili	leniłyby się by się leniły

bezosobnik: leniono by się

bezokolicznik: lenić się

imiesłów przysłówkowy współczesny:

leniąc się

gerundium: lenienie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	lenienie się	lenienia się
D.	lenienia się	lenień się
C.	lenieniu się	lenieniom się
B.	lenienie się	lenienia się
N.	lenieniem się	lenieniami się
Ms.	lenieniu się	lenieniach się
W.	lenienie się	lenienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: leniący się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	leniący się	leniący się	leniący się	leniące się	leniąca się
D.	leniącego się	leniącego się	leniącego się	leniącego się	leniącej się
C.	leniącemu się	leniącemu się	leniącemu się	leniącemu się	leniącej się
B.	leniącego się	leniącego się	leniący się	leniące się	leniącą się
N.	leniącym się	leniącym się	leniącym się	leniącym się	leniącą się
Ms.	leniącym się	leniącym się	leniącym się	leniącym się	leniącej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	leniący się	leniący się	leniące się	leniące się
D.	leniących się	leniących się	leniących się	leniących się
C.	leniącym się	leniącym się	leniącym się	leniącym się
B.	leniących się	leniących się	leniących się	leniące się
N.	leniącymi się	leniącymi się	leniącymi się	leniącymi się
Ms.	leniących się	leniących się	leniących się	leniących się

1. leniuchować

Definicja

spędzać czas bezczynnie, nie zajmując się niczym konkretnym

Pochodzenie

psł. *lěniti sę 'być leniwym'

Czasownik odprzym. od psł. *lěnъ 'leniwy, gnuśny, opieszały'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny urlop i wypoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ktoś leży do góry brzuchem, ktoś pluje i łapie, ktoś zbija bąki, leniuchować, obcyndalać się, obijać się, próżnować, wałkonić się

Cytaty

	[...] leniłem się cudownie, marnotrawiąc czas, jak to potrafią tylko chłopcy w moim wieku. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Profesor bardzo mnie pilnował, żebym się nie lenił. Codziennie przy śniadaniu sprawdzał moje postępy w nauce. źródło: NKJP: Beata Pawlak: Portrety, Gazeta Wyborcza, 1993-04-16
	Trzeba było tylko chcieć, a nie lenić się. Bez pracy nie ma kołaczy! źródło: NKJP: Mieczysław Teer: Felieton. Pochwała staranności, Las Polski, 2009-02-01
	Przywiózł ktoś z miasta gazetę. A tam na zdjęciu zboże wielkie. I napisane, że miasta głodują, że kolejki dzień i noc po chleb, bo chłopi lenią się, nie chcą zboża zbierać, wszystko marnuje się w polu. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Imperium, 2005

2. o zwierzętach: tracić sierść

Definicja

o zwierzętach: tracić sierść w wyniku naturalnych, okresowych procesów biologicznych, choroby lub osłabienia organizmu

Pochodzenie

psł. *liněti, *linějǫ 'tracić siły, marnieć', 'tracić włosy, sierść, pióra'

Czasownik odprzym. od niezachowanego psł. *linъ w znaczeniu 'cienki, słaby, giętki'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

linieć

Cytaty

Kot w domu się leni i do szlafroka przyczepiają się kocie kłaki.

źródło: NKJP: Internet

Wokół budy było błoto, miska była wywrócona, bez wody, pies lenił się, był zanieczyszczony, a buda nie nadawała się w ogóle do trzymania psa [...].

źródło: NKJP: Barbara Swadźba: Bezpieczne w schronisku, Trybuna Śląska, 2001-07-31

3. o sierści: wypadać

Definicja

o sierści: wypadać w wyniku naturalnych, okresowych procesów biologicznych, choroby lub osłabienia tegoż zwierzęcia

Pochodzenie

psł. *liněti, *linějǫ ''tracić siły, marnieć', 'tracić włosy, sierść, pióra' '

Czasownik odprzym. od niezachowanego psł. *linъ w znaczeniu 'cienki, słaby, giętki'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

linieć

Cytaty

Wypiszcie wady i zalety królika miniaturki.
[...] gryzie kable, je kwiatki, futro leni się [...].

źródło: Internet: zapytaj.onet.pl

Jakieś 2 godziny temu moja Chomisia zmarła na niezidentyfikowaną chorobę. Weterynarze na początku twierdzili, że może jest alergia na ściółkę, ale nie mijało [...]. Chudła. Sierść leniła się dalej [...].

źródło: Internet: forum.e-chomik.pl

Data ostatniej modyfikacji: 09.07.2018