UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

babrać

Chronologizacja

1807, SL

Pochodzenie

płn. psł. *babrati 'brudzić, paćkać'

Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.

1. palce

Definicja

pot.

brudzić czymś miękkim, mokrym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ciaprać, paćkać, paprać, tytłać
	hiperonimy:	brudzić

Cytaty

	[...] ten, który kupi taniej, dostanie dobry górski ser, np. gołkę, z krowiego mleka. Ale sztandar musi być czysty. Nie można go babrać. źródło: NKJP: (RAV): Oscypek to góralski sztandar, Dziennik Polski, 2008-02-23
	Chrzty obozowe to najczęściej babranie delikwenta w błocie, karmienie musztardą wymieszaną z dżemem i cytryną, chłostanie gałązkami, wpuszczanie żaby za koszulkę itd. źródło: NKJP: hm. Anna Poraj: kto pyta..., Czuwaj, 2007-07
	Sporo tu działa, walczy z administracją i widać efekty – przyznaje młody mężczyzna. – A babranie mu okien to już przesada – dodaje. źródło: NKJP: Marek Mamoń: Obrzucony błotem, Trybuna Śląska, 2002-04-05
	Lewą dłoń trzymasz za plecami, prawą wsuwasz tajemniczo za połę szlafroka, na wysokości serca. Pomny Austerlitz, rzucasz żonie, która oniemiała siedzi, babrząc palce w uszkach do barszczu: - Proszę! źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	babrzę rzadziej babram	babrzemy rzadziej babramy
2 os.	babrzesz rzadziej babrasz	babrzecie rzadziej babracie
3 os.	babrze rzadziej babra	babrzą rzadziej babrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	babrałem +(e)m babrał	babrałam +(e)m babrała	babrałom +(e)m babrało	babraliśmy +(e)śmy babrali	babrałyśmy +(e)śmy babrały
2 os.	babrałeś +(e)ś babrał	babrałaś +(e)ś babrała	babrałoś +(e)ś babrało	babraliście +(e)ście babrali	babrałyście +(e)ście babrały
3 os.	babrał	babrała	babrało	babrali	babrały

bezosobnik: babrano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę babrał będę babrać	będę babrała będę babrać	będę babrało będę babrać	będziemy babrali będziemy babrać	będziemy babrały będziemy babrać
2 os.	będziesz babrał będziesz babrać	będziesz babrała będziesz babrać	będziesz babrało będziesz babrać	będziecie babrali będziecie babrać	będziecie babrały będziecie babrać
3 os.	będzie babrał będzie babrać	będzie babrała będzie babrać	będzie babrało będzie babrać	będą babrali będą babrać	będą babrały będą babrać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		babrajmy babrzmy
2 os.	babraj babrz	babrajcie babrzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	babrałbym bym babrał	babrałabym bym babrała	babrałobym bym babrało	babralibyśmy byśmy babrali	babrałybyśmy byśmy babrały
2 os.	babrałbyś byś babrał	babrałabyś byś babrała	babrałobyś byś babrało	babralibyście byście babrali	babrałybyście byście babrały
3 os.	babrałby by babrał	babrałaby by babrała	babrałoby by babrało	babraliby by babrali	babrałyby by babrały

bezosobnik: babrano by

bezokolicznik: babrać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

babrając
babrząc

gerundium: babranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	babranie	babrania
D.	babrania	babrań
C.	babraniu	babraniom
B.	babranie	babrania
N.	babraniem	babraniami
Ms.	babraniu	babraniach
W.	babranie	babrania

imiesłów przymiotnikowy czynny: babrający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	babrający babrzący	babrający babrzący	babrający babrzący	babrające babrzące	babrająca babrząca
D.	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającej babrzącej
C.	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającej babrzącej
B.	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrający babrzący	babrające babrzące	babrającą babrzącą
N.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającą babrzącą
Ms.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającej babrzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	babrający babrzący	babrający babrzący	babrające babrzące	babrające babrzące
D.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących
C.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym
B.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrające babrzące
N.	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi
Ms.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: babrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	babrany	babrany	babrany	babrane	babrana
D.	babranego	babranego	babranego	babranego	babranej
C.	babranemu	babranemu	babranemu	babranemu	babranej
B.	babranego	babranego	babrany	babrane	babraną
N.	babranym	babranym	babranym	babranym	babraną
Ms.	babranym	babranym	babranym	babranym	babranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	babrani	babrani	babrane	babrane
D.	babranych	babranych	babranych	babranych
C.	babranym	babranym	babranym	babranym
B.	babranych	babranych	babranych	babrane
N.	babranymi	babranymi	babranymi	babranymi
Ms.	babranych	babranych	babranych	babranych

odpowiedniki aspektowe: ubabrać , zbabrać

Składnia

	+	babrać	+	KOGO/CO + CZYM
	+	babrać	+	KOGO/CO + (w CZYM)

2. w pogorzeliskach

Definicja

pot.

rozgarniać coś miękkiego, mokrego jakimś przedmiotem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

grzebać

Cytaty

[...] prokurator chciał określić granicę między dwoma światami: z jednej strony niezłomni funkcjonariusze prawa, tropiący bandytów z narażeniem życia bandytów i przestępców, a z drugiej babrzący w pogorzeliskach policjanci, połączeni nieformalnymi powiązaniami z półświatkiem.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Nie ma takiego miasta, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	babrzę rzadziej babram	babrzemy rzadziej babramy
2 os.	babrzesz rzadziej babrasz	babrzecie rzadziej babracie
3 os.	babrze rzadziej babra	babrzą rzadziej babrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	babrałem +(e)m babrał	babrałam +(e)m babrała	babrałom +(e)m babrało	babraliśmy +(e)śmy babrali	babrałyśmy +(e)śmy babrały
2 os.	babrałeś +(e)ś babrał	babrałaś +(e)ś babrała	babrałoś +(e)ś babrało	babraliście +(e)ście babrali	babrałyście +(e)ście babrały
3 os.	babrał	babrała	babrało	babrali	babrały

bezosobnik: babrano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę babrał będę babrać	będę babrała będę babrać	będę babrało będę babrać	będziemy babrali będziemy babrać	będziemy babrały będziemy babrać
2 os.	będziesz babrał będziesz babrać	będziesz babrała będziesz babrać	będziesz babrało będziesz babrać	będziecie babrali będziecie babrać	będziecie babrały będziecie babrać
3 os.	będzie babrał będzie babrać	będzie babrała będzie babrać	będzie babrało będzie babrać	będą babrali będą babrać	będą babrały będą babrać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		babrajmy babrzmy
2 os.	babraj babrz	babrajcie babrzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	babrałbym bym babrał	babrałabym bym babrała	babrałobym bym babrało	babralibyśmy byśmy babrali	babrałybyśmy byśmy babrały
2 os.	babrałbyś byś babrał	babrałabyś byś babrała	babrałobyś byś babrało	babralibyście byście babrali	babrałybyście byście babrały
3 os.	babrałby by babrał	babrałaby by babrała	babrałoby by babrało	babraliby by babrali	babrałyby by babrały

bezosobnik: babrano by

bezokolicznik: babrać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

babrając
babrząc

gerundium: babranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	babranie	babrania
D.	babrania	babrań
C.	babraniu	babraniom
B.	babranie	babrania
N.	babraniem	babraniami
Ms.	babraniu	babraniach
W.	babranie	babrania

imiesłów przymiotnikowy czynny: babrający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	babrający babrzący	babrający babrzący	babrający babrzący	babrające babrzące	babrająca babrząca
D.	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającej babrzącej
C.	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającej babrzącej
B.	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrający babrzący	babrające babrzące	babrającą babrzącą
N.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającą babrzącą
Ms.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającej babrzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	babrający babrzący	babrający babrzący	babrające babrzące	babrające babrzące
D.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących
C.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym
B.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrające babrzące
N.	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi
Ms.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących

Składnia

babrać

CZYM + (w CZYM)

3. robotę

Definicja

pot. pejorat.

robić coś źle i niedbale

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chrzanić, fuszerować, knocić, paprać, partaczyć, partolić, patałaszyć

Cytaty

Zdaniem byłego redaktora naczelnego „Naszych Stron” te słowa oznaczają człowieka, który babra - źle wykonuje pracę, jest przy tym zziajany [...]

źródło: NKJP: Zawarli ugodę, Dziennik Polski, 2002-09-26

- Ale nie na długo, bo nabiorą rutyny i zaczną babrać robotę. Idea, o której tu wspomniałem, nie jest nowatorska. Niejaki Mao Tse Tung w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku przećwiczył w ten sposób swój wierny, chiński naród podczas tak zwanej „rewolucji kulturalne

źródło: Internet: roztocze.net/palacem-go/2010/

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	babrzę rzadziej babram	babrzemy rzadziej babramy
2 os.	babrzesz rzadziej babrasz	babrzecie rzadziej babracie
3 os.	babrze rzadziej babra	babrzą rzadziej babrają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	babrałem +(e)m babrał	babrałam +(e)m babrała	babrałom +(e)m babrało	babraliśmy +(e)śmy babrali	babrałyśmy +(e)śmy babrały
2 os.	babrałeś +(e)ś babrał	babrałaś +(e)ś babrała	babrałoś +(e)ś babrało	babraliście +(e)ście babrali	babrałyście +(e)ście babrały
3 os.	babrał	babrała	babrało	babrali	babrały

bezosobnik: babrano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę babrał będę babrać	będę babrała będę babrać	będę babrało będę babrać	będziemy babrali będziemy babrać	będziemy babrały będziemy babrać
2 os.	będziesz babrał będziesz babrać	będziesz babrała będziesz babrać	będziesz babrało będziesz babrać	będziecie babrali będziecie babrać	będziecie babrały będziecie babrać
3 os.	będzie babrał będzie babrać	będzie babrała będzie babrać	będzie babrało będzie babrać	będą babrali będą babrać	będą babrały będą babrać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		babrajmy babrzmy
2 os.	babraj babrz	babrajcie babrzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	babrałbym bym babrał	babrałabym bym babrała	babrałobym bym babrało	babralibyśmy byśmy babrali	babrałybyśmy byśmy babrały
2 os.	babrałbyś byś babrał	babrałabyś byś babrała	babrałobyś byś babrało	babralibyście byście babrali	babrałybyście byście babrały
3 os.	babrałby by babrał	babrałaby by babrała	babrałoby by babrało	babraliby by babrali	babrałyby by babrały

bezosobnik: babrano by

bezokolicznik: babrać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

babrając
babrząc

gerundium: babranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	babranie	babrania
D.	babrania	babrań
C.	babraniu	babraniom
B.	babranie	babrania
N.	babraniem	babraniami
Ms.	babraniu	babraniach
W.	babranie	babrania

imiesłów przymiotnikowy czynny: babrający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	babrający babrzący	babrający babrzący	babrający babrzący	babrające babrzące	babrająca babrząca
D.	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrającej babrzącej
C.	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającemu babrzącemu	babrającej babrzącej
B.	babrającego babrzącego	babrającego babrzącego	babrający babrzący	babrające babrzące	babrającą babrzącą
N.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającą babrzącą
Ms.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającej babrzącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	babrający babrzący	babrający babrzący	babrające babrzące	babrające babrzące
D.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących
C.	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym	babrającym babrzącym
B.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrające babrzące
N.	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi	babrającymi babrzącymi
Ms.	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących	babrających babrzących

imiesłów przymiotnikowy bierny: babrany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	babrany	babrany	babrany	babrane	babrana
D.	babranego	babranego	babranego	babranego	babranej
C.	babranemu	babranemu	babranemu	babranemu	babranej
B.	babranego	babranego	babrany	babrane	babraną
N.	babranym	babranym	babranym	babranym	babraną
Ms.	babranym	babranym	babranym	babranym	babranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	babrani	babrani	babrane	babrane
D.	babranych	babranych	babranych	babranych
C.	babranym	babranym	babranym	babranym
B.	babranych	babranych	babranych	babrane
N.	babranymi	babranymi	babranymi	babranymi
Ms.	babranych	babranych	babranych	babranych

odpowiednik aspektowy: zbabrać

Składnia

babrać

Data ostatniej modyfikacji: 26.09.2019